شیخ‌الاسلام: حماس اشتباه استراتژیک کرد، اما تغییر مسیر داد

حسین شیخ‌الاسلام، سفیر پیشین ایران در سوریه و کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرآنلاین دلایل نزدیکی دوباره حماس به ایران و دور شدن این گروه از عربستان را مورد بررسی قرار داده است.

محمد اکبری: پس از تحولات جهان عرب و به طور اخص آغاز جنگ در سوریه، شاهد تغییراتی در رفتار حماس و تغییر جایگاه این جنبش در جبهه مقاومت بودیم؛ حماسی‌ها در همان مقطع مقر خود را از سوریه به قطر تغییر دادنذ، از ایران نیز فاصله گرفتند و در جبهه مقابل سوریه قرار گرفتند. این در حالی بود که ایران با رویکرد قبلی به موضوع مبارزه و جبهه مقاومت نگاه می کرد و تنها روش مقابله با اسرائیل را مقاومت و تقویت محور مقاومت می دانست. اکنون پس از علنی شدن نزدیکی مواضع اسرائیل و عربستان، گروه حماس پس از تغییراتی که در مرامنامه و رهبری خود داشت، سیاست نزدیکی به ایران را در پیش گرفته است. این را از شرکت این گروه در مراسم تحلیف رئیس جمهوری و بحث هایی که برای سفر اسماعیل هنیه به ایران پیش آمده می توان دریافت. در این باره با حسین شیخ الاسلام، سفیر پیشین ایران در سوریه و کارشناس مسائل خاورمیانه گفتگو کرده ایم که در ادامه مشروح آنرا بخوانید:

ارزیابی شما از دلایل دور شدن حماس از ایران و رویکردی که در این سالها داشته چیست؟ همچنین چه چیزی باعث شده است این گروه دوباره به سمت ایران بیاید؟

 سیاست و رویکرد ایران در مقابل رژیم صهیونیستی و معضل چندین ساله خاورمیانه مشخص بوده و در این سالها هم تغییری نکرده است. ایران این رژیم را رژیمی غاصب می داند و هیچ وقت آنرا به رسمیت نمی شناسد. ایران از هر گروهی که در جبهه مبارزه با اسرائیل باشد حمایت می کند و پشت آن است. حماس گروهی است که به خاطر رویکرد خود در کنار ایران قرار می گرفت.
مقاومت نیاز به تسلیحات دارد، نیاز به آموزش دارد، پس در نتیجه نه حماس می تواند از ما جدا شود و نه ایران می تواند از حماس جدا شود.

اما در دوره ای اشتباهاتی رخ داد که باعث شد فاصله ای ایجاد شود. این اشتباهات علی الخصوص از قصیر شروع شد. در قصیر ما متوجه شدیم که افرادی از حماس با اسلحه ما و روش ما علیه خودمان جنگ می کنند. 

قصیر چقدر در معادلات مهم بود؟ 

قصیر و حفظ آن برای ما حیاتی بود همچنین برای حزب الله. به خاطر اینکه اگر قصیر سقوط می کرد دمشق نیز سقوط می کرد و این باعث می شد داعش با تمام توانایی های سوریه بعد از سقوط آن به عراق حمله می کردند و عراق را ساقط می کردند.

در قصیر جنگیدیم که این اتفاق نیفتد و سوریه و عراق به وضع بدتری منجر نشود و اگر این اتفاق می افتاد تروریستها هم مرز ما می بودند. در قصیر متوجه شدیم که از تاکتیک خود ما علیه خودمان استفاده می شود. متوجه شدیم این افراد، اشخاصی از حماس هستند که در آنجا می جنگند. از این رو به حماس اعتراض کردیم چون وقتی به آنها آموزش و اسلحه داده می شود و تعهد گرفته می شود که در همان جهتی که تعهد شده استفاده شود، این تسلیحات باید علیه اسرائیل استفاده شود و نه علیه سوریه.

البته گفته شد اینها تصرفات فردی بوده و سازمانی نبوده ولی در هر صورت برای ایران قابل قبول نبود که کادر و پرسنل حماس که متعهد به ایران بود، این گونه در جبهه مقابل بجنگند و حماس نتواند آنرا مدیریت کند. از این رو روابط کمی شکر آب شد ولی قطع نشد. آنها پس از آن روابط را ترمیم کردند و تلاش کردند در مسیر دیگری قدم بردارند.

