امید سلیمی بنی: با وجودی که نمایندگان مجلس، استادان دانشگاه، صاحب نظران و آمار از پدیده مهاجرت نخبگان از ایران ابراز نگرانی می کنند و برای مقابله با عوارض سوء این پدیده، کمیته جلوگیری از مهاجرت نخبه گان در مجلس تشکیل شده، وزیر علوم معتقد است این سخنان، جنجال رسانه ای است و ارتباطی با واقعیت ندارد.
دکتر دانشجو در سفر اخیر هیات دولت به استان اردبیل در جلسه اعضای هیات علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی این استان با اظهار اینکه موضوع مهاجرت نخبگان و فرار مغزها جنجال رسانه ای بوده و مطابق با واقعیتهای موجود کشور نیست، مطرح کردن این موضوع را توهین به مجموعه های داخلی دانست.
ایران، باز هم اول است
این در حالی است که کارشناسان و وکلای مردم در مجلس می گویند ایران دارای رتبه اول جهانی در فرار مغزهاست. ولی دلیل این امر چیست؟ مسایلی که دکتر سعداله نصیری قیداری، نماینده مجلس، آنها را "بدسلیقگی" می نامد، عامل اصلی مهاجرت نخبگان از ایران است. به گفته این نماینده: "متاسفانه گاهی در این زمینه بدسلیقگی هایی صورت می گیرد و انگیزه تحصیل را در دانشجویان و دانشگاهها پایین می آورد و شاهد این امر مهاجرت نخبگان از کشور است که آمار آن رو به فزونی است و به ما اخطار می دهد که روال‌مان را در حفظ و حراست از نیروهای نخبه کشور عوض کنیم و با به کار بردن الفاظ تند و با برخورد بتونی با دانشمندان و نخبگان پرهیز شود."
بنا بر اظهارات این استاد دانشگاه در رشته فیزیک، بر اساس آمار، کشور ایران مقام اول را در مهاجرت نخبگان دارد. وی همچنین تاسف خود را از این پدیده، با این کلمات ابراز می کند: "این زیبنده نظام جمهوری اسلامی نیست و انتظار این است که نظام جمهوری اسلامی نظامی باشد که نخبگان دنیا به سوی آن سرازیر شوند همانگونه که در سالیان دور اینگونه بوده و بسیاری از کشورهای شرق و غرب در مرکز علم و دانش آن دوران علم می آموختند این انتظار وجود دارد که در این راه گام برداریم نه اینکه شاهد فرار مغزها باشیم."
بی توجهی به قوانین، عامل اصلی
نماینده دیگری در مجلس، اظهارات وزیر علوم درباره جنجالهای رسانه ای، این چنین به چالش می کشد: "زمانی که در کشور، مسئولیت‌ها بدون توجه به تخصص‌ها و توانایی‌ها به افراد سپرده می‌شود، فرصت‌هایی که در خارج از کشور وجود دارد جاذبه‌ای است که به‌طور طبیعی نخبگان را جذب و در سیستم خود حل می‌کند."
به گفته داریوش قنبری، نماینده ایلامیها، بی‌توجهی به اجرای قوانین مرتبط با نخبگان، عامل اصلی مهاجرت نخبگان است. وی در این باره توضیح می دهد: "در مقابل توجه ویژه به نخبگان که در قالب قوانین وضع شده انجام می‌گیرد، عامل تشویق آنها در خدمت به کشور است که متاسفانه این قوانین بعضا از سر تفنن اجرا نمی‌شود."
این مدرس دانشگاه، وجود قوانینی که اجرا نمی شوند را با نبود آنها یکی می داند و می گوید: "قوانینی که اجرا نمی شوند، خاصیتی ندارد. صحبت‌ها و بحث‌های زیادی در زمینه نخبه‌پروری و جذب نخبگان انجام می‌شود که در همین راستا دستورالعمل‌ها، آئین‌نامه‌ها و بخش‌نامه‌های زیادی هم صادر شده که در صورت اجرا، نکات خوبی در پیشبرد اهداف خواهد داشت، ولی متاسفانه سیستم آموزش عالی ما بیشتر شبیه دکوری است که مدارک بی‌محتوا و نامتناسب با عناوین ارائه می‌دهد؛ تا زمانی که این ظاهرگرایی، مدرک‌گرایی و شکل‌گرایی در سیستم آموزشی ما حکم فرماست نباید انتظار نخبه‌پروری از این سیستم داشته باشیم."
اختلاف نظر بین کسانی که نگران پدیده مهاجرت نخبگان هستند و موضعگیری جدید وزیر علوم که این پدیده را جنجال رسانه ای می داند، با آماری ارائه شده از سوی مراجعی مانند "صندوق بین المللی پول" قابل بررسی بیشتر است. زیرا اطلاعات ارائه شده در این مورد، نه توهم رسانه ای است و نه تبلیغات جنجالی.
نظر شما