فهیمه حسنمیری: هشتم مارس، سالهاست به عنوان روز جهانی زن شناخته میشود. در این سالها، آوازه این روز از كشورهای غربی به سایر نقاط دنیا هم رسیده و سال به سال، افراد بیشتری با «روز جهانی زن» آشنا میشوند. انتخاب این روز و اقداماتی كه به مناسبت آن در سراسر دنیا برگزار میشود، دستاوردهایی داشته است اما با این حال، هنوز هستند زنان زیادی كه از حقوق انسانی برخوردار نیستند، در شرایط نامساعدی زندگی میكنند و مورد انواع خشونتهای خانگی اعم از خشونت اقتصادی، جنسی، كلامی و رفتاری قرار میگیرند. روز جهانی زن، فرصت مغتنمی است تا از برخی خشونتها و كمپینهایی كه برای مقابله با آنها راهاندازی شده است سخن گفته شود.
زنگ در را بزن (Ring the Bell)
كمپین « زنگ در را بزن» كه در هند به نام Bell Bajao شناخته میشود، نخستین بار در سال 2008 در هند راهاندازی شد و به كشورهای دیگر مانند آمریكا و انگلیس هم راه پیدا كرد. این كمپین، افراد جامعه بویژه مردان را فرامیخواند كه به چرخه خشونت خانگی علیه زنان پایان دهند. این كمپین بر اساس كارهای بسیار سادهای بنا نهاده شده و كافی است اشخاص، مداخله كوچكی در جریان خشونت خانگی داشته باشند تا به طور موقت هم كه شده بتوانند آن را متوقف كنند.
بر اساس این حركت اجتماعی كه طرفداران زیادی هم كسب كرده، از مردم خواسته میشود به محض این كه صدایی مبنی بر مشاجره خانگی و ضرب و شتم یا فحاشی علیه زنان از خانهای بلند شد، یك بهانه پیدا كرده و زنگ در خانه را به صدا درآورند. این بهانه میتواند ساختگی باشد مثلا این كه آدرسی را بپرسند، چیزی از صاحبخانه طلب كنند و ...
مدافعان «زنگ در را بزن» معتقدند شاید نتوان با چنین اقداماتی، مشكل بزرگی به نام خشونت خانگی را به طور كلی و برای همیشه پایان داد، اما همین اقدام ساده به فرد مهاجم میفهماند صدای این خشونت به بیرون از در میرسد و او را به كنترل رفتارش وامیدارد. فایده دیگر این كار این است كه وقتی در لحظهای كه فرد پرخاشگر به شدت عصبانی است، فردی وارد عمل شده و با فشار دادن زنگ خانه، مهاجم را از قربانی دور كند، عصبانیت فرد مهاجم كمتر شده و آسیبهای كمتری به قربانی وارد میشود و حتی در شرایط بحرانی میتوان فرصتی برای مداخله ماموران پیدا كرد.
این كمپین كه شعار «حقوق انسانی را به خانه بیاور» را مد نظر فعالیتش قرار داده، از مردان میخواهد به جای این كه عامل یا شاهد خشونت علیه زنان باشند، به این چرخه ناعادلانه پایان دهند. مردان زیادی به نشانه حمایت از پایان دادن به خشونت علیه زنان با انجام فعالیتهای داوطلبانه به عضویت این كمپین درآمدهاند كه بان كی مون، رییس سازمان ملل هم یكی از آنهاست.
نقطه سیاه (Black Dot)
نقطه سیاه، كمپین دیگری است كه به موضوع مبارزه با خشونت علیه زنان میپردازد و مورد استقبال جهانی قرار گرفته است. در این حركت اجتماعی، افرادی كه ممكن است مورد تجاوز فرد پرخاشگری مخصوصا یكی از اعضای خانوادهاش قرار داشته باشد، با علامت زدن یك نقطه سیاه كف دستش، به دیگران اعلام میكند كه نیاز به كمك دارد. این نشان سیاه از آنجا اهمیت دارد كه ممكن است فرد پرخاشگر دائما قربانی را زیر نظر داشته باشد و به او توانایی مكالمه با دیگران یا كمك خواستن از نهادهای اجتماعی را ندهد و در این صورت، زنی كه مورد خشونت قرار گرفته، با این اقدام ساده میتواند بدون این كه پرخاشگر متوجه شود، اعضای خانواده، دوستان، پزشك یا حتی غریبهها را نسبت به خطری كه او را تهدید میكند اما نمیتواند از آن چیزی بگوید، مطلع كند.
ایده اولیه این كمپین اولین بار در سال 2015 از سوی یكی از افرادی كه مورد خشونت خانگی قرار گرفته بود در فیسبوك مطرح شد، در مدت 24 ساعت، شش هزار نفر از آن حمایت كردند، به چندین زن مورد خشونت از این طریق كمك شد و اكنون به یك نشانه شناختهشده درباره تهدید خشونت خانگی تبدیل شده است.
