امید سلیمی بنی: گفتگوی ویژه خبری، این بار سراغ محمدباقر قالیباف رفت تا درباره گره کور ترافیک در ابتدای مهرماه از او سئوال کند. کامران نجف زاده، مجری برنامه در مقدمه سخنانش گفت: در آغاز مدارس بسیاری از مردم این مصیبت را دارند که در ترافیک گرفتار شوند و دیر برسند و این سوهان روح شده است.
او قالیباف را که به تازگی از سفر فرنگ برگشته است و در پارلمان مجارستان درباره سیاستهای خارجی سخنرانی کرده بود، به اشتباه "مهندس" خواند و وقتی با لبخند معنی دار شهردار روبرو شد، سخن خود را اصلاح کرد: "جناب آقای دکتر محمدباقر قالیباف!"
شهردار تهران باز هم در نشست ۲۰ دقیقه ای خود، بخشی از تجارب سفرهای فراوانش را به نقاط مختلف دنیا از سنگاپور تا شانگهای و توکیو را بازگو کرد و زمانی که طعنه نجف زاده را شنید، تاکی دوست دارید شهردار بمانید، با لبخند گفت: شهرداران کلانشهرها باید ثبات داشته باشند تا بتوانند برای شهر برنامه ریزی کنند. من تا ۲ سال دیگر شهردار هستم.
این بحثها در حالی مطرح می شود که هنوز مشکل قانونی حضور بیش از ۲ دوره قالیباف در شهرداری تهران حل نشده و برخی از حقوقدانان می گویند شورای شهر تهران با زیرپاگذاشتن نص صریح قانون، برای بار سوم به قالیباف رای داده است و نهادهای حقوقی مانند دیوان عدالت اداری نیز با وجود شکایتهایی که از این موضوع دریافت کرد، رای مشخصی در این خصوص صادر نکرده و فعلا کسی در این باره بحثی نمی کند.
به هر جهت، قالیباف با تبریک و تهنیت آغاز دفاع مقدس، سخنانش را آغاز کرد و هم نشان داد خاستگاه خود در لشکر نصر خراسان از یاد نبرده و وقتی با اولین سئوال نجف زاده روبرو شد، بار دیگر خود را در جایگاه شهردار تهران بازیافت. آنچه می خوانید مشروح گفتگوی ویژه خبری دیشب با شهردار تهران است؛
ما با معضل ترافیک چه کنیم؟ خودتان اصلا در ترافیک می مانید؟
ما هم در این شهر زندگی می کنیم. ترافیک مختص تهران و ایران نیست. هر جای دنیا، بحث ترافیک جدی است. در پاریس، لندن، نیویورک، شانگهای، توکیو و پکن این مشکل تلخ کلانشهرها وجود دارد. در تجربه دنیا دو موضوع جدی برای جلوگیری از ترافیک دارند. یک سری اقدامات سلبی است و یک سری ایجابی. در اقدامات سلبی مثلا در سنگاپور، ماشینی که قرار است پلاک شود، پلاک از خود ماشین بیشتر قیمت دارد یا ورود ماشین به محدوده های داخل شهر اینقدر هزینه پارکینگ و تردد دارد که کسی استفاده نمی کند.
شما هم اینطوری هزینه ورود به طرح ترافیک را بالا بردید؟
نخیر، طرح ترافیک در بخش محدودی اجرا می شود و هر کسی هر تعداد ماشین بخواهد پلاک کند محدودیت نیست. روزانه ۱۳۰۰ ماشین وارد شهر می شود ولی به کندی ماشین از رده خارج می شود. این اقدامات سلبی است. باید یک سری اقدامات ایجابی نیز انجام داد. مدیران دلسوز مدیرانی هستند که در گام اول اقدامات ایجابی کنند که در اینجا توسعه حمل و نقل عمومی مطرح است که باید به آن بها داد. چطور در مسایل اجتماعی می گوییم آزادی حق مردم است و برای حق مالکیت احترام قائلیم؟ در زندگی شهری یکی از حقوق مردم و حق اولویت دار مردم، حمل و نقل عمومی است. یعنی دولتها و همه مدیران اجرایی از بنده تا دولت محترم و مجلس و قوه قضاییه باید بدانیم حمل و نقل عمومی حق مسلم مردم است. هر شهری مردم هر چه سطح درآمدشان بالاست ولی جایی که همه دولتها و شهرداریها و امکانات عمومی و دولتی به مردم یارانه می دهند و هزینه حمل و نقل را کاهش می دهند. این مسئله تنها اقتصادی نیست، بله وقت، ایمنی، محیط زیست و آلودگی هوا مطرح است.