سیاست کلی عربستان در قبال حماس چگونه است؟ به نظر می رسد حماس از عربستان به خاطر بعضی از سیاستهای سعودی رویگردان شده است؟

هر بازیگری که به عربستان نزدیک شود از ما و حماس دور می شود و هر اندازه از اسرائیل دور شود به ما و حماس نزدیک می شود. این موضوع واضحی است. یکی از سیاستهای مشکل زای این کشور، نزدیکی بیش از حد به اسرائیل است. البته آنها از قبل با اسرائیل همکاری می کردند. جنگ 33 روزه 2006 نمونه بارز آن است که عربستان و سعود الفیصل وزیر خارجه موضع گرفت که این کار ماجراجویی از سوی حزب الله است، یعنی به نفع رژیم صهیونیستی موضع گرفتند. لذا می بینید که آنها از قبل با رژیم صهیونیستی رابطه داشتند ولی در حال حاضر آن را زیر فشار اسرائیلی ها علنی کرده اند. چون سعودی ها و اسرائیلی ها در موضع ضعف قرار دارند نیاز به همکاری علنی و نزدیکتر دارند که خود را تقویت کنند و خود را مقابل خط مقاومت برجسته کنند.

در روز تحلیف رئیس جمهور هم افرادی از حماس حضور پیدا کرده بودند. چه بحثها و دیدارهایی شکل گرفت؟

افرادی از این جنبش با مشارکت هیات بلندپایه در مراسم تحلیف دکتر روحانی، برای تقدیر از حمایت های ایران از ملت و مقاومت فلسطین شرکت کردند. حماس تاکید کرده بود که هدف از این سفر، تقویت روابط دو جانبه با ایران و خدمت رسانی به ملت و مساله فلسطین است. آنها دیداری با دکتر لاریجانی هم داشتند و بحث های شده است که به نظر می رسد ادامه هم داشته باشد.

حضور آقای هنیه در ایران در آینده متصور است؟

این سوالی است که از سوی افراد زیادی پرسیده می شود. باید گفت وقتی روابط گرمتر شود رفت و امدها هم شکل می گیرد. به هر حال هر موقع هر فلسطینی مبارزی، اعم از اقای هنیه و یا هر کسی دیگری هر کدام تصمیم داشته باشند به ایران بیایند درهای ایران به روی آنها باز است.

چشم‌انداز اختلاف میان غزه و کرانه باختری و به طور مشخص محمود عباس و حماس را چگونه پیش بینی می کنید؟

محمود عباس اولین کاری که باید انجام دهد این است که انتخابات را اجرا کند. چون وقت او گذشته است و حضور ایشان در حال حاضر غیر قانونی است. حماس با تمام مشکلاتی که داشت انتخابات انجام داد و نماینده مردم است. ولی محمود عباس مدتهاست که دوره اش تمام شده وانتخابات انجام نمی دهد. مهمترین کار شکل دادن انتخابات است. خود را باید در معرض رای مردم قرار دهد تا ببیند نماینده واقعی مردم است یا نه. آیا مردم از او پشتیبانی می کنند یا نه. محمود عباس هم سعی می کند مشکلاتی را برای این گروه بوجود بیاورد.

انتخاب یحی السنوار به عنوان رئیس دفتر حماس را می توان در نزدیکی به ایران تاثیرگذار دانست؟

انتخاب ایشان با توجه به شناختی که از او وجود دارد و با توجه به شرایط زمانی و مکانی می تواند مفید واقع شود و به نظر می رسد که می تواند مهم و پر اهمیت تلقی شود و به هر حال فرصت مغتنمی است تا حماس روابط خود را در جبهه مقاومت تقویت کند. انتخابات متعلق به خود فلسطینی ها است و آنها اختیار دارند که با انتخاب هر کسی روند مسیر خود را انتخاب کنند. ما به دنبال وحدت همه فلسطینی ها هستیم و سیاستهای گذشته را دنبال خواهیم کرد.

