۰ نفر
۶ اسفند ۱۳۸۷ - ۰۹:۵۳

آیا اگر آزمایشگاه‌ها را با آن فضای سرد، بی‌روح و خشن، زیباتر بسازیم، وقتمان را تلف کرده‌ایم یا به علم یاری رسانده‌ایم؟

از محیط‏های آزمایشگاهی چه خاطره‏ای در ذهن دارید؟ فضایی سرد، بی‏روح و شاید کمی‏خشن؟ به نظر شما اگر این ساختمان‏ها از نظر معماری زیباتر ساخته شوند، کمکی به علم خواهد کرد یا تنها تلف کردن وقت و پول است؟

بگذارید سوال را به شکل دیگری مطرح کنیم. آیا هنرهای بصری می‏توانند باعث برانگیختن خلاقیت در آزمایشگاه‏های علمی ‏شوند؟ شاید ساختمان جدید زیست‌شیمی ‏در دانشگاه آکسفورد بتواند پاسخی برای این پرسش داشته باشد.

مارتین کمپ، تاریخ‌شناس هنری، در گزارشی که یک دهه پیش منتشر شد، با تاسف گفت: «آزمایشگاه، گونه‏ای مهم در میان ساختمان‏هاست که ما تا به حال از آن توقع کمی ‏داشته‏ایم». اما آزمایشگاه جدید زیست‌شیمی ‏که آذرماه گذشته در دانشگاه آکسفورد انگلستان گشوده شد، این گفته کمپ را ‏که این ساختمان‏ها زیبایی و کارایی لازم را ندارند، رد می‏کند.

طراحی بدیع این ساختمان که توسط معماران لندنی، هاکینز و براون، انجام شده، اطمینان می‏دهد که همه سیصد محققی که در آنجا مشغول کارند، تا آن‌جایی که امکان دارد با هم در ارتباط باشند. طرح سنتی آزمایشگاه این‏جا به‌صورت معکوس پیاده شده است: آزمایشگاه‏ها در محوطه بیرونی قرار دارند، و با دیوارهای شفاف شیشه‏ای از بخش گزارش‏نویسی جدا شده‏اند که به یک دهلیز پنج طبقه وسیع باز می‏شود. همه چیز قابل رویت است. پلکان باز که از چوب ساخته شده و به محیط گرما می‏بخشد. تا آن سوی دهلیز با زاویه‏های عجیب مزین شده و هر طبقه، دارای مجموعه‏ای از مبل‏های چرمی ‏نرم و راحت و میزهای قهوه‌ای است که به شما این احساس را تداعی می‏کند که به هتلی گرا‏ن‌قیمت و سطح بالا وارد شده‏اید.

آن‌چه این آزمایشگاه را از دیگر آزمایشگا‏ها و ساختمان‌های علمی‏ متمایز می‏سازد، اندازه و زمانی است که هنرمندان بصری از آغاز پروژه با آن درگیر بودند. هفت اثر از چهار هنرمند معاصر در مقیاسی بزرگ برای بنا مورد بررسی قرار گرفته بود. کل مبلغ اختصاص داده شده به این بنا، 49 میلیون پوند (71 میلیون دلار) بود که حدود 750هزار پوند آن (بیش از یک میلیون دلار) برای بخش هنری صرف شد.

برای کسانی که گلایه می‏کنند که این مقدار می‏توانست در راه علم و در جاهای بهتر و مفیدتر صرف شود، جاناتان هادکین، استاد علم ژنتیک و از هماهنگ‌کنندگان بخش هنری پروژه، پاسخ می‌دهد که بودجه تخصیص یافته به جنبه‏های هنری ساختمان را بنیاد کالوسته گالبنکیان، سرمایه‌گذاری اشتغال عمومی وِلکام تراست در انگلستان و شورای هنرهای انگلستان تامین کرده است. ‏هادکین می‏گوید: «بخشی از هدف ما، انسانی کردن تصویر علم برای عموم است.»

