تاریخ ایران

توصیه جمشید کیانفر، نسخه‌شناس و تاریخ‌پژوه

«تاریخ عثمانی» را بخوانید تا مسائل ما را با کشور همسایه دریابید

تاریخ ایرانما باید تاریخ همسایگان کشور ایران را بدانیم و بشناسیم. ما باید بدانیم که هنر، ادبیات و شعر کشور ما چقدر بر روی کشورهای همسایه امروزی اثرگذار بوده است. چون بخشی از این کشورها روزی جزئی از قلمروی ایران بود.

چرا بحث از تاریخ مفهوم علم مهم است؟

جعفریان، رسولمتنی را که ملاحظه می کنید، یادداشت هایی است که این بنده خدا برای یک سخنرانی در باره مفهوم علم و تطور معنای آن، از یونان تا دوره اخیر، تهیه کردم. مخاطب ارائه، شماری از ایرانیان پژوهشگر و شاغل در موسسات علمی در شهر سیاتل بودند که به مناسبت ماه مبارک رمضان، در شامگاه روز اول فروردین 1404 گرد آمده بودند و به صورت غیر حضوری این ارائه انجام گرفت.

قرار در بی‌قراری، نوروز مفصل است

مدیریت فرهنگی*ایران سرزمین بی قراری و بحران‌هاست، در تمامی عرصه‌ها، از طبیعی تا همه حوزه‌ها. در طول تاریخ هیچ روزگاری نبوده که ایران در بحران نبوده باشد. ایران سرزمینی بی‌قرار است.

جاودانگی رمز نمادهای باستانی معابد بین‌النهرین

نمادهای ۲۷۰۰ ساله ایران باستان: شیر، عقاب و گاو آهن سمبل چه هستند؟

شبه علماز زمان کشف توالی پنج نماد (شیر، عقاب، گاو نر، درخت انجیر و گاوآهن) در حفارهای فرانسوی در اواخر قرن نوزدهم، ایده‌های مختلفی در مورد معنی این نمادها به گوش می‌رسد. خیلی‌ها آن‌ها را با هیروگلیف‌های مصری مقایسه و آن را بازتابی از قدرت امپراتوری تفسیر می‌کردند و برخی نیز آن‌ها را نشان‌دهنده نام پادشاهان می‌دانستند.

بازخوانی گفت‌وگویی با ابوالقاسم انجوی

برقراری جشن نوروز در اول بهار از یادگارهای ملکشاه سلجوقی است

تاریخ ایرانعلمای نجوم و منجمان مشاور او مانند حکیم خازنی، حکیم لوکری، میمون بن نجیب واسطی، ابوالمظفر اسفزاری و حکیم عمر خیام (که گویا جمعا هشت نفر بوده‌اند) تقویم وتاریخ روز و ماه و سال را به صورتی که امروز داریم درآورده‌اند.

محمد فاضلی: دست یکدیگر را بگیریم و نوروز را شادمانه بزرگ بداریم

احزاب و شخصیت‌هامحمد فاضلی فعال سیاسی اصلاح طلب و جامعه شناس عید نوروز را تبریک گفت.

سال نوی ایرانی و آغاز بهار

نوروز، خیام و تقویمی که هنوز دنیا را شگفت‌زده می‌کند!

نجومنوروز، جشن کهن ایرانی، پیوندی عمیق با اعتدال بهاری و دانش نجوم دارد. در این مصاحبه، امید وهابی املش از ریشه‌های تاریخی نوروز، اصلاحات خیام در تقویم جلالی و تأثیر نجوم بر فرهنگ ایرانی می‌گوید.

نوروز؛ یک خرافه شیرین است/ نباید شیرینی این خرافه را از مردم گرفت!

سبک زندگیخرافه‌های شیرین صدها برابر قدرتمندتر از باورهای عقلی و یقینی و حتی علمی، در متن زندگی روزمره مردم عمل می‌کنند.

