محمدجواد ترابی: شاتل فضایی آتلانتیس که ساعت 22:31 شامگاه دوشنبه 21 اردیبهشت به وقت ایران برای تعمیر تلسکوپ فضایی هابل راهی فضا شد، تاکنون از خطرات محتمل بر این ماموریت جان سالم به در برده است.
8 دقیقه و 43 ثانیه پرواز پرالتهاب کافی بود تا شاتل فضایی آتلانتیس به مدار مطمئنی در مدار زمین برسد و فضانوردان نفس راحتی بکشند. پساز مدتی، مخزن نارنجیرنگ سوخت مایع از شاتل جدا شد و فضانوردان اجازه یافتند درهای مخزن بار را باز کنند. آنتن ارتباطی فعال شد و بازوی روباتیک از استراحتگاه خود بیرون آمد تا برای ماموریت بازرسی روز اول آماده شود. پساز انجام این کارها، فضانوردان خواب 8 ساعته خود را در فضا آغاز کردند و منتظر فرارسیدن روز اول ماموریت شدند.
روز اول: سهشنبه 22 اردیبهشت
پس از بیدارباش مرکز کنترل فضایی، فضانوردان به بازرسی دقیق بدنه شاتل فضایی مشغول شدند. در این ماموریت که پساز فاجعه انفجار شاتل کلمبیا به ماموریت اصلی روز اول هر ماموریت شاتل تبدیل شده، فضانوردان به کمک دوربین نصبشده بر بازوی روباتیک 15 متری، تمام بدنه شاتل را بهدقت وارسی میکنند.
دیری نگذشت که فضانوردان متوجه ایجاد شیاری نیم متری در قسمت نزدیک به بدنه بال سمت راست شدند. با وجود این، پژوهشگران و مهندسان ناسا اعلام کردند بررسیهای اولیه نشان میدهد این شیار در سپر حرارتی شاتل، مشکلی را برای فرود شاتل ایجاد نمیکند. با وجود این در صورت لزوم، پیش از انجام دومین راهپیمایی فضایی برای تعمیر تلسکوپ فضایی هابل، این قسمت از شاتل مورد بازبینی بیشتر قرار میگیرد. اگر وضعیت سپر حرارتی شاتل آتلانتیس برای بازگشت به زمین بغرنج به نظر برسد، شاتل فضایی ایندیور حداکثر پس از سه روز برای نجات فضانوردان شاتل آتلانتیس راهی فضا میشود.
همچنین کارشناسان مرکز کنترل در بازبینی تصاویر کیفیت بالای مراحل پرتاب که روی یوتیوب نیز قرار گرفته، جداشدن تکهای از سوی راست شاتل آتلانتیس را در ثانیههای 104 تا 106 پس از پرتاب مشاهده کردهاند.
اما پس از مشخص شدن آسیب اندک در بال سمت راست شاتل، مهندسان ناسا بلافاصله متوجه آسیب دیدن سکوی پرتاب شاتل آتلانتیس نیز شدند. سکوی پرتابی که در پرتاب دوشنبه شاتل آتلانتیس، علیرغم داشتن پوشش ضد حرارتی 5 هزار درجهای، زیر فشار و دمای گاز بالای پیشران سوخت جامد دچار آسیب شد. این آسیب به بخش انحراف شعله سکوی پرتاب شاتل وارد آمده است. علاوه بر فرسوده شدن انحرافگر شعله، در سکوی پرتاب نیز خردههایی فرو رفته است. لیروی کین، مدیرگروه مدیریت ماموریتهای ناسا، گفته است شانس آوردهاند که این ذرات معلق و خردهها درحالیکه در زیر سکوی پرتاب به این طرف و آن طرف میرفتند؛ برای شاتل آتلانتیس در بالای سکوی پرتاب مشکل ساز نشدند.
پس از اطمینان از امنیت شاتل و عدم وجود نگرانی، اولین روز کاری فضانوردان شاتل به پایان رسید و فضانوردان ساعت 5:30 بامداد سهشنبه به وقت ایران به خواب رفتند.
روز دوم: چهارشنبه 23 اردیبهشت
ساعت 13:30 چهارشنبه، فضانوردان با بیدارباش مرکز فضایی از خواب برخواستند و دومین روز کاری را آغاز کردند. ماموریت روز دوم، رسیدن به تلسکوپ فضایی و بهدام انداختن آن است. هابل در مداری دایروی در ارتفاع 550 کیلومتری سطح زمین دوران میکند؛ درحالیکه آتلانتیس برای آنکه خود را به هابل برساند، از مدارهای بیضیشکل استفاده میکند تا خود را آرامارام به هابل برساند.
ساعت 17 به وقت ایران، شاتل مانور دایروی خود برای قرارگیری در مدار تلسکوپ فضایی هابل با موفقیت انجام داد و آرام آرام در مدار زمین قرار گرفت. ساعت 19:50 نیز فضانوردان توانستند هابل را در برابر خود ببینند. قرار است تا ساعت 21:24، بازوی روباتیک شاتل تلسکوپ فضایی را بگیرد و آن را در مخزن بار شاتل تثبیت کند. اگر این کار با موفقیت پایان پذیرد، عملیات تعمیر از فردا آغاز میشود.
از سوی دیگر، مهندسان پرواز تلسکوپ فضایی هابل در تلاشند وضعیت این تلسکوپ رابرای ملاقات با آتلانتیس آماده کنند. در نخستین اقدام، دهانه تلسکوپ هابل در بامداد چهارشنبه بسته شد. این درب پیش از رسیدن آتلانتیس به هابل تا پس از بروز شدن کامل ابزارهای این تلسکوپ فضایی بسته خواهد ماند تا از بروز هر آسیب احتمالی به سیستم اپتیکی و بخصوص آینههای هابل جلوگیری شود. هابل به این امید چشمان خود را بست که هنوز از آینده خود خبر ندارد و نمیداند که آیا پساز پایان ماموریت، با چشمانی نو به دوردستهای کیهان خواهد نگریست یا برای همیشه خاموش خواهد ماند؟
گرچه مدیران و مهندسان وضعیت این ماموریت را خوب جلوه میدهند ولی نباید از خاطر برد که در میان تمامی ماموریتهای فضایی، ماموریتهای بیاقامتگاه برای فضانوردان همچون این ماموریت، بسیار خطرناک است، چه برای فضانوردان و چه برای ابزار و ادوات فضایی.
آخرین خبر
در ساعت 21:43 چهارشنبه 23 اردیبهشت، خدمه پرواز 125 شاتل فضایی آتلانتیس موفق شدند تلسکوپ فضایی هابل را توسط بازوی روباتیک 15 متری شاتل مهار کنند. این، نخستین ملاقات بشر با هابل پساز هفت سال است.
به دلیل بروز مشکلات مخابراتی در ارتباط با هابل، این ماموریت با تاخیری 20 دقیقهای همراه شد؛ اما فضانوردان درنهایت موفق شدند هابل را به مخزن بار شاتل منتقل و در آنجا محکم کنند.
فضانوردان از فردا، راهپیماییهای فضایی خود را برای تعمیر و بهروزرسانی ابزارهای تلسکوپ فضایی هابل آغاز خواهند کرد.
نظر شما