ساخت و ساز و ماشین‌آلات عمرانی در آلودگی هوا چه اثری دارند؟

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ محسن روشنی کارشناس واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در این باره گفت: از اصلی‌ترین آلاینده‌های ناشی از فعالیت‌های عمرانی، می‌توان به ذرات معلق اشاره نمود. بخش عمده ذرات خروجی از اگزوز تجهیزات و ماشین‌آلات دیزلی از نوع PM2.5 است. درحالی‌که گردوغبار مربوط به فعالیت‌های ساخت‌وساز، اغلب در دسته‌بندی ذرات PM10 قرار می‌گیرند. از عوامل اصلی عدم توجه به انتشار آلایندگی این ماشین‌آلات می‌توان به کمتر بودن جامعه آماری آن‌ها نسبت به وسایل نقلیه جاده‌ای اشاره کرد. فعالیت‌های عمرانی در شهر تهران را می‌توان به دو دسته اصلی عملیات راهسازی و ساختمانی تقسیم‌بندی کرد.

به گفته روشنی، نتایج بدست آمده از اندازه‌گیری‌ها نشان داد که شاخص دودزایی این ماشین‌آلات در محدوده 4 تا 7 بر مترمربع است که در مقایسه با مقادیر ذکر شده در استانداردهای جهانی اعدادی بسیار بالا هستند: همچنین مقادیر بدست آمده نشان داد که سیستم تعمیر و نگهداری در تجهیزات عمرانی بسیار ضعیف است و به طبع آن حجم بسیار بالای ذرات PM2.5 از این دسته تجهیزات منتشر می‌شود که لزوم برنامه‌ریزی برای کنترل و نظارت همه‌جانبه بر میزان انتشار این دسته از ماشین‌آلات را می‌افزاید.

وی گفت: لذا می‌توان نتیجه گرفت که این ماشین‌آلات به سبب بهره‌وری نامتناسب، فرایند تعمیر و نگهداری ضعیف، عدم انجام سرویس‌های دوره‌ای به‌موقع و استهلاک بیش ‌از حد مقدار بسیار زیادی دوده و آلاینده PM در طی فعالیت خود انتشار می‌دهند.

روشنی گفت: همچنین مطالعات صورت گرفته از آنالیز نوع ذرات خروجی از موتورهای دیزلی ماشین‌آلات عمرانی، نشان از درصد بالای ذرات کربن سیاه در ذرات PM2.5 را دارد. این ذرات به سبب سمی بودن، اصلی‌ترین بخش آلایندگی ذرات PM2.5 محسوب می‌شوند که نیازمند کنترل و حذف از خروجی موتور با استفاده از فیلترهای جاذب دوده هستند.

روشنی همچنین گفت: یکی از راهکارهای عملی و بسیار مؤثر در بهبود کیفیت هوای مناطق مرکزی و پرتردد شهری، اعمال محدودیت‌های ترافیکی برای ورود خودروهای آلاینده به این مناطق و همچنین جلوگیری از فعالیت ماشین‌آلات دیزلی ساختمانی با سطح استاندارد نامطلوب در آن‌ها است. این مناطق که موسوم به منطقه کاهش آلایندگی یا LEZ می‌باشند همواره مورد توجه کشورهای مختلف بوده و طرح‌های اثربخشی در آن‌ها پیاده‌سازی شده است.

با مطالعه تجربیات و قوانین مشابه سایر کشورها طرح پیشنهادی ذیل برای اعمال محدودیت به فعالیت تجهیزات و ماشین‌آلات عمرانی آلاینده تدوین شده است. این طرح در گام نخست با هدف شناسایی و ثبت اطلاعات فنی ماشین‌آلات ساختمانی فعال در منطقه طرح کاهش شهر تهران و در گام بعدی کاهش انتشار آلایندگی در این منطقه ارائه شده است.

جدول زیر طرح پیشنهادی منطقه مرکزی شهر تهران برای ماشین‌آلات عمرانی را نشان می‌دهد: