در ظاهر دایره تاثیر یک رییس‌جمهور در آمریکا محدود به ابلاغ دستور انجام تحقیقات مورد نیاز است. با این وجود، اگر تمام حوزه‌های دانش و محیط‌زیست متاثر از تصمیمات رییس‌جمهور نباشد، بخش عمده آنها چنین است. جورج دابلیو. بوش در این هشت سالی که چهل و سومین رییس‌جمهور ایالات متحده بود، از افزایش سهم بودجه تحقیقات در سطح فدرال حمایت کرد، ولی به دلیل پاره‌ای از سیاست‌های محیط‌زیستی‌اش آماج انتقادات جدی بود. بررسی تاثیرات سیاست‌های او در هر حوزه‌ای شاید به سال‌ها کار احتیاج داشته باشد. با این حال، اکنون داده‌های خامی در دسترس است که بینشی کلی نسبت به این که تاریخ درباره نقاط ضعف و قوت میراث دوره مسئولیت بوش در حوزه علم چگونه قضاوت خواهد کرد، بدست خواهد داد.
ذخایر زیرآبی
در سال 1385 / 2006، بوش جزایر شمال غرب هاوایی را به عنوان یادمان‌های ملی زیردریایی Papahānaumokuākea اعلام کرد. البته این اعلام، ثمره فرایندی طولانی بود که خیلی پیش از این‌که او بر صندلی ریاست‌جمهوری بنشیند، آغاز شده بود. در 16 دی / 6 ژانویه امسال نیز این دولت، سه یادمان ملی زیر آبی بزرگ دیگر را هم در نواحی دوردست اقیانوس آرام که شامل صخره‌های مرجانی اطراف چند جزیره غیر مسکونی و گودال ماریانا (عمیق‌ترین بخش از سطح زمین) می‌شود، معرفی کرد. باید اعتراف کرد که هیچ رییس‌جمهوری به اندازه او مناطق اقیانوسی را چنین حفاظت نکرده بود، ولی ارزش این حفاظت‌ها عمدتا به واسطه گسترش آنها به مناطقی مشخص می‌شود که سرانجام سامان گرفته و تحت کنترل دولت‌های بعدی درآمده است.
مساحت یادمان ملی زیر آبی Papahānaumokuākea، برابر 362کیلومتر مربع و مساحت جزایر ماریانا، جزایر واقع در اقیانوس آرام، و یادبود ملی زیر آبی «رز آتل»، تقریبا 506 کیلومتر مربع است.
انرژی جایگزین
سال‌های ریاست‌جمهوری بوش شاهد افزایش قابل‌توجهی در تولید انرژی از منابع جایگزین نظیر باد، خورشید، و سوخت‌های زیستی بود که البته این امر را می‌توان ناشی از صعود غیرمنتظره قیمت نفت و گاز طبیعی دانست. دولت بوش سعی کرد که از طریق اعتبارات مالیاتی و روش‌های دیگر، محرک‌هایی را برای تشویق به گسترش بهره‌برداری از این منابع به وجود بیاورد، ولی ملزومات تداوم این محرک‌ها هیچ‌گاه مهیا نشد. تمام تولید انرژی تجدیدپذیر در ایالات متحده، که عمده آن مربوط به انرژی برقآبی و سوخت زیستی است، شامل کمتر از 7 درصد مصرف انرژی این کشور می‌شود.
افزایش کلی ظرفیت راه‌اندازی‌شده برای باد، خورشید، زمین‌گرمایی، برقآبی، و تولید انرژی از پسماند‌ها، طی دوره مسئولیت بیل کلینتون، یعنی بین سال‌های 1993 تا 2001، 07/3 درصد و در دوره بوش تا سال 2007، 5/12 درصد بوده است.
سلول‌های بنیادین
دانشگاهیان در تلاشند تا میزان تاثیرات مخرب تصمیم بوش را در سال 2001 بر محدود شدن سرمایه‌گذاری بر تحقیقات روی سلول‌های بنیادین رویانی انسان را در سطح فدرال، بدست آورند. آرون لوین، استاد سیاست عمومی در موسسه فناوری جورجیا، اخیرا سهم کشورهای گوناگون را در تحقیقات مربوط به سلول‌های بنیادین بررسی کرده است. بر اساس نتیجه کار او، نسبت به دیگر حوزه‌های تحقیقاتی مشابه، نظیر تداخل RNA، مشارکت ایالات‌متحده به مقدار کافی نیست. شاید تعجب‌برانگیز نباشد که سنگاپور، انگلیس، اسرائیل، چین و استرالیا، پنج کشوری که به‌ترتیب دارای بالاترین نرخ عملکرد در این زمینه هستند، ساخت خطوط جدید تولید سلول‌های بنیادین رویانی را مجاز دانسته‌اند.
سرمایه‌گذاری در تحقیقات
برای چند سال اول، دولت بوش به رغم بودجه محدود و تقاضاها برای افزایش آن در حوزه‌های تحقیقاتی دیگر، به روند افزایش سرمایه‌گذاری در موسسه ملی سلامت، یا به اختصار ان.آی.اچ. که از زمان کلینتون آغاز شده بود، ادامه داد. در سال 2005 افزایش بودجه ان.آی.اچ. متوقف شد و ناگهان، تورم موجود در زیست‌درمانی مهار شد.
