در تنوع این مراسم، از هند و چین گرفته تا ایران و عراق و مصر و شمال افریقا ، در کنار پیام اصلی حرکت، اثر انگشت فرهنگ و هنر و ادب این جوامع را به خوبی می توان دید. این هوشمندی عاشقان حسینی بوده است که برای انتقال پیام کربلا و حراست از اصل عزاداری این حماسه عظیم ، با توجه به مقتضیات زمان و مکان، نسبت به هنجارهای قابل قبول جامعه خود، انعطاف پذیر بوده اند و اصل پیام را در جامه ای جامعه پذیر، به نسل بعدی رسانده اند. ولی این نکته، همیشه در ذهن دانایان دین باور بوده است که مراسم حسینی، همواره باید حامل پیام و احیاگر مرام حسینی باشد و ارزش «مراسم حسینی» ، به آن است که «مرام حسینی» را زنده نگهدارد.
محرم امسال، با رویاروئی با شیوع کرونا در جهان ، صحنه آزمون تازه ای برای این برخورد هوشمندانه و زمان آگاهانه، پیش روی عاشقان حسینی گشوده است. امسال هم باید با حسین بن علی (ع) بیعت کنیم و یاد راه و آرمان حسینی (ع) را در جانمان تازه کنیم. امسال هم باید جامعه مسلمین رنگ و بوی حسینی (ع) بگیرد و با نام حسین (ع) ، بر ظلم و طغیان و تحریف دین برای قدرت بخروشد. اما در عزاداری امسال، نمی توان در قالب شیوه های مرسوم گذشته محدود ماند. برای حسین (ع) ، حق انسانها عزیز بود و جان گرامیش را برای حمایت از حقوق انسانیت فدا کرد. پس رهرو عزادار حسین (ع) هم نمی تواند در شرایط شیوع کرونا، به جان دیگران بی اعتنا باشد. او ممکن است حاضر باشد برای حسین(ع) و عزای حسین (ع)، دست و سر و جان خود را نیز فدا کند؛ ولی هرگز حاضر نیست با بی توجهی خود، موجبات بیماری و درد و مرگ دیگران را فراهم نماید. عزادار آگاه و هوشمند اباعبدالله (ع) ، که آماده همه گونه بذل مال و جان برای آبرومندی مراسم عزای حسینی است ، هرگز نمی پذیرد که بدخواهانی، گناه شیوع بیماری را به گردن عزای اباعبدالله (ع) بیندازند و این مراسم عزیز و احترام برانگیز، که نه تنها در دل شیعیان و مسلمانان، بلکه در قلوب همه آزادگان و خداپرستان نشسته است را بدنام و بدفرجام معرفی کنند.
پس وظیفه عزاداری امسال، «نوآوری در شیوه عزاداری» است. باید شیوه هائی نوین برگزید که عزاداری باشد و عزاسازی نباشد. مراسم عزا داشته باشیم ولی به ماتم عزیزان نینجامد. ظرفیت های جدید فضای مجازی، به خوبی می تواند صحنه ابتکاراتی باشد که صحن مجلس عزای اباعبدالله (ع) را به گستردگی عرصه جهانی کند ولی راه را بر ویروس بیماری و بدگوئی نیز ببندد. این گونه است که می توانیم «مراسم» حسینی داشته باشیم و به «مرام» حسینی نیز وفادار بمانیم. این گونه است که هم «شور» حسینی را زنده نگه داشته ایم و هم «شعور» حسینی را به نمایش گذاشته ایم. حسین بن علی (ع) و پدر و فرزندان بزرگوارش، آموزگاران بزرگ «خردورزی مؤمنانه» بودند. محرم امسال، صحنه تجلی « خردورزی مؤمنانه » در بزرگداشت این حماسه بزرگ انسانی است. «مراسم حسینی» را با تأکید بر «مرام حسینی» پاس بداریم.
*معاون اقتصادی رئیسجمهور در دولت دوازدهم
* منتشر شده در روزنامه ایران . ۲۹ مرداد ۱۳۹۹
2727