عرفان خسروی: مهم‌ترین خبرهای حوزه علم و فناوری در هفته گذشته عبارتند از لو رفتن آزمایش هسته‌ای کره شمالی، توقف کار تلسکوپ فضایی اتحادیه اروپا و تعطیلی قریب‌الوقوع آزمایشگاه میمون‌های دانشگاه هاروارد.
آزمایشی که لو رفت
سازمان جهانی تحریم آزمایش‌های هسته‌ای (CTBTO) در وین اعلام کرد که گازهای رادیواکتیوی در جو زمین ردیابی کرده که احتمالاً ناشی از آزمایش بمب هسته‌ای توسط کره شمالی است، زیرا بیشترین مقدار این گازها در پایگاه اندازه‌گیری تاکاساکی ژاپن و اوسوریسک روسیه ثبت شده است. این گازها شامل ایزوتوپ‌های زنون [با اعداد جرمی 131 و 133] می‌شود که حاکی از انفجارهای هسته‌ای هستند. با این وجود CTBTO اعلام کرده که هنوز در حال بررسی احتمالات دیگر است، زیرا ممکن است وجود این گازها ناشی از نشت یک رآکتور هسته‌ای یا فعالیت‌های هسته‌ای دیگر باشد.
کار و کاسبی آزمایشگاهی در قطب
یک گروه اکتشافی روسی-آلمانی در یک پایگاه تحقیقاتی جدید در ناحیه قطبی سیبری به نام سامویلوف مستقر شده‌اند. این پایگاه در جزیره‌ای کوچک در دلتای لنا در نزدیکی دریای لاپتف قرار دارد و از آن به جای یک ایستگاه تحقیقاتی 15 ساله و چوبی که در همان نزدیکی قرار دارد استفاده خواهد شد. اعضای پرتوان این گروه پژوهشی به بررسی تشکیل و فرسایش رسوبات همیشه یخ‌زده دلتای لنا خواهند پرداخت. این آزمایشگاه که با آخرین فناوری‌های تحقیقاتی مجهز شده‌است محققان را قادر می‌سازد تا در تمام طول سال در این ناحیه رام‌نشده به پژوهش بپردازند.
عکس آغاز مطلب مربوط به این آزمایشگاه قطبی است.
یکی دیگر به نفع میمون‌ها
در راستای محدود شدن هرچه بیشتر تحقیقات روی میمون‌ها، دانشکده پزشکی هاروارد اعلام کرد که مرکز تحقیقات نخستی‌های نیوانگلند را که 47 سال است در ساث‌برو، ماساچوست، فعالیت می‌کند تعطیل خواهد کرد. در این مرکز 1860 نمونه نخستی غیرانسان وجود دارد. راسته نخستی‌ها شامل انسان، میمون‌ها، لمورها، تارسیه‌ها و برخی حیوانات مشابه دیگر است. بیشتر نخستی‌ها این مرکز میمون‌های مکک هستند. علت بسته‌شدن این مرکز که قرار شده در 2015/1394 رخ دهد، بدهی مالی است. متأسفانه به گفته مسئولین دانشگاه هاروارد این حیوانات پس از تعطیلی به دیگر مراکز تحقیقاتی منتقل می‌شوند یا تا آن موقع تحت تشریح قرار می‌گیرند و کشته می‌شوند. بررسی‌های انجام شده توسط وزارت کشاورزی ایالات متحده نشان می‌دهد این مرکز بارها و بارها با حیوانات تحت بررسی بدرفتاری‌های ظالمانه انجام داده و قوانین خوش‌رفتاری با حیوانات آزمایشگاهی را زیر پا گذاشته است. از سال 2010/1389 چهار نخستی در این مرکز به قتل رسیده‌اند یا در شرایط سخت مرده‌اند و چون مرگ این چهار نخستی خارج از دایره تحقیقات علمی بوده‌است، مشکلات حقوقی هم برای دانشگاه هاروارد به بار آورده است.
پرتاب ماهواره
چین نخستین نمونه از ماهواره‌های نسل جدید غیرتسلیحاتی تصویربرداری از زمین را به فضا فرستاد. ماهواره گائوفن1 از پایگاه فضایی جیوشوآن (Jiuquan) در صحرای گوبی چین به فضا پرتاب شد. داده‌های به دست آمده از این ماهواره برای کمک به امدادرسانی در سوانح طبیعی و پویش محیط‌زیستی استفاده خواهد شد. گزارش پرتاب این ماهواره را خبرگزاری دولتی شین‌هوآ (Xinhua) منتشر کرد. چین تصمیم دارد پس از این ماهواره شش ماهواره دیگر نیز با همین کاربری به فضا بفرستد.
بدرود هرشل!
مأموریت تلسکوپ فضایی هرشل به پایان رسید. این تسلکوپ 1.4 میلیارد دلاری فروسرخ که توسط اروپایی‌ها به فضا فرستاده شده بود، با پایان ذخایر هلیوم مایعش به پایان کار خود رسید. وقتی که ذخایر هلیوم این تلسکوپ تمام شد، ابزارهای علمی‌اش از کار افتادند و سازمان فضایی اروپا این تلسکوپ گران‌قیمت را از دست داد. ستاره‌شناسان در مراسمی میراث به جا مانده از این تلسکوپ را مورد ستایش قرار دادند. این تلسکوپ توانسته بود طی سه سال به بازبینی نظریات مختلفی درباره تولد و مرگ ستارگان یاری برساند.
