نفت ایران مشکل جذب خریدار دارد

آذرجزایری: از جمله مسوولانی است که در بدترین شرایط نیز با خبرنگاران صادق بوده است .به یاد دارم زمانی را که وی با صراحت از عقب ماندگی ما از قطر در برداشت از پارس جنوبی گفت در حالیکه خود بر مسند مدیریت شرکت نفت و گاز پارس نشسته بود.این صراحت بیان در نهایت باعث شد تا نوذری علی رغم میل باطنیش وی را از مسند معاونت برنامه ریزی وزارت نفت بردارد چرا که صراحت بیان ترکان در خصوص غلط بودن آمارهای سرمایه گذاری نفتی که از سوی مسوولان رده بالای دولت نهم اعلام می شد  در روزهایی که هر یک از کاندیدای ریاست جمهوری سعی داشتند نظر مردم را به خود جلب کنند،جنبه سیاسی پیدا کرد.

علی اکبر ترکان که در سوابق مدیریتی خود تجربه وزارت را نیز به دوش می کشد در حال حاضر در مرکز تحقیقات استراتژیک در اتاقی مشغول به فعالیت است که هیچگونه نشانی از تشریفات اتاق هایی که تا پیش از آن  بر صندلی  مدیریتش تکیه زده بود ندارد .

اتاقی ساده ، میز مدیریتی ساده و مبلمان هایی که نشان می دهد سال ها از عمرشان گذشته اما با این اوصاف همچنان اشتیاق برای ادامه راه مدیریت در نگاه وی موج می زند و شاید امیدی برای برگشتن به دوران گذشته !

مشروح گفت وگوی خبرآنلاین با وی را در ادامه می‌خوانید:

آقای ترکان مساله ای که باعث برکناری شما از معاونت برنامه ریزی نفت شد اظهارنظرهای جنابعالی در خصوص اشتباه بودن آمارهای سرمایه گذاری و بزرگنمایی اجرای پروژه ها بود .هنوز هم بر اظهارات قبلی خود پافشاری دارید؟
فکر می کنم اشاره به وضعیت پارس جنوبی به این سوال شما پاسخ دهد . از بعد از دوره زنگنه هنوز هیچ پروژه ای در این منطقه  فعال نشده است .فازهای 15،16 و 17،18 و 12 که در حال حاضر شاهد آغاز مراحل اجرایی آنها هستید قرارداد تمام  آنها در دوران زنگنه به امضا رسیده است البته باید تاکید کنم فاز 17و18 در روزهای آخر حضور زنگنه در نفت مذاکراتش به پایان رسیده بود و در اوایل دولت نهم به امضا رسید اما با این حال با گذشت این همه سال هنوز نتوانسته ایم فازهای دیگر را به مرحله اجرا برسانیم .بنابراین تنها فازهایی که در حال حاضر در پارس جنوبی فعالند این سه پروژه هستند. برهمین اساس در حال حاضر هیچ یک از قراردادهای دیگر فازهایی که از انها یاد می شود تا کنون به مرحله اجرایی نرسیده اند و هنوز در مرحله قرارداد کاغذی مانده اند و یا پیش پرداخت برای شروع را دریافت نکرده اند .البته اصراری هم بر شروع دیگر پروژه ها هم نیست چرا که اگر وزیر نفت فعلی تنها بتواند این سه پروژه را به تولید برساند خودش کار بزرگی است و بعید می دانم بیشتر ازا ین هم از میرکاظمی انتظاری باشد .

ولی فازهای 5 فاز پارس جنوبی در دولت نهم به بهره برداری رسیده است؟
درست است .در حال حاضر فازهای 6 تا 8 پارس جنوبی به طور کامل در مدار بهره برداری قرار دارند اما فازهای 9و10 پارس جنوبی هنوز به طور کامل وارد مدار بهره برداری نشده اند .در حال حاضر چاه های دریایی این دو فاز به طور کامل تولید نمی کنند به طوریکه از 24 چاه برنامه ریزی شده تنها 4 چاه فعالند و مابقی هنوز به تولید نرسیده اند .همین مساله هم باعث شده که در حال حاضر قطر روزانه بین 7/1 تا 8/1 برابر ما از گاز این میدان برداشت کند .

آقای ترکان یکی دیگر مواردی که شما همیشه به آن نقد داشتید تاکید مقامات دولتی بر حضور مافیای نفتی در نفت بوده ، به نظر شما چرا دولتمردان بر حضور مافیا در نفت اصرار دارند؟مافیایی که تا کنون اسامی و یا دلیلی برای حضورشان اعلام نشده است؟
باید از همان هایی که مدعی هستند پرسید .معتقدم استفاده از کلمه مافیای نفتی یک نوع حملات سیاسی برای محکوم کردن حریف در جامعه است .اینطور نمی شود که سال های سال همینطور به نفت ناسزا بگوییم و اگر واقعا مافیایی وجود دارد باید مراجع امنیتی قضایی کشور این مساله را به طور جدی پیگیری کنند و نتیجه آن را اعلام کنند ولی اینکه هر چند وقت یک بار از این کلمه هر کس به خواهد به نفع خودش برداشت سیاسی کند به نظر نمی رسد روش درستی باشد و باید به این حرفها با پیگیری های جدی قضایی خاتمه داد.

