ببینید | آیا هر نمازی قلب را پاک می کند؟/ پاسخ حاج آقا مجتبی تهرانی

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، آیت الله مجتبی تهرانی در سخنانی با بیان اینکه در تطهیر قلب، نمازی مؤثر است که با حضور قلب باشد، گفتند: ما هم نماز واجب داریم و هم مستحب. من در اینجا یک سؤالی را مطرح می‌کنم که در جواب این سؤال، مطلب روشن می‌شود. آیا مطلق نماز مستحب، موجب تأدیب قلب، یعنی تطهیر قلب از حبّ ما سوی الله، می‌شود؟

اگر قلب، مؤدّب به آداب الهی شود، یعنی از حبّ ما سوی الله تخلیه شود و سراسر آن را دوستی خدا بگیرد، آیا با صرف خواندن نماز مستحب، قلب انسان از حب ما سوی الله تخلیه می‌شود؟ نه؛ مطلقاً این طور نیست. چه بسا آن موقع که نماز مستحبّی می‌خواند، فکرش آن طرف‌تر از دنیا باشد. حبّ به پول، مال، جاه و مقام داشته باشد. من دیدم این را توضیح ندادم و رد شدم، یک وقت اشتباه می‌شود. یک عدّه خیال می‌کنند دارند نماز مستحب می‌خوانند، قلب‌شان را تأدیب به ادب الهی می‌کنند و حبّ ما سوی الله از قلب‌شان خارج می‌شود و سراسر دلشان، پر از محبّت خدا می‌شود. نعوذ بالله من همزات الشیاطین. لذا من مجبورم به نحو کوتاه مطلبی را عرض کنم.

آن صلاه و نمازی روی قلب انسان مؤثّر است که با حضور قلب باشد، نه هر نمازی. حضور قلب هم، ابتداءً متوقف بر دو چیز است: یک؛ فراقت وقت و دو؛ فراقت قلب. در بین عبادات، یک عبادت است که مخلوق با خالقش و عبد با ربّش در آن، بدون واسطه و رویاروی او سخن می‌گوید و آن نماز است. در نماز، عبد با ربّش سخن می‌گوید و با او مواجهه دارد. گرچه این تعبیر تعبیر ناقصی است و ممکن است حضاضت داشته باشد، امّا با خدا، چهره به چهره رو به رو است. کدام نماز است که چهره به چهره می‌شود و عبد، ربّش را می‌بیند؟ کدام نماز است که موجب می‌شود، انسان دل از ما سوی الله ببُرد و تمام سراسر دلش را، حبّ به معبودش، فرا بگیرد؟ آن نماز است که، یک؛ فراقت وقت را رعایت کرده باشد و دو؛ فراقت قلب را. تازه این دو مقدّمه هستند.