52312

کد خبر 696528

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 2 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 33
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۰۳:۴۷ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    39 0
    این شیوه اونها برای سر کیسه کردن است.
    • بی نام A1 ۱۳:۴۹ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
      28 0
      چرخش مواضع امثال حماس و صدر و حکیم با درآمد ایران از نفت رابطه مستقیم دارد,جیره و مواجب از ایران برسد با ایران هستند,اما امان از روزی که کم برسد
  • حسین IR ۰۳:۵۷ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    35 0
    احتمالا کیسه خالی شده
  • farshad A1 ۰۳:۵۹ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    29 0
    دیگر یک قران هم به هماس نباید داد ... فقط انهایی که کاملا با ایران هستند صادرات اقلام پتروشیمی هم الان آزاد کنید ... با شروع ...soda ash light
  • ناصر IR ۰۴:۰۸ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    30 0
    سلام فکر کنم پول ندارن . بخاطر گرفتن دلار برگشتن بسوی ایران نوش جانشان
  • بی نام IR ۰۴:۰۹ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    24 0
    به قول میرسلیم اینو چی میگی
  • بی نام IR ۰۴:۱۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    24 0
    آيا فكر نمي كنيد كه حماس با اين چرخشهاي گاه و بيگاه خود در حال خالي كردن جيب هر دو طرف است؟
  • بی نام IR ۰۴:۳۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    28 0
    بابا ول کنید این حماس را.
  • بی نام A1 ۰۴:۵۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    23 0
    چون پول لازم داره ...
  • بی نام A1 ۰۵:۰۷ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    23 0
    واسه پوله واسه پوله....بدبخت ملت ایران
  • همشهری IR ۰۵:۱۷ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    15 0
    پولشون تمام شده تغییر موضع دادن آمدن اینجا پول بگیرن برگردن و بر علیه ایران و مواضعش فعالیت کنن....کی این مسئولین متوجه میشن این گروه ظاهر و باطن شان یکی نیست.
  • محمد A1 ۰۵:۴۴ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    27 0
    درقضیه اشغال کویت توسط صدام حسین خیانت بزرگ را فلسطیهایی کردند که سالیان درازی در کویت زندگی میکردند و کویت وطنشان محسوب میشد. حالا متوجه شدید که فلسطینی خائن به تمام معنی است. میدانم این پست ندیده پاک میکنید من حقیقت را گفتم شما هم حقیقت را میدانید.
  • شمس تبریزی IR ۰۶:۱۰ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    32 0
    شنیده ام در آلمان وقتی راننده ای از چراغ قرمز عبور میکنه جریمه میشه. اگه باردوم تکرار کرد، جریمه سنگین تر میشه. اما اگه برای بار سوم هم از چراغ قرمز عبور کرد، ابتدا باید برود دوره ای را که به کلاس احمقها معروفه بگذرانه تا بهش اجازه رانندگی داده بشه. جناب شیخ الاسلام، حماس چند بار این اشتباهات به قول شما استراتژیک را مرتکب میشه؟ فکر نمی کنید آنچه را که شما اشتباه استراتژیک می نامید، در حقیقت اشتباه نیست و ناشی از ایدئولوژی آنهاست؟ فکر نمی کنید حماس هر زمان که احساس قدرت کنه و وعده ای از طرف برادران هم مسلکش دریافت کنه،دوباره از این اشتباهات استراتژیک مرتکب خواهد شد؟ یه بار برای همیشه تکلیفتان را با اینها روشن کنید. شتر سواری دولا دولا نمیشه.
  • محمد جواد A1 ۰۶:۱۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    22 0
    فکر نمیکنم که نظرم درج بشه با این حال این نظر رو میزارم فلسطینی ها علاقه ای به آزادی و همینطور کشور ما ندارن. چند بار باید بر علیه ما بجنگن تا آقایون متوجه بشن. تمام این حرف ها از آزادی قدس هم گرفتن پول از ماست. هرجا پول باشه به همون سمت میرن. ایران ، عربستان، داعش ، قطر و شایدم یه روز اسرائیل. . .
  • بی نام IR ۰۶:۴۴ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    25 0
    ای خداااااااا. آخه چرا ما باید زندگیمان به حماس و هنیه و محمود و عباس و چه و چه و چه گره بخوره ؟؟؟؟؟
  • بی نام IR ۰۷:۲۷ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    28 0
    ای کاش هزینه کمک به حماس صرف مبارزه با خشکسالی شود. ای کاش.
  • عطا A1 ۰۷:۴۴ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    20 0
    عرب ها مورد اعتماد نیستند اگر منافعاشان ایجاب کند به ما خیانت میکنند
  • بی نام A1 ۰۸:۵۱ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    17 0
