معاون رئیس جمهور: رشد طلاق در 35 سال گذشته ثابت است؛ آمار افزایش را نشان می دهد/جدول

امید سلیمی بنی: معاون رئیس جمهور می گوید رشد طلاق در طی 35 سال گذشته در کشور ثابت بوده و از سال 55 تا امسال، تغییر چندانی در نرخ طلاق نداشته ایم.

مریم مجتهد زاده در گفتگو با خبرگزاری پانا همچنین اظهار کرده آمار دقیقی از رشد طلاق در کشور نمی توان ارایه کرد زیرا ارگان های مختلفی ارزیابی این آمار را بر عهده دارند و منابع این آمارها یکسان نیست.

این مقام مسئول از طرفی اعلام کرده که ارائه این آمار، "مشکلاتی" را ممکن است به وجود بیاورد، ولی به طور واضح نگفته چه مشکلاتی درباره اعلام آمار ممکن است به وجود بیاید.

این اظهارات را می توان "تعجب برانگیز" خواند. زیرا علاوه بر آنکه سازمان رسمی متولی این آمار در کشور مشخص است، تعداد دقیق وقایع حیاتی مانند تولد، فوت، ازدواج و طلاق، در کشور به دقت ثبت می شود و در آمارهای مختلف مانند مقایسه های سالانه و ده ساله و حتی ماهانه اعلام می شود.

سازمان ثبت احوال: متولی رسمی آمار جمعیتی کشور

مطابق قانون، سازمان ثبت احوال، وابسته به قوه قضائیه، متولی رسمی ثبت آمار جمعیتی و وقایع حیاتی در کشور است. پایگاه رسمی این سازمان، به طور مرتب، گزارش وقایع حیاتی را روی خروجی خود قرار می دهد و سایر مراکز از جمله مرکز آمار ایران، به دلیل رسمیت قانونی این سازمان، به آمار ارائه شده، استناد می کنند.

مطابق آمار این سازمان، میزان رشد طلاق در کشور، همواره صعودی بوده است. حداقل در 10 سال گذشته، این افزایش، قابل چشمپوشی نیست. طلاق از تعداد 53797 مورد در سال 79، به تعداد 125747 مورد در سال 88 رسیده است. به عبارت دیگر 71950 مورد در طول 10 سال، 234 درصد افزایش یافته است.

این در حالی است که نرخ رشد جمعیت در خلال سالهای اعلام شده، هیچگاه به بالاتر از 2 درصد نرسیده و به طور مثال در طول 5 سال اخیر، سالانه بین 1.23 درصد تا 1.31 درصد باقی مانده است. به بیان دیگر، رشد طلاق در 5 سال اخیر، بین 6.2 تا 14 درصد متغیر بوده، ولی جمعیت، تنها 1درصد افزایش یافته است.

آمار طلاق در 35 سال پیش

مجتهدزاده، معاون رئیس جمهور درباره ثابت بودن نرخ رشد طلاق به یک "تحقیق رسمی" اشاره می کند و می گوید :"طبق یک تحقیق رسمی، نرخ رشد طلاق در کشور از سال 55 به بعد ثابت بوده و در تمامی سالها این رشد تغییر چندانی نداشته است."

این مسئول با اشاره به اینکه این تحقیق بر اساس نسبت جمعیت به نسبت ازدواج ها و طلاق ها صورت گرفته می افزاید: "برای رسیدن به یک نتیجه واحد درباره آمار به وقوع پیوستن طلاق در کشور به یک تقسیم کار ملی و جمع آوری اسناد از سراسر کشور نیاز دارد."

با وجودی که مجتهدزاده به مرجع این "تحقیق رسمی" اشاره نمی کند، آمارهای رسمی و غیر رسمی، تایید می کند میزان نرخ خام طلاق (تعداد طلاق به نسبت جمعیت) در سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است.

یک تحقیق علمی با عنوان "ازدواج و طلاق جوانان کشور در سال 1385"  که توسط مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، وابسته به وزارت علوم انجام شده و هم اکنون نیز در خروجی این سایت دولتی در دسترس است، نشان می دهد نسبت درصد طلاق به ازدواج در کل کشور در سال 1355 از 9.7 درصد به 11.5 درصد در سال 1385 افزایش یافته و این میزان برای شهرها از 8.14 در سال 1355 به 13.5 درصد در سال 1385 رسیده است.

با این همه، آمارهای رسمی سازمان ثبت احوال نشان می دهد اکنون در تهران، به ازای هر 2.99 ازدواج، یک طلاق ثبت می شود که این نسبت در کل کشور، به ازای ثبت هر 6 ازدواج، یک طلاق است.

تحقیق فوق همچنین نشان می دهد میزان خام طلاق (نسبت طلاق به جمعیت) طی سالهای 82-1365 در کل کشور از 0.7 درصد به 1 درصد و در نقاط شهری از 1.1درصد به 1.4 درصد افزایش یافته. یعنی در سال 65 به ازای هر هزار نفر، 7 واقعه طلاق، ثبت می شد که این رقم در سال 82 به ازای هر هزار نفر به 10 واقعه طلاق رسید.

