امید کریمی- زهرا تالانی: تحریم، افزایش نرخ ارز، بدهی بیمه ها به بیمارستانها، عدم اختصاص بودجه وزارت بهداشت و هزاران مسئله دیگر سبب شد تا اخیرا حتی وزیر بهداشت که در این 4 سال صبورانه مشکلات وزارت بهداشت را تحمل می کرد هم به دولت انتقاد کند. نمایندگان مجلس هم معتقدند که بخش سلامت کشور بیمار است و نیاز به مدیریت دارد. در همین زمینه حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس مهمان ما در کافه خبر شد. او در این گفت وگو به مسائل متعددی اشاره کرد. وی معتقد است که تحریم مشکل فعلی نظام سلامت ما نیست و این بخش سو مدیریت دارد.
مشکلات سلامت ایران پس از تحریم ها و گران شدن دلار، خیلی بیشتر شد، هزینه های درمان بالا رفت. هرچند بخشی از هزینه ها را با پایین نگه داشتن قیمت خدمات می تواند کنترل کرد، اما واقعا با اختصاص ارز 1226 تومان، تمام مشکلات نظام سلامت ایران برطرف می شود؟
سالهای گذشته هم همین بوده است. حالا 1050 تومان. مشکل ما به دلیل این است که بیمه های ما منابع کافی ندارد. در همه جای دنیا، بیمه ها همه خدمات بهداشتی و درماتی را تحت پوشش قرار می دهند. یعنی وقتی ردم تحت پوشش بیمه قرار می گیرند، دیگر دغدغه جدی ندارند و بیمه ها جور هزینه ها را تحمل می کنند. در دنیا به طور متوسط 18 درصد هزینه های درمان از جیب مردم پرداخت می شود. اما امسال بالای 70 درصد از جیب مردم پرداخت می شود.
خانم وزیر می گوید 54-55 درصد است.
این امار سال 88 است که 54.5 درصد را مردم می دهند. الان بالای 70 درصد است و هرکسی بگوید کمتر است، ما قبول نداریم. این باعث نگرانی مردم شده است. حتی اگر با نرخ ارز مرجع که 1226 تومان است اگر بخواهیم مقایسه کنیم تجهیزات پزشکی که به تازگی از خارج کشور وارد شده اند حدود 17 تا 18 درصد افزایش قیمت دارد.چون ارز 105 تومانی به 1226 تومان تبدیل شده و همین باعث تفاوت قیمت می شود.ضمن اینکه متاسفانه در اولویت بندی برای ارز مرجع، تجهیزات پزشکی در اولیت هشتم و نهم قرار گرفته است. بنابراین باید با ارز آزاد خریداری شود،چون ارز مبادله ای هم مبلغ زیادی نیست. نهایتا یک میلیون دلار، دو میلیون دلار می دهند. برای خریدهای کلان، عملا برای تجیهزات پزشکی و خرید کلان از ارز مرجع نمی توان استفاده کرد.
پس عملا تجهیزات پزشکی از ارز آزاد استفاده می کنند.
بله. اشکال دست این است که کارها به دست غیر کارشناس می دهیم. در حال حاضر تخصیص ارز مرجع و اولویت بندی را وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می دهد. برای همین آدامس اولویت یک است چون جزو مواد غذایی است . سالامبور( پوست ) و چمن مصنوعی از دارو جلوتر هستند. اگراین لیست را ببینید واقعا خنده دار هستند. این عدم آگاهی کسانی است که تصمیم گیرنده هستند.
چرا اینگونه اولویت بندی شده است؟
این عدم آگاهی کسانی است که در این وزارتخانه هستند.به همین دلیل قرار است که وزیر صنعت، معدنو تجارت را در کمیسیون بهداشت دعوت کنیم تا ما را هم توجیه کنند که این تقسیم بندی بر چه مبنای علمی و منطقی و چه ضرورت هایی بوده است. حالا ممکن است شما بگویید آدامس ارزی نمی برد اما برای سایر کالاها تقسیم بندی چگونه انجام شده است؟ به هرحال ما تمام تلاشمان را می کنیم تا این مشکل را حل کنیم.
الان با وجود تحریم عنوان می شود که ذخیره دارویی کشور هم تمام شده است. برای تامین دارو در حال حاضر چقدر بودجه نیاز داریم؟
در حوزه سلامت اگر بخواهیم ذخیره استراتژیک 6 ماهه (یک سال دارو و 6 ماه استراتژیک) داشته باشیم نیاز به حداقل 2.5 میلیارد دلار داریم. حدود یک میلیارد دلار هم برای تجهیزات پزشکی نیاز داریم که تقریبا 3.5 میلیارد دلار می شود.