در سال 2006، بوش با اعلام مرکز ابتکارات رقابتی، تمرکزی جدید را روی تحقیقات علوم فیزیکی آغاز کرد . از جمله اهداف این آغاز جدید، دو برابر شدن بودجه بنیاد ملی علوم ، دفتر علوم در وزارت انرژی، و سرمایه‌گذاری در موسسه ملی استاندارد و فناوری بود. ولی با وجود این که بودجه‌های پیشنهادی رییس‌جمهور به سمت دو برابر شدن می‌رفت، بودجه بنیاد ملی علوم و دفتر علوم وزارت انرژی، در کنگره بسیار کمتر از آن چیزی مصوب شد که انتظار می‌رفت.
در شرایط موجود، پرداخت بودجه تمام آژانس‌های تحقیقاتی تا هنگامی‌که باراک اوباما تقاضای بودجه سالیانه را مطرح کند، در هاله‌ای از ابهام باقی خواهد ماند.
فضا
به‌عنوان بخشی از راهبرد «نگاه جدید به اکتشاف فضا»، بوش در سال 1383 / 2004 اعلام کرد که ایالات متحده تا سال 2020، مجددا پای بشر را به ماه باز خواهد کرد. نتیجه تغییر در تمایلات و فعالیت‌های ایالات متحده درباره ماه، با پرتاب‌های کاوشی دیگر کشور‌ها نظیر چین، ژاپن و هند همراه شد که این امر، به معنی سرازیر شدن سیلی از داده‌های قابل‌تحلیل مربوط به ماه است.
قرار است که مدارگرد شناسایی ماه یا به اختصار ال.آر.او، و «ماهواره حسگر و رصدگر حفره‌های سطح ماه، LCROSS، اوایل اردیبهشت‌ماه آینده به همراه یکدیگر پرتاب شوند. ال.آر.او سطح ماه را برای یافتن محلی ایمن جهت فرود و ایجاد پایگاه برای حضور دیگر فضانوردان نقشه‌برداری خواهد کرد، و ال.سی.آر. او.اس.اس؛ دو کاوشگر برخوردی به سطح ماه پرتاب خواهد کرد تا به یافتن یخ در حفره‌های نزدیک به قطب‌های ماه بپردازند. این‌که آیا نگاه جدید در بازگشت ماه تداوم خواهد یافت یا نه، بستگی به راهبری باراک اوباما در سیاست‌های فضایی‌اش دارد.
تعداد ماموریت‌های ایالات متحده برای پیشبرد تحقیقات روی ماه در سال 2001، برابر صفر و در سال 2008، 2 مورد بوده است.
گونه‌های جانوری در معرض خطر
طی دوره مسئولیت بوش، با سرعت کمتری به فهرست گونه‌های در معرض خطر اضافه می‌شد. با این حال، منتقدان بوش را به‌دلیل افزایش موانع دیوان‌سالارانه و عمل نکردن مطابق توصیه‌های دانشمندان سرزنش می‌کنند. به‌گفته مسئولان دولتی، کاهش پدیدآمده ناشی از اقدامات قضایی است که اداره خدمات آبزیان و حیات‌وحش را در وزارت کشور آمریکا وادار کرده است عمده سرمایه و انرژی‌اش را روی تکمیل تعیین زیستگاه‌های خطرناک برای گونه‌های موجود در این فهرست متمرکز کند که به طور تاسف‌باری افزایش یافته است. به گفته آنها، 50 فهرست دیگر از گونه‌های در معرض خطر، در حال تکمیل برای ارائه در سال جاری میلادی است.
متوسط تعداد گونه‌های در معرض خطر که در یک سال فهرست شده‌اند، 65 مورد در دولت کلینتون و 8 مورد در دولت بوش است.
امنیت زیستی
یکی از نتایج آشکار واقعه 11 سپتامبر، افزایش تمرکز روی ابزارهای بالقوه بروز تروریسم و افزایش شدید علاقه به تحقیقات، با هدف جلوگیری و واکنش به چنین حملاتی بود. از سال 2001 به این سو، افزایش قابل‌توجهی در سرمایه‌گذاری برای برنامه‌های حفاظت زیستی از غیرنظامیان به وجود آمد. بسیاری از این برنامه‌ها به دنبال آمادگی در برابر شیوع بیماری‌های واگیردار یا دیگر سناریو‌های فاجعه‌بار نیز بود.
با این وجود، متخصصین از نیاز به سرمایه بیشتر سخن گفته‌اند تا برای احتیاجات کلیدی نظیر توسعه روش‌های مقابله درمانی با این چنین حملات، صرف شود. نیاز به این سرمایه‌گذاری‌ها در حالی احساس می‌شود که اخیرا گزارشی انتشار یافته که خبر از احتمال وقوع حمله‌ای میکروبی در جایی از دنیا طی 5 سال آینده داده است.
نشریه نیچر، شماره 457، ژانویه 2009 - ترجمه: علیرضا نورایی
نظر شما