اگر قرار باشد از تجربه‌هایمان درس نگیریم و به کار نبندیم، پس عمر و وقت و هزینه‌ای که پای این تجربه‌ها رفته چه می‌شود؟ اگر بخواهیم به روش آزمون و خطا عمل کنیم، باید این نکته را در نظر داشته باشیم که یک ور موضوع "خطا" است و تکرار خطا هم از عقل سلیم به‌دور است.
نمی‌دانم ایده جداکردن فیلم‌های خارجی و ایرانی جشنواره اولین بار از طرف چه کسی و چرا مطرح شد. سال گذشته یکی از مسئولان سینمایی در مصاحبه‌ای اعلام کرد که یکی از اهداف این کار، بیرون‌آمدن از زیر سایه جشنواره برلین است. آیا سال گذشته که این طرح را اجرا کردند، جشنواره فجر از سایه برلین خارج شد؟ اصلاً مگر جشنواره محلی و کوچکی مثل فجر چه ربطی به جشنواره الف و بین‌المللی برلین دارد که با آن احساس رقابت می‌کند و می‌خواهد از سایه‌اش بیرون بیاید؟ چه بخواهیم و چه نه، قبول کنیم یا رد کنیم، جشنواره فجر یک جشنواره کوچک محلی است که به‌زور و با نقشه‌های جورواجور و کم و زیادکردن بخش‌های مختلف می‌خواهیم به آن وجهه و جلوه جهانی بدهیم.
حالا که این طرح باعث نشد تا جشنواره فجر از سایه جشنواره برلین دربیاید، پس چه دلیلی برای ادامه‌دادنش داریم؟ یکی دیگر از بهانه‌ها و توجیه‌ها برای این تقسیم‌بندی، جلوه‌دادن بیشتر و بهتر فیلم‌های خارجی جشنواره است. این‌یکی به نظرم حتی در مقابل طرح "خروج از سایه برلین" هم ناکام‌تر است. درواقع با این کار داریم تماشاگران علاقه‌مند جشنواره را به‌زور وادار می‌کنیم به فیلم‌های خارجی علاقه و توجه نشان دهند. اجرای این طرح در جشنواره شبیه طرح جلوگیری از ورود فیلم خارجی به نیت رونق سینمای داخلی است که سال‌های سال است دارد علاقه‌مندان سینما را از تماشای فیلم‌های خوب دنیا روی پرده سینماها محروم می‌کند. معلوم نیست چرا هر طرحی که به قصد رقابت بین سینمای ایران و جهان در کشور ما اجرا می‌شود، باید به ضرب دستورالعمل و اجبار و الزام صورت بگیرد. چرا نمی‌خواهیم قبول کنیم سینما عرصه و بازار عظیم عرضه و تقاضاست و حق انتخاب برای تماشاگر سینما شرط اول و آخر است، چه در جشنواره و چه موقع اکران عمومی؟ وقتی تماشاگران سینما امکان انتخاب ندارند، مسئولان سینما هرچه آمار و ارقام ارائه دهند و با جدول و نمودار اثبات کنند که طرح جداکردن فیلم‌های ایرانی و خارجی باعث شده تماشاگران فیلم خارجی فلان درصد بیشتر از سال‌های قبل شود، مثل این است که رستورانی به‌جای ارائه منوی متنوع، تصمیم بگیرد فقط یک جور غذا سرو کند و بعد مسئول رستوران اعلام کند که فلان غذای رستوران ما در ماه گذشته رشد فروش صددرصدی داشته است!
طرح جدا کردن فیلم ایرانی و خارجی بی هیچ تردیدی شکست خورده و بهتر است مسئولان و متولیان جشنواره هم از خیرش بگذرند و دوباره برگردیم به همان طرح قبلی؛ همان‌طور که چند سال پیش در یک دوره سیمرغ‌های بلورین جشنواره را کم کردند و جشنواره از رونق و جذابیت افتاد و به‌سرعت در سال بعد به همان روش قبلی اهدای جوایز برگشتند. باور کنید با این طرح، جشنواره عملاً پنج - شش روزه شده و تا می‌آید جانی بگیرد و رونقی پیدا کند، تمام می‌شود. تماشاگران و صاحب‌نظران و مطبوعات و رسانه‌ها هم روزهای اول هیچ سوژه و خوراک مناسبی برای ارائه ندارند و بعد ناگهان با هجوم فیلم و به‌تبع آن مطلب و گزارش و گفت‌وگو روبه‌رو می‌شوند و خیلی از چیزها نانوشته و ناخوانده باقی می‌ماند. ما جشنواره‌ای‌های حرفه‌ای هم که عادت داشتیم از همان روز اول جشنواره با انرژی و شورو‌حال شروع کنیم، باید چند روز را به علافی و بطالت بگذرانیم و منتظر نیمه دوم بازی بنشینیم.
لطفاً از قید این طرح بگذرید و دوباره جشنواره را به شکل آشنا و دوست‌داشتنی قبلی برگزار کنید. باور کنید کسی به زور با این روش بخش‌نامه‌ای مشتاق تماشای نسخه‌های کوتاه‌شده فیلم‌های خارجی جشنواره فجر (چه معروف و چه مهجور، فرقی نمی‌کند) نخواهد شد. با این کار فقط حس‌وحال جشنواره را گرفته‌اید و آن را از رونق انداخته‌اید و ما را از نصف لذتی که یک سال منتظرش بودیم محروم کرده‌اید. اگر این‌ها که گفتم جزو اهداف و پیش‌فرض‌های این طرح بوده، موفقیتتان را از صمیم قلب تبریک می‌گوییم. منتها اگر دنبال برگزاری هرچه بهتر جشنواره هستید، سال بعد دوباره جدول نمایش فیلم‌ها را به شکل متناسبی بین فیلم ایرانی و خارجی تقسیم کنید. شک ندارم با این کار جشنواره پر رونق‌تری خواهیم داشت و اگر هم کسی دلش خواست فیلم‌های خارجی مهجور و گمنام کشورهای دیگر را تماشا کند، می‌تواند حق انتخاب داشته باشد. بقیه سینمادوستان ایرانی هم در صف خرید بلیت فیلم‌های ایرانی، با هم درباره آخرین دی‌وی‌دی‌های تازه‌ترین محصولات مهم سینمای دنیا حرف می‌زنند و شاید هم در مسیر بازگشت از جشنواره چندتایی فیلم روز دنیا را با کیفیت خوب و نسخه کامل از حاشیه خیابان مسیر عبورشان خریدند و در خانه با خیال راحت و آزادانه تماشا کردند.
نظر شما