اعمال مستحبی روزانه: راهی برای نزدیکی به خدا

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، فرصتی برای ارتباط با خداوند و تقویت ایمان با مجموعه اعمال مستحبی روزانه تقدیم علاقه مندان می‌گردد:

اعمال مستحبی روزانه چیست؟

بنابر روایت از بیتوته، اعمال مستحبی یا اعمال نافله، اعمالی هستند که انجام آنها پیشنهاد می شود، اگرچه واجب نیستند. این اعمال شامل نمازهای نافله، روزه های مستحب، دعاهای مأثور و صلوات می شوند. انجام این اعمال در طول روز، به افزایش ایمان و تقوا کمک می کند و به عنوان یک فرصت برای ارتباط با خداوند و نزدیک شدن به او در نظر گرفته می شوند. 

در این مقاله، به بررسی برخی از اعمال مستحبی روزانه پرداخته می شود که در زندگی روزمره مسلمانان می توانند انجام دهند و به ارتقای روحی و معنوی خود بپردازند. با هدف آشنایی با این اعمال و ارائه توضیحات لازم درباره آنها، می توان به عنوان یک راهنمای کوتاه برای افرادی که در جستجوی رهایی از همه چیز جز خدا هستند، این مقاله را مطالعه کرد.

اگر چه انجام اعمال مستحبی؛ مانند نمازهای مستحب (نوافل) یومیه، نماز شب، دعا و زیارات اهل بیت (ع) در روایات مورد تأکید قرار گرفته، و نیز اعلام شده است که این دسته از اعمال، کاستی های موجود در اعمال واجب ما را برطرف می کند، اما لازم است به گونه ای عمل شود که انجام آنها از روی رغبت و میل و در نتیجه لذت بخش تر باشد و در بیشتر موارد باید از تحمیل آنها بر خویشتن دوری کرد؛ زیرا گاهی مواقع انجام عبادات مستحبی که بدون میل باطنی باشد، نه تنها رشد آور نیست، بلکه شاید در نهایت سبب دین گریزی شود.

توجه به این نکته نیز ضروری است که انجام مستحبات در صورتی مفید است که ما را از انجام اعمال واجب و لازم است باز ندارد.

امام علی (ع) در این مورد می فرمایند: «إِذَا أَضَرَّتِ‏ النَّوَافِلُ‏ بِالْفَرَائِضِ فَارْفُضُوهَا»؛ اگر انجام اعمال مستحبی سبب ضرر رساندن به امور واجب شود، آن را ترک نمایید.

اعمال مستحبی روزانه :
خواندن نمازهای مستحبی : 
نمازهای مستحبی شامل نمازهای نافله یومیه، نماز شب و نماز جعفر طیار می شود. 

روزه های مستحبی :
گرفتن روزه در تمام روزهای سال به جز روزهایی که روزه گرفتن در آن حرام و مکروه است، مستحب است. البته روزه گرفتن در بعضی از روزها بیشتر سفارش شده است و روزه گرفتن در آن روزها مستحب است. آن روزها شامل :

– پنجشنبه اول و پنجشنبه آخر هر ماه قمری

– چهار شنبه اول هر ماه قمری که بعد از روز دهم آن ماه است.

– سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم هر ماه قمری (ایام البیض)

– همه روزهای رجب و شعبان

– روز چهارم تا نهم شوال

– روز ۲۵ ذی القعده (دحو الارض) و ۲۹ ذی القعده

– روز اول تا نهم ذی حجه (روز عرفه)

– روز عید غدیر (۱۸ ذی الحجه)

– روز مباهله (۲۴ ذی الحجه)

– روز اول و سوم و هفتم محرم

– روز میلاد پیامبر (۱۷ ربیع الاول)

– روز ۱۵ جمادی الاول

– روز مبعث پیامبر اکرم (۲۷ رجب)

خواندن نمازهای مستحبی و گفتن ذکرها جزئی از اعمال مستحبی روزانه می باشد.

