به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، غروب روز چهارشنبه چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ رادیو تهران با حضور محمدرضا پهلوی که در آن زمان ولیعهد بود و دیگر رجال درجه اول کشوری و لشکری در عمارت کلاه‌فرنگی جاده قدیم شمیران (واقع در محل کنونی وزارت ارتباطات و فناوری – شریعتی نرسیده به سیدخندان) گشایش یافت. در همان لحظات صدای پخش نخستین برنامه‌های رادیو تهران از میدان‌های مهم شهر مثل توپخانه به گوش جمعیتی رسید که برای شنیدن صدای رادیو در خیابان‌های تهران جمع شده بودند.
روزنامه اطلاعات فردای آن روز مراسم افتتاح رادیو را به شرح زیر گزارش کرد:
ساعت هفت بعدازظهر دیروز [چهارشنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۱۹] آئین گشایش دستگاه پخش صدای تهران در پیشگاه مبارک والاحضرت همایون ولایتعهد انجام گردد. عمارت مرکز فرستنده بی‌سیم با پرچم‌های سه‌رنگ ملی و چراغ‌های رنگارنگ تزئین شده بود. سردر عمارت در پرتوی فروغ نورافکن‌ها و چراغ‌های الکتریکی مانند روز روشن شده بود. چند رشته چراغ به رنگ پرچم ایران در اطراف دکل‌های بی‌سیم نورافشانی می‌کرد.
مقارن ساعت شش بعدازظهر هیأت دولت وزیر دربار شاهنشاهی، رئیس مجلس شورای ملی، جناب آقای شکوه رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی، جناب آقای دکتر مودب نفیسی پیشکار والاحضرت همایون ولایتعهد، جناب آقای قوام، رئیس تشریفات خارجی سلطنتی، رئیس تشریفات والاحضرت همایون ولایتعهد، سران لشکر، هیأت‌رئیسه مجلس شورای ملی، معاونین وزارتخانه‌ها، رئیس و دادستان دیوان کشور، رئیس بانک ملی ایران، رئیس اداره کل شهربانی، فرماندار تهران، کفیل شهرداری، مدیران جراید، روسای کمیسیون‌های پرورش افکار و روسای شعب کمیسیون رادیو همگی با لباس‌های رسمی در مرکز فرستنده بی‌سیم حضور یافتند.
تشریف‌فرمایی موکب مبارک
در ساعت شش و نیم موکب مبارک والاحضرت همایون ولایتعهد به مرکز فرستنده بی‌سیم نزول اجلال فرمودند. هنگام تشریف‌فرمایی در مدخل عمارت هیات وزیران، رئیس مجلس شورای ملی، سران لشکر موکب مبارک را استقبال نمودند. موکب والاحضرت همایون ولایتعهد ابتدا به تالار پذیرایی تشریف‌فرما شده از برابر مدعوین عبور فرمودند.
در این موقع با استجازه از پیشگاه مبارک جناب آقای علم وزیر پست و تلگراف گزارش را به قرار زیر به عرض رسانیدند:
گزارش جناب آقای وزیر پست و تلگراف
در این روز فرخنده که از اعیاد بزرگ ایران شمرده شده و سربلندی همگان را فراهم ساخته به تشریف‌فرمایی موکب والاحضرت همایونی دستگاه پخش صدای ایران گشایش حاصل می‌نماید و غلام جان‌نثار مفتخر است گزارش آن را به عرض پیشگاه مبارک برساند.
تاسیساتی که از نظر مبارک می‌گذرد بر حسب اراده اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و امری که در بهمن‌ماه ۱۳۱۶ از پیشگاه همایونی شرف صدور یافته انجام پذیرفته دستگاه‌هایی که آماده به کار شده شامل یک فرستنده امواج متوسط به نیروی دو کیلووات، یک فرستنده امواج کوتاه به نیروی ۱۴ کیلووات، یک مولد برق و ادوات انتقال صوت است.
فرستنده امواج متوسط مخصوص شهر تهران و حومه آن است و با هر موجی بین ۲۵۰ و ۳۵۰ متر قابل تنظیم و با موج ۳۳۵.۲ متر یا ۸۹۵ کیلو سیکل کار می‌کند.
فرستنده امواج کوتاه برای پخش صدا در کشورهای دور بوده و با هر موجی بین ۱۴ و ۸۰ متر قابل تنظیم و با امواج ۱۶.۱۶ متر با هجده هزار و پانصد و شصت کیلو سیکل و ۱۹.۸۷ متر یا ده هزار و هشتصد و ده کیلو سیکل و ۳۰.۹۹ متر یا نه هزار و ششصد و هشتاد کیلو سیکل و ۳۶.۹۹ متر یا هشت هزار و صد و ده کیلو سیکل و ۴۸.۷۴ متر یا شش هزار و صد و پنجاه و پنج کیلو سیکل کار می‌نماید.
از فرستنده امواج کوتاه برای تلگراف و تلفن بی‌سیم نیز استفاده خواهد شد و نیروی آن در کار تلگرافی ۳۲ کیلووات است.
مولد برق به نیروی سیصد و بیست‌وپنج اسب و دارای نیروی کافی برای راه انداختن دو فرستنده امواج متوسط و امواج کوتاه می‌باشد.