برخی معتقدند شما اولویتی به بحث حمل و نقل عمومی و مترو ندادید. ۳۰ درصد از بودجه شهرداری به مترو اختصاص دارد؟
اولا ما در شهرداری تهران یکی از کارهای خوب این است که ۳۰ درصد بودجه صرف هزینه های جاری نگهداشت و حقوق می شود و ۷۰ درصد متمرکز بر کارهای توسعه ای است. دولتها تحقیقا عکس این هستند. یعنی ۲۵ تا ۳۰ درصد توسعه ای هستند و ۷۰ درصد هزینه جاری دارند. این توفیق بزرگ ماست که توانستیم ۷۰ درصد بودجه را به کارهای توسعه ای می دهیم. در توسعه نیز حمل و نقل عمومی از اولویتهای اصلی ما بوده و هر سال بین ۵۸ تا ۶۱ درصد از بودجه شهرداری تهران متمرکز به حمل و نقل عمومی است. از این حدود ۲۷ تا ۳۰ درصد خاص متروست. در حمل و نقل عمومی اتوبوس، تاکسی، مینی بوس و مترو است. اگر بگوییم مترو در اولویت نیست، صریح بگویم قبول ندارم. مترو در سال ۶۵ آغاز به کار کرد و من توفیق پیدا کردم در سال ۸۴ به شهرداری بیایم. من در سال ۸۴ فقط ۳۴ کیلومتر مترو تحویل گرفتیم. مترو یعنی جایی که تونل احداث شده. ما هیچ وقت کاری که در کهریزک انجام دادیم برای فرودگاه امام را جزء این آمارها محسوب نمی کنیم. فقط تونل در محدوده شهر تهران را می گوییم. مثلا قطار کرج را به حساب مترو نمی گذاریم هر چند سرویس مترویی به آن می دهیم. مترو از صادقیه که وارد تونل می شود، محاسبه می شود. روزی که ما وارد شهرداری شدیم ۳۴ کیلومتر مترو بوده. در عرض ۲۰ سال و ۱۹ سال. از ۸۴ تا امروز که ۹۴ است، امروز تونل تحویل شده بهره برداری با خط ۳ که طولانی ترین خط است، ۱۷۰ کیلومتر بهره برداری شده و ۶۰ کیلومتر هم کارهای نهایی اش در حال انجام است.
خط ۳ مترو چند کیلومتر است؟
۳۸ کیلومتر است از ابتدای جاده آزادگان و اتوبان ساوه چند وقت قبل افتتاح شد تا میدان ولی عصر و ایستگاه شهید بهشتی. بخش جنوبی اولویت ما بوده. از آزادگان و نعمت آباد به میدان منیریه و میدان ولی عصر می آییم بالا و ۱۸ کیلومتر انتهایی از خیابان شهید بهشتی تا میدان نوبنیاد و شهرک قائم می آید. این از افتخارات فنی-مهندسی کشور است و طولانی ترین خط مترو خاورمیانه است و بزرگترین پروژه عمرانی کشوردر حوزه راه و تونل محسوب می شود. آیا مترو اولویت بوده یا نه؟ با چه رشدی این کار شده؟ اولویت اول ما متروست. خط ۶ و ۷ در حال احداث است. یعنی مردم با همان شتابی که اتوبان امام علی و پل صادر را دیدند اینجا را هم می بینند.
چرا فاصله قطارها ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است؟
بله، ما واگن کم داریم. همین ۱۷۰ کیلومتر را که داریم ۱۲۳۰ واگن در اینجا حرکت می کند و قریب ۳ میلیون و خورده ای با این ایستگاه ها و خطوط مسافر جابجا می کنیم. خط ۳ برای ما ۴ هزار میلیارد تومان هزینه برداشته. اگر امروز بخواهیم بسازیم خط ۳ با فهرست بهای امروز می شود ۹ هزار میلیارد تومان. ایستگاه و زیرساخت درست شده ولی می توانیم در هر ۳ دقیقه ۱ قطار می تواند عبور کند و ظرفیت به سادگی می تواند به ۱۰ میلیون مسافر برسانیم. یعنی یک سوم ظرفیت را داریم استفاده می کنیم. فقط با خرید واگن می شود این کار را کرد.
چرا نمی خرید؟
اعتبارات دچار مشکل است. ما بین خرید واگن و کارهای زیرساخت، اولویت را به زیرساخت می دهیم. تجربه نشان داده کارهای سخت را بدتر زیربار می روند. فرصتی فراهم شده تا این کارهای سخت را با جان و دل انجام دهیم.
موازی با هم نمی شود هم کار کرد هم واگن خرید؟
اعتبارات می خواهد. بر اساس توافقات و قوانین، ۵۰ درصد را دولت محترم باید تامین کند. نتوانسته اند. واقعیت این است که دولت مشکلاتی دارد.