    وقت و امكانات كشور را بيهوده هزينه اين چنين گروه هايي نكنيد چون همه اين قبيل تلاش ها از ژيش هدر رفته به حساب مي آيد. تقويت حزب الله قابل فهم است چون هيچ گاه نه ايران به حزب الله و نه حزب الله به ايران خيانت نكرده است اما فلسطيني ها قصه ديگري دارند
  • بی نام IR ۰۹:۲۴ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    19 0
    خاک بر سر ما که پولمان را میریزیم در جیب این نان به نرخ روز ها که گردنشان را کلفت کنند. دو زار هم وفاداری ندارند و فردا باز پول عربستان بچربد می روند آنطرف.
  • بی نام A1 ۰۹:۵۰ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    19 0
    اعراب پول پرستند هرکی بیشتر پول بدهد میرن اونطرف
  • بی نام A1 ۱۰:۰۸ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    0 16
    حماس دستاوردهای دیپلماتیک و منطقه ای زیادی بدست آورده است که از جمله می توان به عادی شدن روابطش با ایران و گشودن صفحه جدیدی از روابط با این کشور و همچنین بهبود روابط با مصر و دست یافتن به تفاهماتی از طریق قاهره با محمد دحلان به عنوان عضو جدا شده از جنبش فتح که پیشتر دشمن جنبش حماس بود، اشاره کرد.
    • بی نام A1 ۰۸:۳۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۳
      7 0
      اینایی که گفتی چه سودی برای ملت ایران داره ؟ چه دردی از اعتیاد و فحشا و بی کاری و طلاق ملت ما در مان می کنه ؟ به خدا چراغی که به خانه رواست به مسجد حراااااااااااام هست ...
  • بی نام A1 ۱۰:۱۱ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    5 0
    درباره چرایی تدوین سند سیاسی جدید توسط حماس که نگارش و گفتگوهای آن چهار سال به طول انجامید آنچه که روشن است تلاش حماس برای ارائه تصویری جدید و میانه رو از خود به جامعه جهانی و غرب است
  • بی نام A1 ۱۰:۱۱ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    7 0
    به قدرت رسیدن دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، نزدیکی قاهره – واشنگتن و فرش قرمز حاکمیت های عربی برای ترامپ، عملا شرایط سیاسی حماس را سخت کرده است.
  • بی نام A1 ۱۰:۱۱ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    0 0
    حماس در حالی در منشور اول خود از ضرورت نابودی اسرائیل می گوید که در سند جدید علی رغم عدم اعتراف به موجودیت رژیم اشغالگر قدس، از آینده دولت صهیونیستی چیزی نمی گوید. و ادبیات یهودی ستیزانه منشور اول جای خود را به ضدیت با صهیونیسم داده است.
  • بی نام A1 ۱۰:۱۲ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    3 1
    در بعد داخلی حماس، به دلیل فشارهای رژیم صهیونیستی و دولت خودگردان، شاهد اوضاع بغرنج انسانی در محدوده تحت کنترل خود یعنی نوار غزه است و به عنوان بخشی از بدنه سازمان جهانی اخوان المسلمین و پس از تروریستی اعلام شدن آن توسط مصر و تحت فشار قرار گرفتن توسط برخی دیگر از کشورها، در وضعیت مطلوبی قرار ندارد
  • بی نام A1 ۱۰:۱۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    2 0
    آنچه که مقامات حماس بر آن تأکید داشته اند این بوده است که جنبش در حال ورود به مرحله اعتدال گرایی است تا نشان دهد که اختلافاتش با اسرائیل دینی و نژاد پرستانه نیست و مبتنی بر اختلافات سیاسی است.
  • بی نام A1 ۱۰:۱۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    0 7
    مصاحبه خوبی بود
  • بی نام A1 ۱۰:۱۸ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    8 0
    حماس در آینده هم باز از ایران فاصله خواهد گرفت
  • بی نام A1 ۱۰:۱۸ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    0 3
    سعودی ها نخواهند گذاشت که روابط ایران با حماس احیا شود.
  • بی نام A1 ۱۰:۲۴ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    1 1
    حماس به دنبال آن است که فشارهای بین المللی را علیه خود کم کند و با عدم اشاره به آرمان اولیه خود در نابودی اسرائیل، پذیرش مرزهای 1967، نام نبردن از وابستگی خود به جنبش اخوان، سیاسی دانستن مشکل خود با اسرائیل و نه ایدئولوژیک معرفی کردن آن، به دنبال تقلیل این فشارها و حتی پذیرش آن به عنوان یک طرف رسمی توسط کشورهای غربی است.
  • بی نام A1 ۱۰:۲۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۲
    1 1
    به نظر می رسد جنبش حماس از اینکه بتواند با معرفی خود به عنوان گروهی میانه رو، این انحصار را در جنبش فتح و تشکیلات محمود عباس بگیرد استقبال می کند، موضوعی که یقینا جنبش فتح نیز مایل به تحقق آن نیست و برای ممانعت از انجام آن تلاش خواهد کرد.
  • بی نام A1 ۱۲:۱۴ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۳
    4 0
    مارگزیده از ریسمان سیاه و سفید هم باید بترسد.....