رسانه‌ها پس از انتخابات

تصور به سرانجام رسیدن عمل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بدون بهره‌گیری علمی، دقیق و هوشمندانه از قدرت «رسانه»، باطل و به میزان استفاده کارشناسانه و حرفه‌ای، درصد تحقق اهداف ناشی از عمل مورد نظر نیز بیشتر خواهد بود. حالا که یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری به عنوان مهم‌ترین موضوع سیاسی ماه‌های اخیر کشور با تلاش و موفقیت نسبی غیرقابل انکار رسانه‌ها (به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزار تهییج افکار عمومی و وسیله انتقال پیام‌های کاندیداهای انتخابات) به نتیجه رسیده، به نظر می‌رسد فضای مناسبی برای گفت‌وگو و اقدامات هدفمند حول موضوعات ذیل فراهم است:
1- به دلیل ساختار رسانه در کشورمان، تلویزیون بیشترین سهم تأثیرگذاری در فرآیند انتخابات را بر عهده دارد اما لازم است میزان تأثیرگذاری رسانه‌های دیداری، شنیداری، مکتوب و مجازی در قالب انجام پروژه‌های علمی، مشخص و در اختیار جامعه ارتباطات قرار گیرد.
2- از چند ماه پیش شبکه‌های مختلف تلویزیونی برای ایجاد هیجان لازم و ترغیب مردم به حضور در پای صندوق‌های رأی، تولید و پخش برنامه‌های متعددی را در دستور کار خود قرار داده بودند. اوج این برنامه‌ها مناظرات تلویزیونی کاندیداها بود که در سه مرحله برگزار شد. مرحله اول با انتقاد شدید برخی از کاندیداها و اکثریت مخاطبان و کارشناسان رسانه، مرحله دوم به دلیل تغییراتی در شکل و محتوای برنامه با رضایت نسبی و مرحله سوم به دلیل ماهیت بحث‌هایی که شکل گرفت، با رضایت حداکثری ایشان روبه‌رو شد و اتفاقاً در تعیین کاندیدای مورد نظر مردمی که به انتخاب نهایی نرسیده بودند، بسیار مؤثر افتاد. حالا زمان آن است که متخصصان علوم ارتباطات با دعوت از اساتید سایر رشته‌ها به بررسی عملکرد دقیق شبکه‌های تلویزیونی و طراحان و کارگردانان این برنامه‌ها بپردازند تا در آینده از هرگونه برنامه‌سازی مبتنی بر آزمون و خطا پرهیز شود.
3-مشاهدات و تحقیقات میدانی ماهنامه مدیریت ارتباطات مؤید آنست که تیراژ روزنامه‌ها در طول برگزاری رقابت‌های انتخاباتی و در دوران تبلیغات کاندیداها با قبل از آن، تغییر چندانی نداشته و چرایی این موضوع یک سؤال بزرگ و یافتن پاسخ دقیق آن یک ضرورت محسوب می‌شود. پیشرفت‌های دیجیتالی و رشد رسانه‌های الکترونیک و آنلاین، فقط می‌تواند یکی از دلایل البته مهم موضوع فرض شود! باید فرضیه‌های دیگر مورد بررسی قرار گیرد.
4-هیجان برآمده از موج‌های سیاسی، رسانه‌ای و انتخاباتی امری ضروری و از اقتضائات بالا بردن مشارکت سیاسی و فضای رقابت محسوب می‌شود اما نباید فراموش کرد که منطقی‌سازی شرایط و محیط نیز از مهم‌ترین وظایف نهادهای مسؤول و از جمله رسانه‌هاست. بنابراین ضروری است فعالیت‌های رسانه‌ای برای فروکش کردن هیجانات کاذب، منطقی کردن شرایط و ایجاد فضایی آرام و همگرایانه ادامه یابد.