واکسیناسیون، تازه‌ترین روش درمان تومورهای مغزی

محبوبه عمیدی: نابینایی، سرطان بدخیم مغز و زندگی نباتی را می‌توان سرسخت‌ترین چالش‌هایی به شمار آورد که علم پزشکی تاکنون پیش رو داشته و هنوز موفق به درمان آنها نشده است. شاید همین ناامیدی از راه‌های همیشگی باعث‌شده که این‌بار پزشکان به سراغ درمان‌های غیر‌متعارف برای این بیماران بروند و آن‌طور که در گزارش پاپ‌ساینس می‌خوانید به پاسخ‌های امیدوارکننده‌ای دست پیدا کنند. در بخش آخر از این گزارش چهارگانه به توقف تومورهای مغزی می‌پردازیم.

هدف: درمان رایج‌ترین سرطان مغزی بدخیم که سالانه بیش از 12 هزار بیمار را فقط در ایالات متحده از بین می‌برد.
درمان قطعی: تزریق پروتئین‌های حاصل از تومور به بیمار و آموزش سیستم ایمنی بدن برای مقابله با تومور
وضعیت: ورود آزمون‌ها به فاز دوم

در حال‌حاضر تشخیص glioblastoma را می‌توان معادل صدور حکم اعدام برای فرد دانست. جراح می‌تواند تا حد امکان تومور را از مغز خارج کند و پس از آن شیمی‌درمانی و پرتودرمانی برای فرد تجویز کند، اما این سرطان کشنده، بسیار‌زود باز خواهد گشت. خوش‌اقبال‌ترین بیماران 5‌ سال پس از آن عمر خواهند کرد و عمر بسیاری بیش از چند‌ماه پس از جراحی نخواهد بود. اما اندرو پارسا، جراح اعصاب از دانشگاه کالیفرنیا در سان‌فرانسیسکو، روشی را به کار گرفته که می‌تواند سال‌های بیشتری را به عمر بیماران اضافه کند.

طرح پارسا برای مبارزه با این سرطان آشنا است: او سیستم ایمنی بدن را با تزریق ترکیبی شبیه به یک واکسن به مبارزه با این سرطان بدخیم وامی‌دارد. او پس از جراحی تومور، با استفاده از پروتئین‌های آن، واکسنی اختصاصی برای بیمار آماده می‌کند که حامل پروتئین‌های شوک حرارتی نیز هست و در یک دوره 4 هفته‌ای به بیمار تزریق خواهد شد. این ترکیب به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند به تولید گلبول‌های خونی سفید مهاجمی بپردازد که به صورت ویژه برای مبارزه با ترکیب پروتئینی سلول‌های سرطانی تازه تولید خواهند شد.

نحوه درمان

1- در ابتدا جراح تومور را تا حد امکان از مغز خارج می‌کند. (ناحیه صورتی)
2- پروتئین‌های مورد نظر (ناحیه آبی و بنفش) از تومور استخراج‌شده و برای تولید واکسن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
3- واکسن به بیمار تزریق می‌شود و سلول‌های ایمنی مسئول سازنده پادگن (بخش آبی روشن) پروتئین‌های تومور را به سلول‌های مهاجم تی (ناحیه نارنجی) می‌شناسانند.
4- سلول‌های تی بر اساس انطباق پروتئینی تنها سلول‌های تازه سرطانی را هدف قرار می‌دهند و در نتیجه در حین درمان، خطری متوجه سلول‌های سالم (منطقه سبز) نخواهند بود.

در اولین آزمایش بالینی که در سال 2008 / 1387 انجام شد، پارسا به 12 بیمار مبتلا به این سرطان واکسن‌های اختصاصی را تزریق کرد، این افراد به طور متوسط 10 ماه پس از بازگشت مجدد تومور به زندگی ادامه دادند. مطالعه بعدی که در آبان‌ماه گذشته انجام شد، روی 10 بیمار صورت گرفت که بیماری آنها به تازگی تشخیص داده شده بود. مطابق اعلام پارسا سیستم ایمنی این افراد هم‌زمان با آغاز تزریق‌ها شروع به عمل کرده است. او می‌گوید: «هر چقدر تزریق واکسن سریع‌تر آغاز شود، بیمار شانس بیشتری برای ادامه زندگی خواهد داشت. ما با این روش می‌توانیم با این سرطان کشنده مانند یک بیماری مزمن ساده و قابل‌درمان برخورد کنیم».