محمود حاج‌زمان: ماده منفجره تری‌استون تری‌پراکسید (Triacetone Triperoxide) یا به اختصار تی.ای.تی.پی، از جدیدترین تهدیدات تروریستی محسوب می‌شود این ماده منفجره بعد از استفاده از آن در انفجار اتوبوس شهر لندن در سال 2005 / 1384 و حملات تروریستی سال گذشته به قطارها در مادرید اسپانیا، توجه متخصصان را به خود جلب کرد. تی.ای.تی.پی به‌راحتی و با استفاده از مواد شیمیایی خانگی قابل ساخت است و قدرتی انفجاری مانند تی.ان.تی دارد.
به گزارش نیوساینتیست، زیگفرید والدفوگل، شیمی‌دان آلی دانشگاه بن آلمان می‌گوید: «فشار بالای بخار تی.ای.تی.پی در دمای محیط، پنهان ساختن آن را دشوار می‌سازد.» بخار این ماده از میان موادی مانند کیف‌های پلاستیکی عبور می‌کند و در هوای محیط اطراف پخش می‌شود. روش‌های فعلی کشف این ماده بسیار زمان‌بر است، زیرا نمونه‌های هوا باید برای تست باید به آزمایشگاه فرستاده شوند.
اما این امکان وجود دارد که شرایط تغییر کند. والدفوگل و همکارانش ردیاب ارزان قیمتی ساخته‌اند که نسبت به بخار تی.ای.تی.پی موجود در هوا فورا واکنش نشان می‌دهد. در قلب این ردیاب سه میله کوارتز، هر کدام به‌طول 3 میلی‌متر و پهنای 40 میکرومتر قرار دارد که در اثر اعمال ولتاژ متناوب به نوسان در می‌آیند. بخار تی.ای.تی.پی موجود در هوا با روکش شیمیایی میله‌ها واکنش می‌دهد و باعث می‌شود که فرکانس تشدید آنها تغییر کند. هر کدام از میله‌ها با یک ماده شیمیایی متفاوت روکش شده و این امر، باعث می‌شود تغییرات فرکانس تشدید میله‌ها با یکدیگر فرق داشته باشد. ترکیب این سه تغییر است که وجود تی.ای.تی.پی را آشکار می‌کند.
در آزمایش‌های انجام شده، ردیاب قادر بود تا ماده منفجره را با دقت معادل یک در میلیون از میان گازهای مشابه تشخیص دهد. سازندگان این ردیاب اعتقاد دارند که با بهبود مهندسی، رسیدن به دقت 1 در ده میلیون نیز امکان‌پذیر است. آنها اضافه می‌کنند تولیدکنندگان انگلیسی و آمریکایی برای ساخت این ردیاب‌ها که به اعتقاد آنها کمتر از 100 دلار قیمت خواهد داشت، بسیار علاقه‌مندند.
سیدنی آلفورد، متخصص مواد منفجره از شرکت Alford Technologies در چیپنهام انگلستان می‌گوید: «تقاضای زیادی برای چنین وسیله‌ای وجود خواهد داشت. از آنجا که تی.ای.تی.پی هم به عنوان ماده منفجره اصلی و هم به عنوان چاشنی در بمب استفاده می‌شود، با استفاده از این ردیاب قادر خواهیم بود حضور این ماده را، حتی به عنوان چاشنی انفجاری تشخیص دهیم.»
نظر شما