اگرچه مخالفتهایی با این ایده مطرح است به عنوان مثال این كه گفته میشود ممكن است فرد پرخاشگر هم این نشان را بشناسد و با دیدن این علامت نسبت به قربانی كه طلب كمك كرده تهاجم و خشونت بیشتری نشان دهد، اما حامیان این اقدام میگویند نشانه سیاه روی كف دست میتواند به راحتی گذاشته شده و به راحتی پاك شود، قرار نیست این نشانه همیشه روی دست فرد قربانی باشد بلكه مهم این است كه فرد قربانی در فرصت كوتاه بتواند این پیغام را به دیگران برساند و از طریق این نشانه به آنها اعلام كند كه در معرض خطر است، بعد آنها وارد عمل شده و از او حمایت لازم را انجام میدهند.
با حرفهایش مرا به آرامی میكشد (Killing Me Softly with His Words)
این كمپین، تلاش دارد نشان دهد همانقدر كه خشونت فیزیكی میتواند آزاردهنده و مخرب باشد، خشونت كلامی هم میتواند به فرد مورد خشونت صدمه بزند و زندگی او را دچار خدشه كند. توهین، تحقیر، تمسخر، ناسزاگویی، تهمت زدن و ... همه مواردی هستند كه جزو خشونت كلامی محسوب میشوند و روزانه جراحتهای زیادی بر روح و روان زنان وارد میكنند. این نوع خشونتورزی، ممكن است اثرات آشكاری روی جسم قربانی نداشته باشد اما به مراتب عمیقتر از جراحت فیزیكی است. انزوا، افسردگی، بیماریهای جسمی، افكار خودكشی و ... مواردی هستند كه از سوی افرادی كه مورد خشونت كلامی واقع شده بودند گزارش شده و اینها در حالی است كه تا زمانی كه كار به این مراحل نرسد، آنها نمیتوانند اثری از خشونت كلامی به پزشك، مددكار، خانواده و پلیس گزارش كنند.
كمپین «با حرفهایش مرا به آرامی میكشد» در سال 2013 در ایرلند، از سوی یك مركز كمك به زنان قربانی خشونت راهاندازی شد و تلاش میكند توجه افراد را به این موضوع جلب كند كه همانطور كه درباره رفتارشان نسبت به شریك زندگیشان لازم است حساس باشند، لازم است در گفتارشان هم دقت داشته باشند و نسبت به آنها خشونت كلامی نورزند. این كمپین، با معرفی مصادیقی از خشونت كلامی در قالب پوسترها، آنچه را ممكن است جزو گفتگوهای روزمره شناخته شده اما درواقع جملهای مبنی بر تهدید، تمسخر، تحقیر و ... باشد، هم به فرد پرخاشگر و هم به فرد قربانی میشناساند تا با آگاهی نسبت به آنها، از تكرار آن جملات جلوگیری شود.
بر اساس گزارشها، در ایرلند، از هر پنج زن، یك نفر خشونت خانگی را تجربه كرده است و در حالی كه بسیاری از مواقع، خشونت فیزیكی و كلامی و روانی با همدیگر اتفاق میافتند، بیشتر افراد، خشونت كلامی را چندان نمیشناسند یا آن را به عنوان یك عامل ویرانگر به حساب نمیآورند. جملاتی مانند «هیچ كاری را درست انجام نمیدهی»، «نظر تو بیارزش است»، «احمق» و ... مواردی است كه در پوسترهای این كمپین به عنوان مصادیقی معرفی شده كه میتواند مانند شلیك یك گلوله عمل كرده و تصوری را كه فرد از خودش دارد، مورد خدشه وارد كند و اعتماد به نفس او را از بین ببرد.
پرچم قرمز (Red Flag)
كمپین پرچم قرمز، پروژهای است كه طی آن به قربانیان خشونت خانگی و افرادی میپردازد كه در طول یك رابطه مورد انواع آزار واقع شدهاند. در این حركت جمعی، كسانی كه مورد خشونت واقع شدهاند، با گرفتن یك پرچم قرمز مقابل صورتشان كه روی آن نوع خشونت نوشته شده است، سعی میكنند به قربانیان دیگر جرات ببخشند كه از وضعیتشان با دیگران حرف بزنند و روند خشونت را متوقف كنند.
در این كمپین، علاوه بر این كه قربانیان خشونت خانگی، تجربهشان را با دیگران در میان میگذارند، درباره ویژگیهای یك رابطه سالم و همچنین چگونگی كمك كردن به كسی كه در چرخه خشونت قرار گرفته آموزش داده میشود. فعالان این كمپین میگویند داشتن یك رابطه ناسالم، میتواند تمام ابعاد زندگی یك فرد را تحتالشعاع قرار دهد و از آنجا كه مخصوصا این زنان هستند كه مورد انواع خشونت و تجاوز و پرخاشگری واقع میشوند، لازم است نهادهای حمایتی و خانههای امن برای آنها وجود داشته باشد چرا كه ممكن است وقتی اطرافیان قربانی دنبال پیدا كردن راه حل مناسب هستند، او بین مرگ و زندگی در جدال باشد.
قربانیان خشونت جنسی، قربانیان سوءاستفاده عاطفی، كسانی كه مورد ضرب و شتم بوده، خشونت كلامی یا انواع محدودیتها را از شخصی كه با او در ارتباط بودهاند تجربه كردهاند، به دیگران هشدار میدهند كه اگر خودشان یا دیگران در چنین رابطه ناسالمی قرار دارند، از متخصص كمك گرفته و تا تبعات بیشتری به وجود نیامده، از رابطه خارج شوند.
47234
نظر شما