به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، تا چند دهه پیش، کمتر کسی از برپایی مراسم اعتکاف اطلاع داشت اما به برکت انقلاب اسلامی، این سنت نبوی در کشور رونق گرفته و هزاران نفر در شهر از پیر و جوان گرفته تا زن و مرد برای خودسازی معتکف می‌شوند.
بنابر روایت همشهری، امروز دومین روز از برپایی مراسم اعتکاف همزمان با ایام‌البیض ماه رجب در سراسر کشور است و به گفته حجت‌الاسلام سیدعلیرضا تکیه‌ای رئیس ستاد اعتکاف کشور، فقط در تهران ۶۰۰ مسجد میزبان معتکفان هستند. اما جالب است بدانید این مراسم نخستین بار به طور رسمی در شهر قم برگزار می شد و بعد از آن، مسجد جامع بازار بزرگ تهران آغاز کننده این مراسم معنوی در شهر تهران بوده است. به عبارتی اولین مجلس رسمی اعتکاف در شهر تهران به سال ۱۳۶۸ و مسجد جامع بازار بزرگ برمی گردد.
بازاریان، اولین میزبانان اعتکاف در تهران
بی‌شک علمای دین و روحانیون در طول تاریخ، در ماه مبارک رمضان و ماه رجب در مسجدها معتکف می‌شدند. اما گفته می‌شود آغازکننده اعتکاف جمعی به منظور معرفی این فرهنگ اسلامی به مردم، به حدود ۳ دهه قبل در مسجد جامع بازار تهران برمی گردد. برای اطلاع از جزئیات برپایی این مراسم معنوی سری به این مسجد جامع در قلب بازار تهران زدیم و از معتمدان و قدیمی‌های آنجا درباره صحت و سقم این موضوع پرسیدیم.
حجت‌الاسلام علیرضا مهدیان از بانیان اعتکاف در تهران که عضو موثر جامعه وعاظ تهران است درباره ایده برپایی این محفل در تهران می‌گویند: «بهمن سال ۱۳۶۸ با پیشنهاد بنده به مرحوم پدرم حاج عبدالله مهدیان، اولین مجلس ۳ روزه اعتکاف شهر، به صورت رسمی در مسجد جامع برگزار شد. جرقه این حرکت زمانی خورد که من جوان ۳۱ ساله در قم مشغول تحصیلات حوزوی بوده و هر ساله همان جا در ایام البیض معتکف می‌شدم. یک سال به ذهنم رسید در تهران هم این کار انجام شود. با بعضی از علمای دینی مشهور مشورت کرده و این کار را انجام دادیم. در اولین اعتکاف تهران، حدود ۱۰۰نفر معتکف حضور داشتند که اغلب از کسبه بازار و طلاب بودند. در سالهای بعد به این تعداد افزوده شد. سال اول چون در حوزه‌های تهران این محفل زیاد مرسوم نبود از طلبه‌های قم هم دعوت کرده و اعتکاف را با حضور طلاب قم برگزار کردیم. در حقیقت شاکله اصلی را همین طلبه‌های قم ایجاد کردند.»
اولین قدم برای برگزاری اعتکاف در تهران
پدر حجت‌الاسلام علیرضا مهدیان یعنی حاج عبدالله، تولیدکننده کالاهای صنعتی و از خیران معروف تهران در آن دوره بود. حاج عبدالله علاوه بر اینکه از بانیان برپایی صندوق‌های قرض الحسنه در مساجد شهر بوده، برای برپایی اعتکاف در مسجد جامع هم پیش قدم و حامی شد. حجت‌الاسلام مهدیان با اشاره به اقدامات خیرخواهانه پدرش در برپایی اولین اعتکاف شهر تهران می‌گوید: «مرحوم پدرم برای پذیرایی از معتکفان با کسب اجازه شرعی، از محل سهم حضرت امام خمینی(ره) وجوهات شرعی برای پذیرایی و برگزاری اولین اعتکاف استفاده کردند و به این ترتیب معتکفان هزینه‌ای پرداخت نمی‌کردند.»
