به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، تجافی در لغت به معنای قرار نداشتن در جای خود و برداشتن چیزی از محلش است. در احکام اسلامی، تجافی به معنی دور کردن بازوان و آرنج‌ها از پهلو، بلند کردن شکم از زمین در سجود، و قرار گرفتن به حالت نیم‌خیز در تشهد تعریف شده است.
در رکوع: به باز کردن دست‌ها مانند دو بال گشوده گفته می‌شود. این عمل که برای مردان مستحب است، در روایات به عنوان «تجنیح» نامیده شده است.
در تشهد: اگر مأموم یک رکعت از امام عقب مانده باشد، هنگام تشهد امام جماعت باید به حالت نیم‌خیز (تجافی) بنشیند، به این صورت که انگشتان دست و پا روی زمین باشد و زانوها از زمین بلند شود. در این حالت مأموم می‌تواند سکوت کند، تشهد بخواند یا ذکر بگوید.
حکم تجافی در نماز از دیدگاه مراجع تقلید
امام خمینی (ره): اگر مأموم در رکعت دوم به امام برسد، در هنگام تشهد امام، به حالت تجافی بنشیند و بعد از قیام، قرائت برای او واجب است.
آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که مأموم در هنگام تشهد امام، به حالت تجافی باشد و می‌تواند تشهد یا تسبیح بگوید.
آیت‌الله مکارم شیرازی: احتیاط واجب است که مأموم هنگام تشهد، زانوهای خود را از زمین بلند کند و انگشتان دست و سینه پا را روی زمین بگذارد. در تشهد آخر، مستحب است همراه امام تشهد بخواند یا ذکر بگوید.
آیت‌الله سیستانی: بهتر است مأموم هنگام تشهد امام، به حالت تجافی باشد و صبر کند تا امام سلام دهد. اگر بخواهد قصد فرادی کند، اشکالی ندارد.
آیات عظام گلپایگانی و صافی گلپایگانی: مأموم باید هنگام تشهد امام، به حالت تجافی بنشیند و صبر کند تا امام تشهد را تمام کند، اما نیازی به انتظار تا سلام ندارد.
آیت‌الله فاضل لنکرانی: مأموم می‌تواند نیت فرادی کند و برخیزد یا به حالت تجافی بماند تا امام سلام دهد.
وظایف مأموم در حالت تجافی
در تشهد اول، مأموم سه گزینه دارد:
سکوت
خواندن تشهد (بهتر است)
گفتن ذکر مطلق
در تشهد و سلام آخر، مأموم می‌تواند:
سکوت کند
ذکر مطلق بگوید
تجافی در نماز، به ویژه در نماز جماعت، یک عمل مستحب و در برخی موارد احتیاط واجب است که به رعایت آداب نماز و پیروی از امام جماعت کمک می‌کند. با وجود اختلاف نظرهای جزئی بین فقها، اصل تجافی مورد تأیید همه مراجع تقلید است.
نظر شما