حراج هلیوم
قانون‌گذاران آمریکایی به ادامه فروش ذخایر فدرال هلیوم رأی مثبت دادند. این خبر در پی هشداری منتشر شد که از کمبود پیش‌روی این گاز مهم خبر می‌دادند. هلیوم در تحقیقات مختلف و نیز در صنعت برای خنک‌کردن استفاده می‌شود. ایالات متحده چند ماه پیش تصمیم گرفته بود تا فروش ذخایر هلیوم‌اش را وقتی بدهی 1.3 میلیارد دلاری قرارداد هلیوم تسویه شد، متوقف کند، اما کنگره نمایندگان این کشور با فروش بقیه ذخایر هلیوم به جز 85 میلیون متر مکعب آخر این گاز موافقت کردند. انتظار می‌رود در چند روز آینده سنای آمریکا هم چنین حکمی صادر کند.
گفتمان در انگلیس آزاد شد!
قوانین جدید آزادی بیان که دشمان آزادی بیان را در انگلستان و ولز محدودتر می‌کنند، پس از آن که ملکه بریتانیا این قانون را تنفیذ نمود، به اجرا در خواهند آمد. مهم‌ترین طرفداران این قوانین جدید دانشمندان هستند که دائماً از قوانین پیشین می‌نالیدند، زیرا اعتقاد داشتند قوانین پیشین به نفع کسانی است که ادعای غرامت در برابر اتهام می‌کردند و اغلب مردم (به ویژه دانشمندان) مجبور بودند دهانشان را موقع انتقاد از دیگران بسته نگه‌دارند تا به جرم افترا و اتهام علیه دیگران درگیر دردسرهای مدنی و حقوقی نشوند.
چینی‌ها راضی شدند اوزون را نابود نکنند
دولت چین موافقت کرد به ازای دریافت 385 میلیون دلار در 17سال آینده از قبل یک حمایت مالی چندجانبه عهدنامه مونترال را رعایت کند و تولید صنعتی هیدروکلروفلورکربن‌ها (HCFCs) را متوقف کند. این گازها تجزیه کننده لایه اوزون و همین‌طور جزء قوی‌ترین گازهای گلخانه‌ای محسوب می‌شوند، اما نقش مهمی در صنایع به ویژه در یخچال‌سازی دارند. این معاهده که هفته پیش امضا شد چین را به عضویت پیمانی بین‌المللی درمی‌آورد که خارج کردن HCFCها را از چرخه صنعت در دستور کار خود دارد.
ممنوعیت حشره‌کش‌ها
در تلاشی برای حمایت از زنبورها، کمیسیون اروپا اعلام کرد که ممنوعیتی دو ساله برای استفاده از سه نمونه حشره‌کش در مراتع و مزارع این قاره آغاز خواهد شد. این تصمیم پس از آن گرفته شد که هیچ‌کدام از دولت‌های اروپایی نتوانستند تصمیمی درباره اعمال محدودیت‌های پیش‌نهادی بابت استفاده از نئونیکوتینویدها بگیرند. دانشمندان اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که نئونیکوتینویدها جمعیت‌های زنبورها را تهدید می‌کنند.
داروی هپاتیت
یک داروی جدید برای هپاتیت C به نام سوفوس‌بوویر (Sofosbuvir) در آزمایش‌های بالینی بسیار کارآمد ظاهر شده است. این دارو که در شرکت گیلعاد واقع در فوسترسیتی، کالیفرنیا، ساخته شده، یکی از چندین داروی جدیدی است که می‌تواند جایگزین درمان‌های کنونی هپاتیت C شود. داروهای کنونی بیماری هپاتیت C اثرات جانبی بسیار زیاد و شدیدی دارند.
ماهی سامن تراریخته
ماهی‌های تراریخته (مورد دستکاری ژنتیک) سامن (Salmon: در ایران به اشتباه سالمون خوانده می‌شود) یک قدم دیگر به فروشگاه‌های مواد غذایی ایالات متحده نزدیک شدند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده، FDA، هفته گذشته پرونده یک رایزنی علمی را با اعلام این که این ماهی خطری برای مسائل زیست‌محیطی ندارد، بست. البته این سازمان پیش از صدور اجازه برای تجاری‌شدن ماهی‌های سامن تراریخته، باید اعتراضات رسیده را دوباره مرور و بازبینی کند.
وزیر ایتالیایی
ماریا کیارا کاروتزا (Maria Chiara Carrozza) بانوی فیزیکدان ایتالیایی به عنوان وزیر تحقیقات جدید دولت ایتالیا انتخاب شد. او که متخصص روبات‌های زیستی است و رئیس دانشکده تحقیقات پیشرفته سنت‌آنا در پیزا بوده است، اکنون اعلام کرده قصد دارد به شهرت بد ایتالیا در نپرداختن به علوم پایان دهد، تعداد جایگاه‌های دانشگاهی و تحقیقاتی را افزایش دهد و کاغذبازی‌ها و چرخه‌های فساد را از سر راه دانشمندان ایتالیا بر دارد.
محاکمه استاد سهل‌انگار
پاتریک هارن، استاد شیمی دانشگاه کالیفرنیا، لوس‌آنجلس، به خاطر مرگ دستیار تحقیقاتی‌اش، شهربانو سنگچی که بیش از چهار سال پیش رخ داده بود، مورد محاکمه قرار خواهد گرفت. هارن متهم به سه مورد نقض شرایط ایمنی و سلامت است. هنوز زمان محاکمه هارن مشخص نشده است ولی احتمال می‌رود به چهار سال و نیم حبس محکوم شود. این نخستین بار است که یک شخصیت دانشگاهی در تاریخ ایالات متحده به خاطر بروز حادثه در آزمایشگاه راهی دادگاه می‌شود.
5353
نظر شما