باستان شناسی

زبان فارسی؛ قلب تپنده تمدن ایرانی در گذر تاریخ

اخبار دیندر ششمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی مبانی ایران‌شناختی که با موضوع «ظرفیت‌های تمدنی زبان و ادبیات فارسی» و با سخنرانی علی‌اشرف صادقی و محمود جعفری دهقی در مرکز الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت برگزار شد، به کارکرد وحدت بخش و هویتی زبان و ادبیات فارسی در گذرِ تاریخی چند هزار ساله و در پرتو حوادث و تعاملات درونی و بیرونی سرزمینی تأکید شد.

ماهی‌گیر خوش‌شانس دنبال طعمه می‌گشت، اتفاقی گنج پیدا کرد

دانش‌های بنیادییک ماهی‌گیر سوئدی در حین کندن زمین برای یافتن کرم در نزدیکی استکهلم، به جای کرم، با گنجی از سکه‌ها و جواهرات قرون‌وسطی مواجه شد.

قدیمی‌ترین تصویر از یک ابرنواختر باستانی / تصویری از ۶ هزار سال پیش

نجومکشف یک حکاکی ۶۰۰۰ ساله در هیمالیا، قدیمی‌ترین تصویر از یک ابرنواختر باستانی را به نمایش گذاشت. این یافته، توانایی‌های کیهان‌شناسی بشر اولیه را به چالش می‌کشد.

کشف پنج قرص نان سوخته در جریان حفاری تپه‌ای باستانی/ عکس

میراث فرهنگی و گردشگریدر جریان کاوش‌های باستان‌شناسی در استان «کارامان» ترکیه، یک کشف شگفت‌انگیز از دل محوطه‌ی تاریخی «توپراک‌تپه» بیرون آمده است.

نماینده مجلس:

کرفتو؛ از معبد باستانی ایزد مهر تا مطالبه ثبت جهانی در مهرگان

کردستانآیین کهن مهرگان امسال با شکوهی مضاعف در استان کردستان و در محوطه تاریخی غار کرفتو برگزار شد. این جشن باستانی که دکتر قطب‌الدین صادقی، پژوهشگر شناخته‌شده، آن را هم‌ارز نوروز خواند، محل تلاقی اسطوره‌های مهری با مطالبات فرهنگی روز شد.

کشف گنج سکه‌های هخامنشی در زیر حیاط یک خانه‌/ عکس

میراث فرهنگی و گردشگریگروهی از باستان‌شناسان در شهر باستانی نوتیون (Notion) در ایونیه یونان، به کشفی کم‌نظیر دست یافته‌اند؛ یک ظرف سفالی کوچک که زیر حیاط خانه‌ای مدفون شده بود و درون آن، مجموعه‌ای از سکه‌های طلای ایرانی قرار داشت.

اجرای طرح گمانه‌زنی به‌منظور تدقیق عرصه و پیشنهاد حریم تپه باستانی چغا گتوند

خوزستانمیراث آریا نوشت : طرح «گمانه‌زنی به‌منظور تدقیق عرصه و پیشنهاد حریم تپه باستانی چغا شهرستان گتوند» به سرپرستی ایوب سلطانی با حمایت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خوزستان و مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام شد.

برداشتن نقاب از چهره مرگ / صورت مومیایی باستانی بازسازی شد

فناوریچهره‌های مومیایی‌های کلمبیایی صدها ساله با استفاده از یک روش جدید بازسازی شد. در یکی از معتبرترین آزمایشگاه‌های بازسازی چهره، چهره‌های پشت چهار ماسک به زندگی زنده بازگشتند.

از کِی و چه کسانی نام «تخت جمشید» را انتخاب کردند؟

تاریخ ایرانشاپور شهبازی فرزند راستین ایران از همان نخستین سال‌های زندگی دلبسته تاریخ و فرهنگ ایران بود. پس از گذراندن دوره کارشناسی در رشته تاریخ و جغرافیا در ایران و دانشگاه پهلوی شیراز (شیراز کنونی) در دانشگاه لندن، دکترای باستان‌شناسی دوره هخامنشی گرفت.