 تکراری اما جذاب / نوروز محبوب است چون تحمیلی نیست/ نوروز، جشن ملی ایران: احیای پیوند انسان با طبیعت و تاریخ

اخبار اندیشهحتی همان سالی که اسکندر چهرة این خاک را به خون ملت ما رنگین کرده بود، در کنار شعله‌های مهیبی که از تخت جمشید زبانه می‌کشید، همانجا، همان وقت، مردم مصیبت‌زدة ما نوروز را جدی‌تر و با ایمان بیشتری برپا می‌کردند؛ آری، هر ساله! حتی همان سال که سربازان قتیبه بر کنارة جیحون سرخ رنگ،‌ خیمه برافراشته بودند و مهلب خراسان را پیاپی قتل عام می‌کرد، در آرامش غمگین شهرهای مجروح و در کنار آتشکده‌های سرد و خاموش، نوروز را گرم و پرشور جشن می‌گرفتند.

ولیعهد مشهور قاجار از زاویه‌ای دیگر

چگونه عباس میرزا در ثبت جهانی کلیساهای ایران نقش داشت؟

تاریخ ایرانعباس میرزا را شاهزاده اصلاح‌گر، خوشنام و ترقی خواه قاجاری می‌دانند اما کمتر کسی از او به عنوان «مرمت‌گر آثار تاریخی» یاد می‌کند. نه این‌که ولیعهد قاجاری با دست خودش، «ماله» برداشته باشد و مصالح روی مصالح گذاشته باشد... نه! ماجرا طور دیگری بود.

عکس | کاخ محمدرضاشاه در جنوب کشور

تاریخ ایرانیکی از کاخ‌های محمدرضاشاه که به سبک مدرن ساخته شد، در جنوب کشور قرار دارد.

خبرآنلاین گزارش می دهد؛

گردشگران خارجی از «نصف جهان» چه گفتند (۱) / «می‌خواهم به اصفهان برگردم» ترند شد!

اصفهان«زیبا، بی نظیر، مهد تمدن، فرهنگ ساز، دارای تاریخ هزاران ساله»؛ کلیدواژه‌هایی تکراری در زبان مشترک گردشگران و تورلیدرهای بهت زده از زیبایی اصفهان بود اما توصیفی که بیش از همه گوش را نوازش می کرد دو کلمه‌ی «شبیه افسانه‌ها» و «مادر تمدن‌ها » بود و تاکید بر اینکه «بیهوده نیست که این شهر را نصف جهان نامیده‌اند».

استاد برجسته تاریخ مشروطه درگذشت

تاریخ ایرانسیروس برادران شکوهی استاد برجسته تاریخ دانشگاه تبریز و پژوهشگر تاریخ مشروطه روز ۲۱ اسفند ۱۴۰۳ دارفانی را وداع گفت.

شماره سی‌ و سوم مجله سیاست‌نامه منتشر شد

ملی‌گرایی و آینده ایران

رسانهشماره جدید مجله سیاست‌نامه با طرحی از کوروش منتشر شد. در این شماره از مجله که ویژه زمستان ۱۴۰۳ محسوب می‌شود، داستان جلد سیاست‌نامه به مناسبت بررسی پرونده‌ای در باب ملی‌گرایی و آینده ایران، به کوروش، بنیان‌گذار شاهنشاهی ایران اختصاص داده شده است.

مرور خاطرات از کربلا تا خیابان شیخ بهایی

علی‌اکبر صالحی؛ دیپلماتی که رئیس بنیاد ایران‌شناسی شد

تاریخ ایرانآن وقت‌ها در عراق خیلی بحث عرب و عجم مطرح بود. در کاظمین و در کوچه‌ای که ما زندگی می‌کردیم مشخص بود چه کسانی ایرانی هستند به همین خاطر بچه عرب‌ها می‌آمدند و فریاد می‌زدند: عجم، عجم.

گزارشگری تاریخ در زمانه هوش مصنوعی

تاریخ ایرانخوشبختانه مردم دیگر خیلی راحت گزارش‌ها و روایت‌های مربوط به گذشته را قبول نمی‌کنند و دنبال شاهد و دلیل و مدرک و سند می‌گردند. اصلا یک عده کار و بارشان همین شده که به راستی‌آزمایی یا به قول معروف فکت چکینگ می‌پردازند.