لوازم انتقال صوت شامل دو مجموعه میکروفون و تقویت‌کننده بوده و به وسیله آن‌ها می‌توان دو برنامه مختلف به وسیله دو فرستنده پخش نمود. این دستگاه‌ها که از نظر خصایص با آخرین ترقیات فن بی‌سیم مطابقت می‌نماید در ماه‌های بهمن و اسفند ۱۳۱۶ به کارخانه تلفنگن سفارش و در اواخر آذرماه ۱۳۱۸ تحویل و نصب آن‌ها در فروردین ۱۳۱۹ به پایان رسیده است.
و ابینه‌ای که جهت برقرار نمودن آن‌ها ساخته شده به وسعت دو هزار و دویست و چهل متر مربع و در ظرف هفت ماه به وسیله شرکت هوختیف انجام و با وسایل تهویه و گرم کردن و خنک کردن مرکزی تمام شده در این ابنیه توسعه بعدی منظور گردیده است.
پنجاه و هشت کیلومتر کابل مخصوص دستگاه فرستنده را به نقاط لازمه شهر و مرکز گیرنده بی‌سیم نجف‌آباد متصل می‌نماید و بدین وسیله انتقال سخنرانی‌ها از آن نقاط امکان‌پذیر می‌باشد. پس از تحویل شدن دو دستگاه فرستنده امواج کوتاه دیگر از بنگاه بل‌استاندارد خریداری و در آتیه نزدیک نصب خواهند شد و دوازده دستگاه فرستنده امواج متوسط محلی که در شهرستان‌ها برقرار خواهند گردید سازمان پخش صدا در کشور شاهنشاهی توسعه خواهد یافت.
دستگاه‌هایی که به عرض پیشگاه مبارک رسید برای این‌که از نظر مبارک بگذرند و گشایش یابند آماده هستند.
تشریف‌فرمایی به استودیو
مقارن ساعت شش و سه ربع پس از پایان گزارش موکب مبارک به استودیو تشریف‌فرما شدند. جناب آقای نخست‌وزیر، جناب آقای وزیر دربار شاهنشاهی، جناب آقای اسفندیاری رئیس مجلس شورای ملی، جناب آقای وزیر پست و تلگراف، رئیس و نایب‌رئیس کمیسیون رادیو، پیشکار والاحضرت همایون ولایتعهد، رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی در التزام رکاب بودند.
والاحضرت همایون ولایتعهد استودیو را بازدید فرموده و در هر قسمت توضیحات لازم به عرض رسید.
گشایش دستگاه پخش صدا
در ساعت ۱۹ (هفت بعدازظهر) والاحضرت همایون ولایتعهد به وسیله فشار تکمه گشایش دستگاه پخش صدا را اجازه فرمودند. بلافاصله سلام شاهنشاهی نواخته شد و جناب آقای نخست‌وزیر [احمد متین‌دفتری] در مقابل دستگاه بیانات زیر را ایراد نمودند:
بیانات جناب آقای نخست‌وزیر
به نام نامی اعلیحضرت همایون شاهنشاهی
در این ساعت و روز فرخنده رادیوی ایران به دست مبارک والاحضرت همایون ولایتهد گشایش یافت. هم‌میهنان را به این عطیه شادباش گفته از ظرف آنان سپاس بی‌منتها به آستان مقدس شاهنشاه بزرگ عرضه می‌دارد و شکرانه بی‌پایان به پیشگاه شاهنشاهزاده جوان‌بخت تقدیم می‌نماید.
از این پس فاصله‌ای که کشور ما را از جهان و پایتخت را از اکناف کشور دور می‌کرد نخواهد بود. اخبار داخلی و وقایع عالم پیوسته بی‌درنگ منتشر و شنیده خواهد شد.
از امروز دستگاه آموزشی که برای پرورش افکار در رشته‌های مختلف دانش ایجاد شده، تعلیمات خود را بی‌واسطه و تاخیر به گوش شنوندگان خواهد رسانید و همگی یکسان و در یک زمان از این نعمت بهره‌مند خواهند گردید.
به شکرانه این موهبت هم‌میهنان باید همواره در افزودن دانش خویش و به کار بستن آن در راه تعالی کشور کوشیده خاطر خطیر همایونی را از این رهگذر خشنود ساخته خود را شایسته عطایای بیشتری بنمایند.
تعلیمات گوناگونی که به وسیله رادیو به منظور بسط دانش و آسان کردن راه زندگی به زبانی ساده داده خواهد شد برای همگان قابل استفاده خواهد بود.
برای کشاورزان آموزگار نیکو و بازرگانان را راهنمای بی‌غرض و برای اهل ذوق و دانش مصاحب دانشمند است.
نغمات موسیقی ساعات فراغت شنودگان را قرین شادی و سرور نموده روح را به افکار بلند و خصائل پسندیده رهنمودن گشته و برای کار و کوشش بیشتری آماده خواهد ساخت.
در آینده نزدیکی وسیله شنیدن رادیو در دسترس همگی گذاشته شده تمام اهل کشور در هرجا که باشند آسان و بلکه به رایگان از آن برخودار خواهند گشت.
پس از پایان بیانات جناب آقای نخست‌وزیر والاحضرت همایون ولایتعهد به اشکوب‌های دیگر تشریف‌فرما شده دستگاه‌ها و ماشین‌آلات را بازدید فرموده و در ساعت ۱۹ و نیم بازگشت فرمودند.
خبر گشایش دستگاه پخش صدای تهران به زبان فارسی به وسیله رادیو داده شد سپس خبر گشایش به زبان‌های عربی، ترکی، فرانسه، روسی، انگلیسی و آلمانی نیز داده شد.
۲۵۹
نظر شما