مرجان، پاسخی دیپلماتیک به هدیه سیاسی عربستان

خبری خوش نبود. اینکه یکی از بزرگترین شرکت های نفتی دنیا اقدام به ارسال هدیه ای به شرکت های بزرگ نفتی کند و در آن از عنوان مجعولی به جای نام 'خلیج فارس' استفاده کند. اگرچه این اقدام با برخورد بجای مسوولان شرکت ملی نفت مواجه شد و اطلس دریایی با نامه ای دندان شکن به آرامکوی عربستان عودت داده شد اما به هر حال خاطره ای خوشایندی را در ذهن ایرانی ها به جا نگذاشت.
اگر چه به نظر می رسد این اقدام عرب ها عجولانه و بدون پشتوانه فکری صورت گرفته اما شاید بد نباشد ایران با روشی دیپلماتیک پاسخی درست به این اقدام بدهد. تا دیگر شاهد چنین برخوردهایی از سوی سایر کشورها و شرکت های نفتی دیگر نباشیم.
در حال حاضر ایران و عربستان در میدان نفتی فروزان(مرجان) با یکدیگر شریک هستند و تا کنون نیز برنده برداشت از این میدان عرب ها بوده اند چراکه شرکت آرامکو عربستان روزانه نزدیک به 500 هزار بشکه از این میدان برداشت می کند در حالیکه سهم ایران از این میدان تا کنون 45 هزار بشکه در روز بوده است.
میدان نفتی مشترک فروزان که در 100 کیلومتری جنوب غربی جزیره خارگ قرار دارد و عربستان سعودی روزانه 10 برابر ایران از این میدان برداشت دارد در حالیکه گفته می شود شیب این میدان کلا به سمت عربستان نیز هست. بنابراین در حال حاضر 4.5 درصد نفت خام روزانه‌ کشور عربستان سعودی از میدان مشترک فروزان تامین می‌شود.
بنابراین اگر در چنین شرایطی ایران در تلاش باشد تا هر چه سریع تر توسعه فروزان را در قالب قراردادهای مشارکت در تولید به خارجی ها واگذار کند و برداشت خود از این میدان را افزایش دهد شاید بهترین پاسخ به این اقدام شرکت آرامکوی عربستان باشد.
قراردادهای مشارکت در تولید در کشورهای منطقه رواج زیادی دارد، چنان که شیخ‌نشین کوچک قطر 60 درصد از سهم خود در میدان فوق عظیم پارس جنوبی را در اغلب قراردادهای مشارکت در تولید به شرکت‌های اروپایی و آمریکایی واگذار کرده است، به همین دلیل بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند ایران نیز برای توسعه میادین مشترک خود باید از این ترم قراردادی بهره ببرد.
سالها پیش در زمانی که شرکت‌های خارجی می‌آمدند و حاضر به سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران بودند، ادعایشان این بود که قراردادهای مشارکت در تولید، نسبت به بیع‌متقابل برایشان جذاب‌تر است چراکه می‌توانند سهم نفت عایدی خود در طول قراداد را به ارزش دارائی‌های خود اضافه کنند و از این طریق هزینه تامین مالی خود در سیستم مالی بین‌المللی را کاهش دهند.
در حال حاضر پروژه افزایش تولید از میدان فروزان که با جمع‌آوری و تزریق مجدد گاز این میدان عملیاتی خواهد شد به کارفرمایی شرکت نفت فلات قاره و به وسیله شرکت توسعه پتروایران به عنوان پیمانکار اصلی و شرکت تاسیات دریایی به عنوان پیمانکار فرعی عملیاتی می‌شود.
بر اساس اظهارات مسوولان اجرایی این پروژه، طراحی، ساخت جکت FZ-A میدان فروزان به اتمام رسیده است، خط 24 اینچ انتقال گاز به طول 102 کیلومتر و خطوط لوله درون میدانی4 ،6 ، 8 و 18 اینچ این میدان به طول 58 کیلومتر در مرحله راه‌اندازی قرار دارند.
جکت تازه بارگیری شده برای میدان فروزان محل نصب سکوی سکونت کارکنان بهره‌برداری از این میدان خواهد بود که به طول و عرض 28 متر و ارتفاع 56 متر ساخته شده و 1885 تن وزن دارد. این جکت در عمق تقریبی 48 متری دریا نصب خواهد شد.
بر اساس برنامه‌ریزی قبلی مسئولان پتروایران پیش بینی می‌کنند که این جکت تا تاریخ 22 اردیبهشت 92 به محل نصب خود در دریا انتقال یافته و عملیات نصب آن نیز تا 30 اردیبهشت ماه به پایان برسد.
بنابراین علی رغم اینکه بر افزایش تولید این میدان از 45 هزار بشکه به 100 هزار بشکه تا پایان سالجاری تاکید می شود اما کارشناسان معتقدند این مهم با توجه به شرایط فعلی محقق نخواهد شد و این در شرایطی است که روزانه عرب ها بیش از 45 میلیون دلار بیش از ایران از این میدان برداشت می کنند و سالانه از محل برداشت از این میدان مشترک به درآمد 18 میلیارد دلاری دست می یابند و ایران همچنان بازنده این رقابت است.

 لذا ربودن گوی رقابت از عربستان می تواند بهترین پاسخ به رفتارهای سیاسی این کشور در حوزه نفت باشد.

/31221