مهری سادات صفوی: جواد آرین‌منش دو دوره به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی حضور داشت. او که یک چهره اصولگراست در این دو دوره، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس بود. آرین‌منش با رویه فعلی نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس مخالف است و می‌گوید باید نظر شوراهای تخصصی ارشاد برای اعطای مجوز ساخت و اکران فیلم‌ها ملاک باشد.
آقای آرین‌منش شما فیلم «خانه پدری» را دیده‌اید؟
خیر. فیلم را ندیدم اما در جریان کامل جزئیات آن هستم.
چه ارزیابی از این وضعیت دارید؟
اولا فیلم ساخته یکی از چهره‌های موجه و مطرح سینمای ایران است. آقای کیانوش عیاری و عوامل سازنده این فیلم از چهره‌های موجه سینمای ایران هستند. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که این فیلم به لحاظ تاریخی به مقطع آغاز دوران معاصر یعنی اواخر دوران قاجار در سال ۱۳۰۸ می‌پردازد و حوادث آن در این مقطع زمانی روی می‌دهد. بنابراین نباید مسائل تاریخی گذشته را به زمان حال و به کل تاریخ کنونی کشور تعمیم داد. آن هم فیلمی که اکثر صاحبنظران قاطعانه از آن حمایت کرده‌اند. چهره‌های صاحب‌نام و متعهد و حزب‌اللهی مثل آقای سعید سهیلی که من ایشان را از نزدیک می‌شناسم و می‌دانم که به عنوان رزمنده سال‌های سال در جبهه فعالیت کردند و جانباز هستند. یا چهره متعهدی مثل خانم نرگس آبیار هم این فیلم را تایید کرده‌اند و بر آن صحه می‌گذارند.
این فیلم صحنه‌هایی از واقعیت‌های تلخ تاریخی را نشان می‌دهد که به بیان شرایط خشونت‌بار و فضای خرافی دوران قاجار مربوط می‌شود و به هیچ وجه بدین معنا نیست که در حال حاضر هم این اتفاق می‌افتد. البته منظورم این نیست که ما امروز مسئله ای تحت عنوان خشونت علیه زنان نداریم. مگر امروز ما شاهد حضور زنانی در دادگاه نیستیم که از شوهران خود کتک می‌خورند؟ مگر این مسائل از بین رفته که حالا اگر چهره‌ای این خشونت‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی را نشان می‌دهد بگوییم خلاف واقعیت جامعه حرف زده؟
ظاهرا بهانه این است که فیلم صحنه‌های خشنی دارد که نمی‌توان نمایش داد.
مگر همین الان رسانه ملی صحنه‌های خشن را سانسور می‌کند؟ خود من شاهد بودم که چند روز پیش تلویزیون صحنه‌های خشونت‌باری که از سر بریدن داعش گرفته شده بود به نمایش گذاشت. اما آن‌ها از یک وجه دیگر به این موضوع نگاه کرده‌اند. از وجه عبرت‌آمیز و ایجاد احساس تنفر نسبت به رفتارهای ناپسند.
خود شما در کمیسیون فرهنگی حضور داشته‌اید، آیا به نظرتان کمیسیون فرهنگی می‌تواند جلوی اکران یک فیلم را بگیرد؟
من دو دوره نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی بوده‌ام. آن زمان بارها اتفاق افتاد که به تماشای فیلم‌ها می‌نشستیم ولی در نهایت این نظر شورای نظارت بر اکران فیلم‌ها بود که اعمال می‌شد. ما اگر می‌خواهیم قانون بر مملکت حاکم باشد باید نهادها متولی هر امر را تقویت کنیم. در ارتباط با اکران یک فیلم این شورای اکران یا نظارت بر نمایش فیلم‌هاست که باید نظر بدهد. من چندین سال عضوی از اعضای این شورا بودم. در هر دوره‌ای یکی از نمایندگان حاضر در کمیسیون فرهنگی مجلس عضو این شورا می‌شود. البته نه به عنوان نماینده قانونی ولی حضور دارد و کسانی چون من، آقای نوباوه و آقای رسایی این تجربه را داشته‌اند. آن زمان ما فیلم‌ها را بررسی می‌کردیم تا ببینیم آیا به سانسور احتیاج دارد یا نه؟ ببینید به نظرم وقتی این شورا فیلمی را تایید کرد باید نظرش به عنوان مرجع رسمی پذیرفته شود. این قانونمنداری است. نمی‌شود شورای نظارت خودش را با سلایق گوناگون منطبق کند. مبنای کار باید نظرات شورا باشد.
با این وضعیتی که پیش آمده و نظر و مجوز اکران شورای نظارت هم ظاهرا کاری از پیش نمی‌برد پیشنهاد شما چیست؟ چه کار باید کرد؟
در وهله اول باید به نظرات شورای نظارت بها داد. یعنی اگر مجلس در خصوص چگونگی بررسی و صدور مجوز اکران فیلم‌ها عقیده‌ای دارد باید از همان مجرای قانونی خود و در چارچوب مربوطه آن را به صورت قانون در بیاورد و به وزارت ارشاد اطلاع دهد. دوم این که بازبینی فیلمنامه و نظارت در جریان تولید می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد یعنی اگر فیلمنامه‌ای را شورای نظارت بررسی و تائید کرد و به آن مجوز ساخت داد باید این اتفاق بیفتد. چون بالاخره میلیون‌ها یا شاید میلیاردها تومان از بیت‌المال هزینه می‌شود که یک فیلم ساخته شود. این درست نیست که منتظر شویم فیلمی ساخته شود و بعد جلوی اکران آن گرفته شود. این یعنی هدر رفتن هزینه‌های مادی، معنوی و فکری. چون بالاخره آدم‌های زیادی برای ساخته شدن یک فیلم زحمت می‌کشند. عمرشان را در سرما و گرما بر سر ساخت یک اثر سینمایی می‌گذارند و این درست نیست که بعد از تحمل همه این هزینه‌ها بگوییم فیلم اکران نشود.
ضمن آن که تجربه نشان داده هرگاه فیلمی مورد اقبال و داوری قرار گرفته و در صحنه‌های گوناگون مورد قضاوت واقع شده و ما برای آن محدودیت ایجاد کرده‌ایم نتیجه عکس داده است. چون از یک جای دیگر سر در می‌آورد. با این گستره ماهواره‌ها و رسانه‌ها دیگر اعمال محدودیت امکان‌پذیر نیست و مردم بیشتر کنجکاو می‌شوند و اگر فرصتی دست بدهد به شکل انفجاری به سمت آن هجوم می‌برند.
دخالت نهادهای خارج از قوه مجریه و ارشاد بر اکران فیلم‌ها یک امر غیرمعمول است. ما باید نظارت‌ها را بر اساس ظرفیت قانونی خودشان هدفمند کنیم. من معتقدم به هر کتاب یا اثر هنری یا هر فیلم می‌شود با عینک خوش‌بینی نگاه کرد نه با نگاه بدبینانه. افرادی که در مورد فیلم‌ها نظر می‌دهند باید افراد صاحب‌نظر و کارشناس باشند. درست مثل حوزه پزشکی یا حوزه‌های تخصصی دیگر که معتقدیم باید صاحبنظران در مورد آن نظر دهند. کمیسیون فرهنگی باید نظر کارشناسان و صاحبنظران را در مورد فیلم‌ها جویا شوند و بر اساس آن قضاوت کنند. اگر قانونمند عمل نکنیم هیچ کاری درست انجام نمی‌شود.
57۲۴۴
نظر شما