کشف گنج یک میلیون دلاری ۳۰۰ ساله/ عکس

میراث فرهنگی و گردشگریغواصان موفق شدند گنجی به ارزش یک میلیون دلار را پس از سیصد سال کشف کنند.

مقبره کلئوپاترا در مصر پیدا شد

دانش‌های بنیادیکشف یک بندر غرق‌شده در سواحل مصر ممکن است قطعه‌ای از پازل جستجوی دیرینه برای مقبره گمشده کلئوپاترا و نگاهی اجمالی به فعالیت‌های دریایی باستانی این کشور باشد.

کشف گنج ۱۴۰۰ ساله در نزدیکی دریاچه با دستگاه فلزیاب!

دانش‌های بنیادییک گنجینه باستانی شامل سکه‌های طلا و جواهرات متعلق به دوره بیزانس در نزدیکی دریاچه جلیل (Sea of Galilee) کشف شد. این کشف ارزشمند توسط یک فرد با دستگاه فلزیاب صورت گرفت و قدمت آن به حدود ۱۴۰۰ سال پیش بازمی‌گردد.

به زودی بزرگ‌ترین راز تاریخ فاش می‌شود/ آیا مقبره کلئوپاترا، آخرین ملکه مصر در اعماق مدیترانه پنهان است؟

دانش‌های بنیادیباستان‌شناسان با کشف بخشی غرق‌شده از یک معبد باستانی، یک گام به یافتن آرامگاه افسانه‌ای کلئوپاترا، ملکه‌ی مصر، نزدیک‌تر شده‌اند.

کشف «جواکین‌رپتور» در آرژانتین؛ یکی از آخرین شکارچیان بزرگ پیش از انقراض دایناسورها

طبیعتدانشمندان در پاتاگونیا (جنوب آرژانتین) موفق به کشف یک دایناسور تازه شدند که می‌تواند رازهای ناشناخته‌ای از زندگی شکارچیان عظیم‌الجثه دوره کرتاسه را روشن کند.

مجسمه زنان چادری پیش از اسلام و مسیحیت

اخبار دینسید مرتضی میرسراجی، استادیار دانشگاه نوشت: بررسی های تاریخی و باستان شناسی می تواند راهگشای پاسخ برخی از ابهامات و اشکالاتی باشد که ممکن است عده ای به آن دچار باشند.

عکس/ تخت‌جمشید هنگام بیرون آوردن شیردال از دل خاک؛ ۱۳۱۰ خورشیدی!

تاریخ ایرانتصویری کمتر دیده شده از وقتی در سال ۱۳۱۰ شیردال را از دل خاک بیرون می‌آورند.

کشف مُهر نماز شیعیان در کشور اسلواکی

اخبار دیندکتر سید مرتضی میرسراجی (استادیار دانشگاه): در هر کار تحقیقی و پژوهشی بایسته است که ابعاد مختلف موضوعی که مورد بحث واقع می شود با دقت بسیار تحلیل و بررسی  تخصصی شود تا از بروز هر گونه خطا جلوگیری گردد.

اجساد هزارساله شیعیان یا سادات مو طلایی

اخبار دینسید مرتضی میرسراجی استادیار دانشگاه نوشت: تحقیقات باستانشناسی و کشفیات جدید ممکن است پرده از برخی از اسرار تاریخ بردارد. در عین این که گاهی سربستگی هایی را برطرف می نماید ممکن است ابهاماتی را نیز ایجاد کند. هر دو حالت برای جست و جوگران علم ارزشمند و بسیار جذاب است.

کشف راز یک جمجمه ۳۰۰ هزار ساله در یونان؛ گونه‌ای ناشناخته از انسان‌های اولیه؟

دانش‌های بنیادیجمجمه‌ای که بیش از ۶۰ سال پیش در غاری نزدیک «تسالونیکی» یونان کشف شد، با تاریخ‌گذاری جدید دست‌کم ۲۷۷ هزار سال قدمت دارد. این یافته احتمالاً نشان می‌دهد جمجمه به یکی از گونه‌های ناشناخته انسان‌های اولیه تعلق داشته که هم‌زمان با نئاندرتال‌ها در اروپا زندگی می‌کردند.