شیخ جعفر شوشتری و باشکوه‌ترین مجالس ماه رمضان در تهران

اخبار دینمجالس ماه رمضان شیخ جعفر شوشتری از باشکوه‌ترین مجالس روضه‌خوانی و سخنوری در تهران عهد قاجار محسوب می‌شود. مردی که مجالسش آنقدر شلوغ می‌شد که می‌گویند ناصرالدین‌شاه با لباس مبدل در آن شرکت می‌کرد.

شیوه‌های عجیب برای انتخاب وقت افطار در تهران قدیم؛ از چشم خروس تا کاه زردی

اخبار دیندر دوره قاجار که هنوز رادیو و تلویزیون شروع به کار نکرده بود و صدای اذان از مناره و ماذنه مساجد پایتخت پخش نمی‌شد، شیوه‌های سنتی برای بیدار کردن مردم در سحرگاه و آگاه شدن از آنها از موعد افطار رایج بود.

نجوای تاریخ در محراب کهن؛ ۲۰ مسجد فارس جان دوباره می‌گیرند

اخبار دینمساجد تاریخی فارس، این یادگاران پرشکوه ایمان و هنر، در مسیر احیا و مرمت قرار گرفته‌اند. ترک‌های دیوارها، کاشی‌های فروریخته و شبستان‌های فرسوده، حالا در انتظار دستانی هستند که جان دوباره به آن‌ها ببخشند.

تصویری بسیار قدیمی از امامزاده صالح در سال ۱۸۸۱ میلادی!

اخبار دینچنار کهنسال امامزاده صالح (ع) چنان تنومند بود که حتی سیاحان خارجی هم مجذوب آن شده بودند. «دیولافوا» سیاح خارجی در سفرنامه‌اش به ایران در سال ۱۸۸۱ میلادی می‌نویسد: «در بقعه امامزاده در تجریش، چنار عجیب و غریبی است که نظیر آن کمتر در دنیا پیدا می‌شود.

توضیحات وزیر میراث فرهنگی در مورد قلعه سموران عنبرآباد / کاوش ها در شهر قدیم جیرفت تداوم می یابد

کرمانوزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از توقف فعالیت معدن سنگ مجاور قلعه تاریخی سموران در شهرستان عنبرآباد خبر داد.

روایت شاهین بیانی از شهرآورد اسفند ۷۰

سالی که استقلالی‌ها به حرمت پروین بازی را شل گرفتند

تاریخ ایرانشاهرخ بیانی و مهدی فنونی‌زاده در جریان این ماجرا بودند تا به پرسپولیس کمتر گل بزنیم و من اگر قضیه را می‌فهمیدم، حتما از سرمربی فقید استقلال می‌خواستم تا هر دو نفر را بیرون بیاورد.

به مناسبت سالروز درگذشت کوروش بزرگ

یهودیان «شبان یهود» و «مسیح خدا»یش می‌خواندند

تاریخ ایرانبرخلاف فاتحان آشور و بابل هر کجا را که فتح کرد بیشترین احترام را به معابد اقوام نشان می‌داد و با پرهیز از تبعیض حتی برای تعمیر و توسعه‌ پرستشگاه‌ها هم کمک‌ می‌کرد و همان‌طور که خود اخلاق را رعایت و وسیله استحکام قدرت قرار داده بود به کاهنان معابد نیز اجازه نمی‌داد که در قدرت‌طلبی از حد خود فراتر بروند.

در رونمایی «حشمت‌الدوله عبدالله میرزا حاکم لرستان» مطرح شد

لرستانی‌ها پیش از آریایی‌ها در ایران حضور داشتند/ حفظ وحدت ملی مهم‌ترین اصل در تاریخ‌نگاری است

تاریخ ایرانمهم‌ترین مسئله‌ای که در حکمرانی و ایالت لرستان در زمان قاجار اتفاق افتاد این بود که لرستان به پشتکوه و پیشکوه تقسیم شد و میزان آرامش و امنیتی که در لرستان پشتکوه بود هیچ وقت در لرستان پیشکوه صورت نگرفت.