نظر ابتکار درباره ریزگردها، آلودگی هوای کلانشهرها، تعطیلی مدارس، زوج و فرد کردن خودروها و ...

موضوع

شرح اظهارنظر

کاهش آلودگی هوای کلانشهرها

از برنامه ها و رویکردهای مهم دولت و به ویژه شخص رئیس جمهور موضوع مقابله با آلودگی هواست. رایزنی های بسیار جدی در این حوزه با وزارت نفت، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، دستگاه های زیر مجموعه، متخصصان، صاحبنظران و حتی رایزنی های بین المللی آغاز شده که بتوان از توانمندی بین المللی نیز در این زمینه استفاده کردرویکرد اصلی در مبارزه با آلودگی هوا، منبع آلاینده است. این منابع که بیشتر از احتراق داخلی موتورها و سوخت فسیلی است که می تواند منابع ساکن باشد و این منابع ساکن شامل صنایع، نیروگاه ها، بخش نفت و بخش خانگی است.

برای موضوع آلودگی شهرها سفرهایی داشتیم از جمله سفر به اراک و شرکت در برنامه کاهش آلودگی هوای شهر اراک که خوشبختانه با رویکرد بسیار مثبت استاندار و دستگاه های اجرایی مواجه شدیم و برنامه ای را از آنجا شروع کردیم در کنار آن به اصفهان، اهواز و کرج هم سفری مشابه داشتیم و در سفر بعدی شیراز و مشهد و سایر کلان شهرها را در برنامه خواهیم داشت.

توقف برنامه های مقابله با آلودگی هوا از سال 1384

از سال 1374 تا 1375 مطالعه وسیعی صورت گرفت و برنامه ای برای مقابله با آلودگی هوا در شهر تهران طراحی شد. سال 1379 این برنامه در دولت تصویب و سال 1380 در راستای این سیاست ها به وزارت نفت اعلام شد که باید استانداردسازی بنزین تولیدی آغاز شود و اولین اقدام حذف سرب بود و سرب از بنزین کل کشور قطع شد و حتی درسال 1381 بنزین بدون سرب را در سراسر کشور داشتیم و فقط محدود به تهران نبود. در آن سالها مطالعات شهرهای دیگر را نیز آغاز کردیم و بجز تهران برای 7 کلان شهر دیگر که معضل آلودگی هوا دارند، هر کدام مطالعات جداگانه ای انجام شد. تا سال 1384 هم این برنامه ها اجرا شد. خودروهای کشور از بدون استاندارد بودن به سمت استاندارد شدن حرکت کردند. پیکان هم از رده خارج شد، حمل و نقل عمومی توسعه پیدا کرد، مترو هم با حمایت های دولت توسعه پیدا کرد، اتوبوس های گازسوز و برقی وارد ناوگان حمل و نقل شهری شدند و معاینه فنی خودروها بسیار جدی توسعه یافت. اما بعد آرام آرام از سال 1384 متاسفانه این برنامه ها به تعطیلی گرایید و آن کمیته اجرایی که در تهران و هفت کلان شهر تشکیل شده بود تعطیل شد.

ریزگردها

موضوع مقابله با ریزگردها مربوط به مدیریت سرزمین، جلوگیری از بیابان زایی، جلوگیری از فرسایش خاک و خشک شدن تالاب ها، رعایت استانداردها در استخراج معادن و مسائلی از این دست است. خوشبختانه در دولت یازدهم برنامه های مختلفی در بحث مقابله با ریزگردها در سطح داخلی و بین المللی طراحی شده است و در قالب ستادهایی پیگیر این موضوع هستیم به ویژه در بحث همکاری با کشور عراق و سفر اخیر آقای نوری المالکی به تهران که قرار بر این شد ستاد بحث ریزگردها را در قالب منطقه ای با حضور کشورهایی مرتبط تشکیل دهیم. بخش عمده ای از این ریزگردها از کشور عراق به سمت ایران می‌آید و پروژه های منطقه‌ای هم باید در آنجا اجرا شود.

تعطیلی مدارس در هنگام آلودگی هوا

این یک راهکار کوتاه مدت است ما تا وقتی نتوانیم برنامه های بلند را که زمان می برد، اجرایی کنیم، به ناچار به دنبال چنین برنامه‌هایی خواهیم بود. متاسفانه آن برنامه ای که برای مقابله با آلودگی هوا در کلانشهرها قرار بود اجرایی شود، چند سالی در ایران متوقف شد و اجرا نکردیم اما در مکزیکوسیتی انجام شد و از آلوده ترین شهر دنیا به یکی از شهرهایی که دارای هوای نسبتاً استانداردی است، تبدیل شدند و خیلی تغییر کردند، به همین دلیل در برخی از شرایط به ناچار باید به راهکارهای کوتاه مدت پرداخت.

طرح زوج و فرد کردن خودروها

ناچاریم گاهی اوقات بگوییم طرح زوج و فرد و سیاست هایی اتخاذ کنیم که میزان آلایندگی کم شود و تردد کاهش پیدا کند و افرادی که در معرض آسیب هستند، کمتر تردد کنند یا مدارس تعطیل شود اما اینها از روی ناچاری است. این راهکار و برنامه و انتهای خط نیست. اما حتماً باید انجام دهیم چون پیشگیرانه است و می تواند عوارض و تبعات منفی آلودگی هوا را روی افراد و شاخص های سلامت کم کند.

تشکیل جلسه شورای عالی حفاظت محیط زیست

این شورا عالی ترین ستاد تصمیم گیری ملی برای محیط زیست کشور است، ریاست آن هم با رئیس جمهور است و این شورا وظیفه دارد که سیاست گذاری ها را دنبال کند. در چند سال قبل هم این شورا بسیار فعال بود ولی متاسفانه باز هم به دلایل نامعلوم منحل شد و در حد یک کمیسیون فعالیت می کرد، البته در آنجا کارهایی انجام شد اما در سطح رئیس جمهور نبود و هر چند آن موقع دلسوزان و طرفداران محیط زیست گفتند این کار را نکنید، اما اتفاقی نیافتاد.خوشبختانه جز اولین برنامه های آقای دکتر روحانی در این دوره و تاکید ایشان این بود که این شورا احیا شود و اولین جلسه را حدود سه هفته پیش برگزار کردیم که بحث ریزگردها هم مطرح و گزارش مفصلی ارائه شد و دستگاه ها هم هر کدام مسئولیت خودشان در ارتباط با پیگیری موضوع ریزگردها را ارائه دادند.