هر چهار هنرمند، کار خود را بعد از گذراندن مدت زمانی با محققان در آزمایشگاه‏هایشان شروع کردند. تمام نمای L شکل اطراف درب ورودی، نمایشگاه شیشه‏ای جانوران نیکی هرتز را نمایش می‏دهد. فرم‏های چندگانه او که شبیه خود زندگی است، بر گرفته از آزمایش مرکب رورسچاچ است. صفحات چاپ شده بر روی قطعات شیشه‏ای، سوالاتی از این قبیل را برمی‏انگیزد که ما چگونه دنیای اطرافمان را می‏بینیم و آن را سازمان‌دهی می‏کنیم.

پیتر فریزر، عکاس در زمینه هنرهای تجسمی، از تلفیق طرح‏های ساختمان‏های مشابه قدیمی‏که تخریب شده بودند و هم‌چنین ساختمان‏های نو استفاده کرد. هادکین می‏گوید: «او روند تغییرات فیزیکی را ثبت می‏کرد و آن‌چه را میان این تغییرات بود، نگه می‏داشت. این همان کاری است که ما به عنوان دانشمند انجام می‏دهیم.»

تیم هد، هنرمند حوزه دیجیتال نیز وجوه مشترکی را در بخش محاسبات زیست‌شیمی‏ و ساختمان بیوانفورماتیک مارک سنسوم پیدا کرد. سنسوم می‏گوید: «هدف این اقامت‌گاه پزشکی به نمایش گذاشتن علم نبود؛ ولی اگر شما درجه بالاتری از سواد بصری داشته باشید، به دو صورت آن را انعکاس می‏دهید. اول، روشی است که اشیا را به نمایش می‏گذارید؛ و دوم، به گونه‏ای که فکر شما نسبت به آنها محدود می‏شود.»

در دهلیز میانی ساختمان، انی کترل هنرمند، بیش از 500 پرنده را در قالب‏های صمغی معلق آویزان کرده است. نظر او در مورد موفقیت همکاری علم و هنر این است که هر دو طرف در رابطه با حرفه‌ای بودن سوی دیگر، احترام قائل است و یک «حس اعتماد دوست‌داشتنی» از کارکردن با سنسوم و ‏هادکین به او دست داده است. قطعه او الهام گرفته از دانسته‏هایی‏ است که از کار هادکین بر روی ژنتیک کرم‏ها به دست آورده و فهمیدن این‏که «شما می‏توانید در هر چیز خالی از لطف هم یک جزئیات خارق‌العاده‌ای پیدا کنید.»

هدف نخستین پروژه هنری، خلق کردن یک محیط فیزیکی حیرت‌آور و جذاب برای تحقیق و پژوهش است. سنسوم می‏گوید: «آدم‏های بالارتبه در دانشگاه دریافته‏اند که اگر بخواهند بهترین آدم‏ها را در دنیا استخدام کنند، با بردن آنها به داخل ساختمانی تیره و تاریک موفق نخواهند شد.»

زمان، مشخص خواهد کرد که آیا پول خرج کردن برای هنر می‏تواند جهشی در اکتشافات پویاتر علم ایجاد کند یا نه. به هرحال محیطی که بتواند فکر دانشمندان را باز کند و به آنها آرامش بیشتری بدهد، نباید ضرری داشته باشد. برای تماشای نمای کاملی از این آزمایشگاه می‌توانید اینجا را کلیک کنید.

نیچر، شماره 7229- ترجمه: آزاده پارساپور

کد خبر 4342

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 0 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 4
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • امین IR ۱۱:۴۵ - ۱۳۸۷/۱۲/۰۶
    0 0
    این آزمایشگاه چقدر قشنگه. ممنون از خبر قشنگتون. لینکش هم خوب بود
  • مجید IR ۰۴:۱۲ - ۱۳۸۷/۱۲/۰۸
    0 0
    این آزمایشگاهه یا هتل هیلتون؟ واقعا چنین جایی آدم میتونه غیر از زیبایی محیط به چیز دیگه ای هم فکر کنه؟
  • مریم IR ۰۴:۱۴ - ۱۳۸۷/۱۲/۰۸
    0 0
    خیلی رویایی بود! این معماری مدرن خیلی قشنگه. پس چرا همه جا مینویسن که معماری مدرن امروز چرنده و معماری سنتی بهتره؟ این که خیلی قشنگ بود
  • لیلا IR ۰۳:۰۸ - ۱۳۹۰/۰۹/۱۵
    0 0
    خیلی عالی بود هم آزمایشگاه هم مطالب شما .به دردم خورد مرسی