دولت قبل هم که بودجه را تامین نمی کرد؟
دولت قبل واقعا موضوعش با این دولت متفاوت است. آنجا امکان بود و کمک نمی کردند، ولی امروز قبول داریم دولت با مشکلاتی روبروست. ولی معتقدیم دولت اگر توجه کند می شود این را حل کرد. من پیشنهاد اجرایی نمی دهم، ولی می تواند با امکانات و ظرفیتها با همین شرایط، می تواند مشکلات واگن را حل کند. سرمایه گذارانی هستند که حاضرند در مقابل خرید نفت خام به طور مستقیم واگن بدهند و با قیمتی بسیار مناسب هم بدهند. این امکان هم وجود دارد که خارج از بحث محدودیت فروش نفت است. دولت می تواند با شرایط سخت خود، در حوزه واگن این کار را بکند.
ولی خودتان که واگن سازی دارید.
ماواگن سازی داریم. بخشی را می توانیم اینجا تولید کنیم و بخشی را وارد کنیم. هر دو نوع وجود دارد هم به اشتغال کمک می کند.
یعنی تولید جواب نمی دهد؟
چرا جواب می دهد ولی اگر بتوانیم حدود ۱۵۰۰ واگن وارد کنیم که می شود اینها را در داخل تولید کرد به سرعت می توانیم هر ماه افزایش ظرفیت دهیم.
چیزهایی درباره تونل شنیده ام؛ کمبود اعتبارات ممکن است در ساخت تونل تاثیر بگذارد؟ گفته شده خط ۳ تهویه چندانی ندارد؟
نه، مطمئن باشید همه را با استاندارد های تونل و مترو ساختیم. همه اینها با همه ظرفیتها و صددرصد ایمنی و تجهیزات افتتاح می شود. حتی ما امروز پله برقی را فشار می آوردند که اینجا بدون پله برقی مانده و برخی می گفتند بدون پله برقی هم مردم ۵۰ پله را بروند و بیایند.
مگر همه ایستگاه ها ندارند؟
امروز دیگر همه داریم. آنهایی که جوان بودند می گفتند ایستگاه را باز کنید از پله می رویم ولی سالخوردگان حق داشتند. پله برقی موضوع خاص است و سفارشها انجام شده و همزمان با تولید می رسد و صددرصد با همه امکانات افتتاح می شود. این خط جنوب غرب را به شمال شرق تهران وصل می کند. درست از مرکز شهر عبور می کند. آنهایی که به مراکز اداری و تجاری و علمی می روند، از شمال و جنوب می توانند استفاده کنند. خط ۱ و ۴ و ۶ با این خط تقاطع دارد و مردم می توانند در ایستگاه های تقاطع جابجا شوند و این فرصت فراهم می شود با تغییر خط، سفر خود را طی کنند. این از ویژگیهای خط ۳ است.
نکته ای دیگر هست؟
نقش مترو در کنار خدماتی که مردم می دهد، نقش در کاهش آلودگی هواست که بی نظیر است و هیچ آپشن دیگری برای این کار نداریم. آلودگی هوا را با توسعه حمل و نقل و اصلاح فرهنگ ترافیک می توان انجام داد و در کنار آن توسعه فضای سبز است.
چند سال است شهردار تهران هستید؟
یک دهه. ۱۰ سال.
دوست دارید تا کی شهردار باشید؟
این دوست داشتنی نیست. وظیفه ای است که بر دوش بنده است که ۲ سال دیگر طول می کشد. البته یکی از ضعفهای بزرگ مدیریت شهری در کشور این است که طول عمر شهرداران بسیار کوتاه بود. در برخی شهرهای دیگر نیز این مشکل را داریم. تهران ۵۷ شهردار داشته که متوسط عمر شهرداریها تا دو دروه قبل ۱۴ ماه بوده.
که البته اتفاقات عجیب و غریبی برایشان افتاده!
بله، ولی ببینید چند شهردار بودند که مدت طولانی توانستند در شهرداری باقی بمانند. من در بیش از یک دهه اینجا هستم و در طول این ۵۷ شهردار، شاید ۳ شهردار هستند به این حد رسیدند و ۱۲۰ تا ۱۳۰ ماه توانستند در شهرداری باشند. ثبات در مدیریت در شهرداریها یک ضرورت است. در شهرهای بزرگ دنیا که توانستند یک تحول جدی در آنها اتفاق بیفتد، برنامه ریزی درست کنند و شهررا بر مدار درست قرار دهند. شهردار ۲ ساله نمی تواند برای یک کلانشهر برنامه ریزی کند و همه کارها مقطعی می شود.
۴۷۲۳۱
نظر شما