پیش از آنکه علم دیرینه‌شناسی وجود داشته باشد

کشف جمجمه موجودی تک چشم/ مردم باستان با این موجودات چه کاری کردند؟

دانش‌های بنیادیپیش از آنکه علم دیرینه‌شناسی وجود داشته باشد، مردم باستان چگونه با بقایای غول‌پیکر موجودات ماقبل تاریخ روبرو می‌شدند؟

سفر به گذشته با DNA

رمزگشایی از چهره و تبار با استفاده از دندان ۲۵۰۰ ساله!

دانش‌های بنیادیپژوهشگران در هند با استفاده از فناوری‌های پیشرفته اسکن سه‌بعدی و تحلیل DNA، برای نخستین بار چهره دو مرد متعلق به یک تمدن ۲۵۰۰ ساله در جنوب این کشور را بازسازی کردند.

اجاق ۴۵۰ هزار ساله در قزوین چه می کند؟ + جزئیات

میراث فرهنگی و گردشگریچند هفته بیشتر تا پایان فصل ششم کاوش‌های غار قلعه کرد آوج قزوین باقی نمانده‌است؛ قدیمی‌ترین محل استقرار انسان در فلات ایران. ۱۰ باستان‌شناس مشغول کاوش در ترانشه‌هایی با عمق ۲.۵ متر هستند و ما منتظر شنیدن اخبار شگفت‌انگیز.

کوروش کبیر؛ پادشاهی که مرزها را به هم پیوند زد/ منشور کوروش؛ فتح‌نامه یا اعلامیه حقوق بشر؟

تاریخ ایرانامپراتوری کوروش، مبتنی بر ساختاری تازه بود: قلمرویی وسیع با اقوام گوناگون، زبان‌های مختلف، و آیین‌هایی متنوع. او برخلاف فاتحان سنتی که همه‌ چیز را به رنگ فرهنگ خود درمی‌آوردند، نظامی از همزیستی و مشارکت را طراحی کرد.

کشف نهنگ باستانی در استرالیا؛ «کوچک، بانمک، اما مرگبار»

طبیعتدانشمندان در سواحل ویکتوریا در استرالیا، فسیل گونه‌ای ناشناخته از نهنگ‌های اولیه را یافته‌اند که حدود ۲۵ میلیون سال قدمت دارد. این نهنگ کوچک، چشمانی به بزرگی توپ تنیس و دندان‌هایی تیز همچون تیغ داشته و بیشتر شبیه کوسه‌ای در لباس نهنگ توصیف شده است.

کشف کتیبه ۱۵۰۰ ساله بر روی یک «استخوان‌دان» دوره ساسانی

تاریخ ایرانبررسی‌های نخستین نشان می‌دهد که در متن، نام فرد متوفی آورده شده که ساخت استخوان‌دان را سفارش داده است. درنتیجه، این یافته بدون‌تردید وابسته به اواخر دوره ساسانی (۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی) است.

اجدادِ عزیزِ اروپایی‌ها آدم می‌خوردند/ کودکان را تکه‌تکه و میل می‌کردند

میراث فرهنگی و گردشگریآثار بریدگی روی یکی از استخوان‌های گردن یک کودک نوپا نشان می‌دهد که حدود ۸۵۰ هزار سال پیش، سر او را بریده و بعد او را خورده‌اند. این استخوان که متعلق به یکی از خویشاوندان انسان‌های باستانی است، در غار گران دولینا در محوطه باستانی آتاپوئرکا در شمال اسپانیا پیدا شد. تجزیه و تحلیل استخوان نشان می‌دهد که کودک هنگام مرگ بین ۲ تا ۵ سال سن داشته است.

مرمت‌ غیر اصولی پل ساسانی «پاتاوه»

میراث فرهنگی و گردشگریمرمت‌های غیراصولی و شلخته، سبب آسیب رسانی به پل ثبت ملی و ساسانی «پاتاوه» در استان کهگیلویه و بویراحمد شده و چهره زننده‌ای را از روش مرمتی بر روی این پل به جا گذاشته است.