خواندن دعاهای مستحبی روزانه :
خواندن برخی دعاها هر روز مستحب است و وقت و زمان خاصی ندارد این دعاها شامل :

– دعای عهد

– دعاهای احتجاب

– دعای اعتقاد

– دعای ام داوود

– دعای حدیث کساء

– دعای جوشن صغیر

– دعای حریق

– دعای ختم قرآن

– دعای طایر رومی

– دعای عَبَرات

– دعای عَشَرات

– دعای غریق

– دعای مجیر

– دعای مشلول

– دعای مکارم الاخلاق

– دعای نور

– زیارت امین الله

– زیارت جامعه کبیره

– زیارت عاشورا

– زیارت وارث

برخی از ذکرها را می توان هر روز خواند و از ثواب آن ها بهره برد. در ادامه به ذکرهای مستحبی روزانه اشاره می کنیم.

– خواندن ذکرهای مخصوص هر روز

– گفتن ذکر یونسیه را توصیه می کنند: «لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمینَ»

– گفتن‏ ذکر «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ»

– گفتن ذکر لااله الا الله

– گفتن ذکر سبحان الله

– گفتن ذکر الحمد لله

– خواندن آیت الکرسی

– گفتن ذکر لا حول و لا قوه الا بالله

– خواندن تعقیبات نماز

– گفتن تسبیحات حضرت زهرا (س)

– فرستادن صلوات بر حضرت محمد (ص)

– خواندن دعای فرج

– خواندن ذکر «إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما» بعد از نمازهای یومیه:

امام کاظم(ع): «هر آن کس پس از نماز صبح و مغرب پیش از آن که برخیزد یا با کسی سخن گوید آیه "إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ ..." را تلاوت کند و سپس بگوید: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَ عَلَی ذُرِّیَّتِهِ وَ عَلَی أَهْلِ بَیْتِهِ‏‏»، خداوند صد حاجت او را برآورد؛ هفتاد حاجت در دنیا و سی حاجت در آخرت»

– قبل از طلوع و غروب خورشید گفتن ده مرتبه : (( اَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمیعِ الْعَلیمِ مِنْ هَمَزاتِ الشَّیاطینِ وَ اَعُوذُ باللَّهِ اَنْ یَحْضُرُونِ اِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ )) :

پناه برم به خدای شنوای دانا از وسوسه های درونی شیاطین و پناه برم از این که نزدم حاضر شوند و به راستی اوست خداوندی که شنوا و دانا است.

– مشایخ حدیث به سندهای معتبره از حضرت صادق علیه السّلام روایت کرده اند که فریضه و واجب است بر هر مسلمان که ده مرتبه پیش از طلوع آفتاب و ده مرتبه پیش از غروب این دعا را بخواند:

(( لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحیی وَ یُمیتُ وَ یُمیتُ وَ یُحْیی وَ هُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَی ءٍ قَدیرٌ )) :

معبودی جز او نیست که یگانه است و شریکی ندارد فرمانروایی و ستایش خاص او است زنده کند و بمیراند و بمیراند و زنده کند و او است زنده ای که نمیرد هر چه خیر است به دست او است و او بر هر چیز توانا است.

و در بعضی از روایات است که اگر ترک شود قضا کنید که لازم است.

دائم الوضو بودن و خواندن قرآن از اعمال مستحبی روزانه است.

اعمال مستحبی روزانه :
برخی اعمال مستحبی روزانه وجود دارند که شامل :

– قرآن خواندن

– دائم الوضو بودن

– صدقه دادن

– رعایت اعتدال در خوردن و پرهیز از پر خوری

– مسواک زدن

– سحرخیزی

– نخوابیدن در بین الطلوعین

– با وضو خوابیدن

– سکوت : «صُمت» یا سکوت به معنای حفظ زبان از گفتارهای بیهوده است.

– زیاد استغفار کردن

– کردارهای نیک: انجام اعمال خیر مانند کمک به همسایگان، دوستان و خانواده، و انجام کارهایی که به دیگران کمک می کند، به شخص کمکمی کند تا به جامعه خود کمک کند و به خودش رضایت و احساس خوبی بدهد. و باعث خشنودی خدا شود.

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته