نیلوفر مولایی: احتمالات بر سر «مذاکره ایران و آمریکا» طی هفته های اخیر تبدیل به موضوع محوری در فضای رسانه‌ای و سیاسی شده است و سیگنال‌های ارسالی از سوی مقامات ایران و دولت جدید آمریکا نیز این احتمال را جدی تر کرده است.
در همین راستا، عبدالرضا فرجی‌راد، تحلیلگر سیاست خارجی و استاد ژئوپلیتیک درباره مذاکره ایران و آمریکا به خبرگزاری خبرآنلاین گفت: «اگر با ترامپ که از امروز وارد کاخ سفید خواهد شد، وارد گفت و گو نشویم، آمریکایی ها با توجه به سانتریفیوژهای به کار گرفته شده فشارهای بیشتری را وارد خواهند کرد و تحریم نفتی بیشتری اعمال می کنند. لذا رئیس جمهور انتخاب درستی کرده و باید با آمریکا وارد گفت و گو شویم.»
وی با اشاره به مخالفان مذاکره با آمریکا گفت: «اگر مجموعه نظام تصمیم گرفته باشد، می توانند مخالفت خودشان را بیان کنند اما نمی توانند در برابر آنچه تصمیم گرفته سنگ اندازی کنند.»
مشروح گفت و گوی عبدالرضا فرجی‌راد، استاد ژئوپلیتیک را در ادامه می خوانید؛
********
* آقای فرجی راد! به نظر می رسد دولت آقای پزشکیان در حال فرستادن سیگنال هایی برای مذاکره مستقیم با آمریکاست که البته با نقد منتقدان دولت روبرو شده است، ارزیابی شما چیست؟
مصاحبه اخیر رئیس جمهور با شبکه NBC و مصاحبه های دیگر ایشان، نشان می دهد که جمهوری اسلامی آمادگی گفت و گو با آمریکا را دارد تا مشکلات مربوط به هسته ای و تحریم ها را حل کند. از طرف دیگر ایران وارد گفت و گو با اروپا شده که این گفت و گوها ادامه دارد. طبیعی است که برای برداشته شدن تحریم ها، صرفا گفت و گو با اروپا کارساز نیست. باید با مجموعه غرب یعنی هم اروپا و آمریکا گفت و گو شود و با دو کشور چین و روسیه هم که در قالب 1+5 حضور دارند، توافق شود.
آقای ترامپ از برجام خارج شده و در کنار آن تحریم های غیرقانونی را بر ایران تحمیل کرده است که کشورهای دیگر نیز آن را اعمال می کنند. بنابراین، اگر ما با چین، روسیه و اروپا به توافق برسیم و با آمریکا توافق نکنیم، این تحریم ها باقی خواهند ماند. اگر با ترامپ که از امروز وارد کاخ سفید خواهد شد، وارد گفت و گو نشویم، آمریکایی ها با توجه به سانتریفیوژهای به کار گرفته شده فشارهای بیشتری را وارد خواهند کرد و تحریم نفتی بیشتری اعمال می کنند. لذا رئیس جمهور انتخاب درستی کرده و باید با آمریکا وارد گفت و گو شویم.
وقتی رئیس جمهوری از مذاکره می گوید، یعنی در شورایعالی امنیت ملی مطرح شده
*پیش بینی می کنید مجوز مذاکره مستقیم با آمریکا به دولت داده شود؟
مسئله این است که وقتی رئیس جمهور، وزیر امور خارجه یا یک مقام دیگری می گویند ما آمادگی داریم بر اساس یک روند متعادلی با آمریکا صحبت کنیم، صرفا به تنهایی تصمیم گرفته نشده است. این مسائل در شورایعالی امنیت ملی مطرح شده، جواب مثبت و منفی گرفته شده، سپس رهبری هم یا تایید می کنند یا نمی کنند. لذا وقتی رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه نکته ای را اشاره می کنند، در شورایعالی امنیت ملی صحبت های اساسی درباره آن انجام شده است.
* اما در شورایعالی امنیت ملی افرادی هم حضور دارند که با مذاکره با آمریکا مخالف هستند...
بله، ممکن است در یک مجموعه تصمیم گیرنده، افرادی با نظرات مختلف حضور داشته باشند اما برای نتیجه جلسه و تصمیمات، رأی اکثریت مهم است. لذا افرادی هم هستند که مخالف مذاکرات بوده و از اظهارات آنان مشخص است. اما باید دید نتیجه رأی اکثریت چه خواهد بود و طبیعتا در این گونه موارد، وقتی رئیس جمهوری چندین بار بر نکته ای تاکید می کند، در شورایعالی امنیت ملی به آن اشاره شده است.
مخالفان مذاکره نمی توانند در برابر آنچه تصمیم گرفته سنگ اندازی کنند
* چقدر تندروها و مخالفان مذاکره با آمریکا ممکن است کارشکنی کنند؟
من فکر می کنم، اگر مجموعه نظام تصمیم گرفته باشد، می توانند مخالفت خودشان را بیان کنند اما نمی توانند در برابر آنچه تصمیم گرفته سنگ اندازی کنند. خصوصا در آمریکا دولتی روی کار آمده که با دولت قبلی متفاوت است. کشورها هم با مشکلات اقتصادی و تحریمی زیادی رو به رو است. لذا، تصمیم گیرندگان نظام به این مخالفت ها توجهی نمی کنند.
ترامپ اعلام کرد که می خواهد با ایران به توافق برسد
*مذاکره با ترامپ شدنی است؟ بهرحال ترامپ زمانی می گفت ظرف یک هفته با ایران به توافق می رسد و از سوی دیگر، او بود که توافق را بهم زد و از برجام خارج شد؟
ما باید حرف های یک فرد را در نظر بگیریم. ترامپ در کارزار انتخاباتی خود اعلام کرد که می خواهد با ایران به توافق برسد و تا به الآن از سوی او نکته منفی نشنیده ایم. حتی در پاسخ به خبرنگاری که گفته بود آیا ایران را مجازات خواهید کرد، گفت: ما می خواهیم به توافق برسیم. بنابراین، وقتی ترامپ شعار پایان جنگ را در خاورمیانه و اوکراین می دهد نشان می دهد که نمی خواهد وارد درگیری بیشتری شود.
تحریم جدید ایران، تنش جدیدی در منطقه ایجاد خواهد کرد. زمانی که ایران اعلام آمادگی را گفت و گو می کند، اگر پاسخ منفی بدهد به ضرر خودش تمام خواهد شد.
احتمالا مذاکره با آمریکا برعهده وزیر خارجه است
* پیش بینی می کنید اگر مذاکرات جدیدی شکل بگیرد، فرمانده دیپلماسی چه کسی خواهد بود؟
آقای ظریف معاون راهبردی است و کارهای فکری برای دولت می کند. الآن وزیر خارجه و وزارت خارجه عهده دار مذاکره با اروپا هستند. احتمالا مذاکره با آمریکا نیز برعهده همین تیم خواهد بود و ممکن است تعدادی هم به آن اضافه شود. شاید هم آمریکا با اروپا وارد گفت و گو شود و ایران با یک تیم مذاکره کند. ترامپ که امروز وارد کاخ سفید شود، موضع خود را روشن تر خواهد کرد.
27215
نظر شما