این روزها شاهد موج جدیدی از تغییرات مدیریتی در نفت هستیم .نظر شما در مورد این جابه جایی ها چیست؟
اظهار نظری در این مورد نمی کنم چرا که هیچ منطقی بر این تغییرات حاکم نیست .ظاهرا سیاست فعلی این است که هر کسی را جایی بگذارند که به آن تسلط ندارد .شاهدیم که این روزها کسانی بر مسند معاونت های نفتی می نشینند که هیچ شناختی از نفت ندارند در حالیکه در همین نفت کسانی هستند که توانایی نشستن بر این مسندها را دارند و ضمنا خط فکری آنها به دولت فعلی هم بسیار نزدیک است اما متاسفانه روز به روز حضور غیر نفتی ها در نفت شدت می گیرد .بنابراین شاید بتوان انتصاب های فعلی نفت را اینگونه تشریح کرد : دوران انتصابات افرادی که به کار خودشان مسلط نیستند.

عملکرد فعلی وزارت نفت در حل مشکل نقدینگی پروژه ها از سوی موسسات مالی -اعتباری را چگونه ارزیابی می کنید؟
علائم مثبتی دیده می شود .امسال خوشبختانه کارهای خوبی برای حل مشکل نقدینگی پروژه های نفتی انجام شده است .

اعتبارات نفتی در بودجه عمومی حدود 13 میلیارد دلار تعیین شده و امکان انتشار 12 میلیارد دلار اوراق مشمارکت ارزی و ریالی داده شده است بنابراین امسال مشکلی در این خصوص نخواهیم داشت . ضمن آنکه استفاده از منابع موسسات مالی -اعتباری نیز می تواند بسیار در حل مشکلات نقدینگی نفت مفید واقع شود .بنابراین امسال می توان با خیال راحت پروژه ها را پیش برد چرا که با تمهیداتی که صورت گرفته دیگر مشکل نقدینگی در نفت حداقل برای امسال وجود نخواهد داشت و باید دولتمردان از این فرصت به نحو احسنت استفاده کنند .

فکر می کنید با حل مشکل نقدینگی می توان به تولید روزانه  1/5 میلیون بشکه نفت دست پیدا کنیم؟
کار سختی نیست .اما برای رسیدن به این هدف باید از سه راه استفاده کرد .راه اول نگه داشت ظرفیت تولید از میادین فعلی است.براین اساس در حال حاضر ظرفیت تولید ایران حدود 2/4 میلیون بشکه در روز است که باید تلاش شود این میزان را حفظ کرد .

اما راه دوم ؛ باید تلاش داشت تا میادین جدید چون آزادگان ، یادآوران و ... را به تولید رساند .

و راه سوم تولید ثانویه از میادین فعلی است .در واقع باید ضریب بازیافت از میادین را بالا برد .

قطعا در صورت موفقیت در این سه بخش می توان به طور قطع شاهد افزایش تولید نفت ایران تا پایان برنامه پنجم به مرز 1/5 میلیون بشکه در روز بود در غیراینصورت ایران ظرفیت تولید فعلی خود را هم از دست می دهد .

این روزها بحران های نفتی در اروپا و کاهش تقاضای فصلی نفت باعث شده که قیمت نفت ایران به زیر 65 دلار کاهش یابد .فکر می کنید در شرایطی که ایران بودجه خود را بر نفت 65 دلار بسته است این مساله در دراز مدت ادامه پیدا می کند؟
نفت همیشه قیمت متوسط سالیانه اش مهم است .بنابراین جای نگرانی وجود ندارد .چرا که قطعا نفت به زودی بالاخواهد رفت و مشکل کمبود درامد از این سمت را نخواهیم داشت .بنابراین نمی توان تنها با کاهش قیمت نفت در چند روز ابراز نگرانی کرد.اما نگرانی فعلی فکر می کنم بیشتر به سمت فروش نفت ایران باشد تا قیمت آن .چرا که در حال حاضر ایران مشکل جذب خریدار دارد .در حال حاضر بسیاری از کشورها موانعی را برای ما در بازار نفت به وجود آورده اند که همین امر در دراز مدت نگرانی هایی را برای فروش نفت ایران ایجاد می کند .در حال حاضر تولید نفت ایران پایین آمده که مقداری از آن به دلیل مشکلات بازار و نبود خریدار است .

در حال حاضر یکی از اساسی ترین مشکلات  ما عقب ماندگی از تولید است که باید هر چه زودتر برای این مشکل راه حلی پیدا کرد .در حال حاضر توسعه میادین یادآوران ، آرادگان ، چنگوله ، آذر و ... با تاخیر جدی مواجهند و باید هر چه زودتر به این تاخیر ها سروسامان جدی داد.

برای سوال آخر ؛آینده نفت را چگونه پیش بینی می کنید؟
نفت در سال جاری میلادی قطعا پایین نخواهد آمد و این کاهش قیمت های فعلی مقطعی خواهد بود و به زودی باز هم نفت به دوران اوج خود می رسد اما باید از امروز نگران قیمت نفت در 5 سال آینده بود چرا که در سال های مذکور تمام بازار نفت تحت تاثیر طرح های توسعه ای عراق قرار خواهد گرفت .اگر عراق بتواند به برنامه تولید 11 میلوین بشکه درروز خود تا 5 سال آینده دست یابد که البته امیدواری های زیادی در این خصوص وجود دارد قطعا اولین تولید کننده اوپک خواهد شد و عربستان را پشت سر می گذارد و مازاد عرضه در بازار بوجود خواهد آمد که این مازاد عرضه می تواند قیمت نفت را به شدت تحت تاثیر قرار دهد . همانطور که می دانید که در شرایطی که عرضه نسبت تقاضا در بازار پیشی می گیرد قیمت نفت کاهش می یابد و براین اساس باید نگران قیمت نفت در 5 سال آینده بود.