نیروهای دولتی و مخالفان مسلح دولت سوریه در این کشور اعلام آتشبس کردهاند. براساس توافق اعلام شده از سوی ارتش سوریه و گروههای اصلی مخالف دولت این کشور، به مناسبت ایام عید قربان، درگیری مسلحانه بین دو طرف از صبح روز جمعه ٥آبان (٢٦ اکتبر)، تا پایان روز دوشنبه باید متوقف شود.
استمرار آتشبس در طول این چهار روز در درجه اول بستگی به اراده دو طرف اصلی درگیر در سوریه، یعنی ارتش سوریه و ارتش آزادیبخش و در درجه دوم به نحوه عمل دیگر گروههای موثر در داخل این کشور دارد. در حقیقت این آتشبس توافقی است شکننده که هم میتواند موجبات خوشبینی نسبت به آینده این کشور را مهیا سازد و هم میتوان نسبت به پابرجا ماندن آن تردیدهای جدی داشت. از یک سو به نظر میرسد موانع متعددی بر سر راه ادامه یافتن این آتشبس وجود دارد.
در این زمینه استمرار عمل مخالفین سازش و گفتوگو با دولت سوریه یکی از مشکلات اصلی است. تند رو های آنها اعلام کردهاند که آتشبس فوق را قبول ندارند و طرح اخضر ابراهیمی را نیز همراهی نخواهند کرد. وجود چنین دیدگاهی در سوریه میتواند هر لحظه شرایط را متزلزل کند و با از بین بردن ثبات موقت اوضاع را به روزهای قبل از اعلام آتشبس برگرداند. نگرانی از تاثیر منفی این نیروها در روند صلح داخلی سوریه حتی باعث اظهارنظر مستقیم کشورهای منطقه در این خصوص شده است. عملا هم شاهد هستیم که آتشبس میان ارتش سوریه و قسمتی از مخالفان در روزهای گذشته با ایجاد برخی درگیریهای پراکنده نقض شده است.
جبهه النصره که یک تشکل افراطی است، عنوان کرده که هیچ اعتباری برای توافق با اسد قائل نیست. این تشکل تاکنون مسئولیت چند بمبگذاری و آدمربایی را رسما برعهده گرفته است. کمی پیش از اعلام آتشبس، نبردهای پراکنده بین سربازان اسد و شورشیان سوری به کشته شدن دستکم 100نفر انجامیده بود. خبرگزاری سانا و محافل خبری اپوزیسیون سوریه هر دو اعلام کردهاند که این درگیریها در دمشق، حلب و ادلب روی دادهاند. این مساله نمیتواند نشانه خوبی برای روزهای آتشبس که میتواند به نقطه عطفی در تحولات داخلی سوریه تبدیل شود، باشد اما از طرف دیگر با توجه به اینکه هم طرفهای اصل درگیر در سوریه و هم طرفهای بینالمللی به این نتیجه رسیدهاند که بحران این کشور نمیتواند با توسل به روشهای نظامی حل شود، میتوان امیدواریهایی را هم نسبت به آینده داشت.
درگیریهای نظامی در طول 19ماه گذشته در سوریه عملا هیچ طرف برندهای نداشته و باعث حذف هیچ گروهی هم نشده و تنها نتیجه آن تعمیق بحران این کشور بوده است. ناامیدی از اقدامات نظامی به معنای روی آوردن بیشتر به روشهای دیپلماتیک است. در این میان کشوری چون ترکیه که مخالف نظام سیاسی سوریه محسوب میشود، عملا برای ورود سلاح و افراد مسلح به سوریه ممانعتهایی ایجاد کرده و همین مساله خود نشان دهنده یأس نیروهای فعال در زمینه مسائل سوریه و پیگیری روشهای نظامی است.
در این بین حضور فردی چون اخضر ابراهیمی که تجربیات ذیقیمتی در زمینه صلح در کشورهای منطقه دارد هم میتواند بر امیدواریها بیفزاید. اکنون این احساس وجود دارد که شرایط سوریه در آستانه رسیدن به یک بنبست جدی است و این میتواند عامل تغییر روش در حل بحران این کشور و سوق دادن معادلات به سمت گفتوگو باشد. در کل میتوان گفت که آتشبس اخیر گرچه امیدها را افزایش داده اما به دلیل انشقاق زیادی که بین نیروهای مخالف دولت در پذیرش آن وجود دارد، آتشبسی شکننده خواهد بود.
نظر شما