مرحمتی رهبرانقلاب به طلاب معتکف
این روحانی ۶۶ ساله که نزدیک به ۲۰ سال امام جماعت مسجد المهدی(عج) خیابان شهید دیالمه و عضو موثر جامعه وعاظ تهران است در ادامه می‌گوید: «در همان سال اول مقام معظم رهبری عنایت خاصی به این مسئله داشتند. ایشان وقتی متوجه شدند در مسجدجامع بازار بزرگ اولین اعتکاف برگزارشده مرحمتی در همان روزهای آخر اعتکاف برای طلاب در نظر گرفته و تقدیم طلاب کردند. به عبارتی هدیه‌ای که مرسوم بود در اعتکاف‌های قم به طلاب داده می‌شد آن سال در تهران به طلاب اهدا شد.»
حضور آیت الله مجتهدی تهرانی در اعتکاف اول تهران
این بانی اولین اعتکاف در تهران یادی از حضور مشوق این حرکت معنوی کرده و ادامه می‌دهد: «مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی از همان اعتکاف اول خیلی مشوق بودند. روز سوم اعتکاف که روز شهادت حضرت زینب(س) بود ایشان با طلاب حوزه علمیه تشریف آوردن در محل اعتکاف و عزاداری حضرت زینب(س) را در همان شبستان مسجد در جمع طلبه برای معتکفان برگزار کردند و این یکی از مسائلی بود که بموجب پابرجا شدن اعتکاف شد. در کل اعتکاف موضوعی است که به کل امت اسلام ارتباط دارد و ان شاء الله در تمام جهان اسلام رونق پیدا کند و همه از خیرات این مسئله بهره مند شوند. بهتر است در طول سال مثل ماه رمضان فرصت‌هایی ایجاد شود که مردم بتوانند معتکف شوند.»
در همین رابطه حجت الاسلام حاج شیخ محمدرضا مهدیان که در حال حاضر مشغول تحصیل درس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم هستند در تایید صحبت‌های عموی خود می‌افزاید: «حضور استاد بزرگ اخلاق آیت الله مجتهدی تهرانی برکت مراسم اعتکاف مسجد جامع بازار بوده است. عموی و پدربزرگ بنده که از بانیان برپایی اعتکاف در تهران بودند از حضور معنوی ایشان در جمع معتکفان همیشه تعریف کردند.»
گرمی محفل اعتکاف از بازار تا ۶۰۰ مسجد شهر
حجت‌الاسلام حاج شیخ میثم ناسخیان امام جماعت فعلی مسجد المهدی(عج) و مدیر حوزه علمیه مروی۲ در تایید صحبت های این بانی برگزاری اعتکاف می‌گوید: «حاج آقا مهدیان پیش‌تر امام جماعت این مسجد بودند. آنگونه که شنیده‌ایم زمانی که طلبه و در حال تحصیل در شهر قم بودند تصمیم می‌گیرند مثل اعتکاف‌های شهر قم، در تهران برگزار کنند. به این ترتیب اولین مراسم اعتکاف شهر به همت ایشان و ابوی‌شان با حضور جمعی از طلاب و کسبه بازار برپا می‌شود. آن اولین اعتکاف برکتش تا به امروز فراگیر بوده و ما مشتاقان زیادی را در تهذیب ۳ روزه می‌بینیم.»
هم چنین حجت الاسلام سیدمحمدصادق ضیایی نیا استاد حوزه علمیه مروی از تاثیر برپایی این مراسم در شهر از حدود ۴ دهه گذشته تا به امروز می‌گوید: «اعتکاف از ریشه عکوف یعنی بسته بودن گرفته شده است. یعنی انسان خودش را منحصر در نقطه‌ای کرده و برای چند روز از تعلقات دنیایی جدا کرده و خلوتی در دلش برای ارتباطی صمیمی با خالق خودش ایجاد کند. اعتکاف یک تجدید عهد و پیمان با خداوند و یک بررسی درونی برای ادامه راه بندگی است. الحمدالله دراین مسیر قدم اول را حجت الاسلام علیرضا مهدیان برداشتند و بانی برگزاری اولین اعتکاف در تهران بودند که این سنت تا به امروز پابرجا مانده و معتکفان بسیاری استقبال کرده و فقط در تهران ۶۰۰ مسجد میزبان معتکفان هستند.»
نظر شما