از طرف دیگر انتشار رسمی آمار حیاتی ده سال اخیر کشور نشان می دهد وضعیت طلاق، هر سال در کشور، اسف بارتر می شود.

در صفحه 72 گزارش مفصل سازمان ثبت احوال، آمده: "روند این نسبت (ازدواج به طلاق) در کل کشور در سالیان گذشته، روند کاهشی داشته است که نشان از افزایش واقعه طلاق در مقابل ثابت یا کاهش پیدا کردن واقعه ازدواج است."

در صفحه 88 این گزارش نیز با استفاده از آمار و ارقام افزایش چشمگیر طلاق در سالهای اخیر، مجددا این چنین مورد تاکید قرار گرفته است: "میزان خام طلاق (ثبت طلاق به ازای جمعیت) با استفاده از داده های ثبتی، در طی سالیان گذشته، روندی افزایشی داشته است که نشان از افزایش تعداد طلاق در سطح جامعه دارد."

تشریح جزئیات افزایش فراوان طلاق در جامعه، طی سالهای اخیر در قسمت جدوال آمده است.

طلاقهای عاطفی، نهان و بدون ثبت آماری

کارشناسان در سالهای اخیر، درباره وقوع طلاق، هشدار جدی دیگری را نیز مطرح کرده اند. آنها می گویند وقوع طلاقهای عاطفی در کشور، به شدت افزایش یافته و برخی از خانواده ها ترجیح می دهند بنا به دلایل متعدد، زیر یک سقف زندگی کنند، ولی عملا، "در یک خانواده" نباشند.

مریم عبدالحسین زاده، مدیرکل دفتر بانوان و خانواده استانداری یزد در این باره می گوید: " هیچ آمار رسمی در زمینه طلاق عاطفی نمی‌توان ارایه داد. ولی وقتی مشاهده می‌کنیم آمار طلاق رسمی در جامعه افزایش یافته است و برخی علایم طلاق عاطفی نیز بسیار است متاسفانه به این نتیجه می‌رسیم که آمار طلاق عاطفی رو به افزایش می‌رود؛ روابط فرا زناشویی و روابط خارج از مدار خانواده بین زن و مرد می‌تواند مهمترین علت طلاق عاطفی محسوب شود."

یک کارشناس خانواده نیز با توضیح اینکه طلاق عاطفی بیشتر از طلاق رسمی بر فرزندان تاثیرمی گذارد می گوید: "علت بسیاری از آسیب‌های اجتماعی، طلاق عاطفی است؛ به عبارتی پرخاشگری فرزندان، بزهکاری، مشکلات تحصیلی، فرار از خانواده و ناسازگای‌ها به علت طلاق عاطفی والدین است؛ والدینی که با هم ارتباطی ندارند، صمیمت و محبتی در کارشان نیست و به طور کلی طلاق عاطفی تاثیراتی به مراتب بیشتر از طلاق قانونی بر فرزندان می‌گذارد."

برخی کارشناسان درباره علل شیوع این طلاق نهانی در جامعه می گویند امروز با توجه به این‌که زنان مدت زمان بیشتری را بیرون از منزل می‌گذرانند و ارتباطات زوجین در بیرون از منزل افزایش یافته است، زن و مرد خلاءهای عاطفی‌شان را بیشتر در خارج از منزل پر می‌کنند.

به اعتقاد آنها رسانه‌های فرهنگی بخشی از وقت فرد را پر می‌کنند؛  امروزه مشارکت اجتماعی افراد با شرکت در باشگاه‌ها و کلاس‌های مختلف نیز  افزایش یافته است؛ همه این عوامل می‌تواند از عوامل عمومی افزایش طلاق عاطفی در سالهای اخیر محسوب شود.

برخی نیز تاثیر مسایل اقتصادی را بر وقوع طلاقهای عاطفی ارزیابی می کنند. به نظر آنان امروز توقعات افراد افزایش یافته است، به عبارتی دیگر زمانی که طرفین یکدیگر را درک نکنند یا توقعات بیش از حد داشته باشند مشکلات اقتصادی نمود پیدا می‌کند و عامل طلاق عاطفی می شود.

علاوه بر این، مصرف مواد یا ارتباطات غیراخلاقی خارج از چارچوب ازدواج، می‌تواند عامل طلاق عاطفی زوجین باشد؛ افراد با آزادی‌های بی حد و حصر و آزادی‌هایی که خودشان آزادی می‌نامند در حال پر کردن خلاهای عاطفی شان هستند.

اکنون در مقابل این واقعیتها، مجتهدزاده، معاون رئیس جمهور، این چنین موضع گیری می کند که "به جای پرداختن به آمار و ارقام باید به دنبال پیشگیری از وقوع این آسیب اجتماعی جدی در جامعه بود. فرهنگسازی در میان نوجوانان و جوانان از مهمترین عوامل پیشگیری از وقوع طلاق در میان افراد جامعه است."

جدول رشد جمعیت، ازدواج و طلاق

منبع: جزوه آمار حیاتی ده سال اخیر کشور

منتشر شده توسط سازمان ثبت احوال

45/233