آنطور که به من گزارش شده در 6 ماهه اول چیزی اختصاص نیافته است. این پرداخت از سوی بانک مرکزی از اواخر شهریور شروع شده و تا آخر آبان ماه بانک مرکزی 750 میلیون یورو اختصاص داده است.
البته از ابتدای انقلاب تحریم سبب شده تا ما محکم روی پای خودمان بایستیم، مشکلاتمان را حل کنیم .اما الان باید با مردم شفاف باشیم و به عنوان یک کشور مستقل مشکلات را بپذیریم. اما صحبت اصلی اینجاست که اگر مشکل داریم برای همه چیز باشد. نمی شود که حدود 700 میلیون دلار ارز مرجع برای ورود ماشین های گران قیمت اختصاص بدهید. برداشت من این است مابه التفات پول این ماشینها که با ارز مرجع وارد و با نرخ آزاد در بازار فروخته شد، به جیب افراد معمولی نرفت. و بعدا در انتخابات از آن بهره برداری می شود چون پول کمی نبوده است. یعنی این رانتها در انتخابات استفاده می شود چون بالاخره انتخابات هزینه دارد. البته این برداشت من نماینده است و امیدوارم اشتباه باشد. اما زد و بندها و رانت خواریهایی وجود دارد. ما می گوییم ممکن است ارز نداشته باشیم و کمربندها را ببنید. باید مقاومت کرد و در بسیاری از زمینه ها خودکفا بود اما مردم می گویند چطور می شود که بیش از 50 درصد تولیدات پورشه را ایران خریده باشد. یا شنیدم بوگاتی 6 میلیارد تومان است. اما بعد برای داروی سرطانی و بیماریها ارز نداریم.
اگر کمبود هست ما می پذیریم و حاضریم جانمان را هم از دست بدهیم، اگر مردم صادق باشند. مشکل اینجاست که سو مدیریت و سوتدبیر داریم. در 6 ماهه اول بیش از 60 میلیون دلار برای مواد آرایشی ارز اختصاص دادیم. درست است که بالاخره مواد آرایشی هم استفاده می شود اما وقتی برای دارو پول نداریم چرا برای مواد آرایشی اختصاص می دهیم. از طرف دیگر باید بپذیریم که این فشارها ممکن است ادامه یابد و حتی بیشتر هم شود، اما وقتی مصمم هستیم به عنوان یک کشور مستقل بمانیم و مقام معظم رهبری هم اقتصاد مقاوتی را فرمودند معنی آن این نیست که آدامس اولویت واردات شود و 700 میلیون دلار ماشین با ارز مرجع وارد کنیم. جلوتر از تجهیزات پزشکی و دارو باشند.
شما در مجلس برای این واردات غیر قانونی اقدامی انجام ندادید؟ اینکه اولویت بندی تغییر کند.
من امیدوارم با پیگیری ما در مجلس مسئولان متوجه شوند. البته بعضی مسائل به رئیس جمهور عنوان شده مثل اینکه 60 میلیون دلار به اسم دارو برای مواد آرایشی داده شده است. چند وقت پیش عنوان شد که حدود 100 میلیون دلار دارو خریده شده وقتی لیست را دیدیم متوجه شدیم بیش از 60 میلیون دلار آن مواد آرایشی است .اولویت را هم وزارت صنعت و تجارت تعیین کرده است. برای همین می گویم باید مشخص شود که پشت این قضایا کیست و چه کسانی از این رانتها استفاده می کنند. الان در حوزه درمان در بسیاری موارد وابسته به خارج هستیم. مثلا در رشته چشم پزشکی برای عمل آب مروارید دستگاهها از لنز تا دستگاه لیزر وارداتی هستند. وقتی با ارز آزاد این تجهیزات وارد می شوند هزینه مردم بالا می رود و بیمه های ما هم که بیمه های فشلی هستند و پرداخت درستی ندارند و جوابگو نیستند. امکان عقب گرد هم وجود ندارد که به شیوه های گذشته جراحی کنیم. اگر اضطرار واقعی باشد مردم می پذیرند مثلا شرایط ایجاد می کند که عمل آب مروارید به شیوه 20 سال پیش انجام شود و تفاوتی هم زیاد نمی کند اما در صورتی که واقعا اضطرار باشد و پولها جای دیگر حیف و میل نشود، نشتی نداشته باشد. مانند زمان جنگ که مردم شرایط را پذیرفته بودند.
متاسفانه الان رانت خواری زیاد شده و مردم هم نمی پذیرند به روش 20 سال پیش عمل کنند. الان ارز باید برای مواد غذایی، سیستم دفاعی کشور و دارو اختصاص یابد. در تمام دنیا و صدر اسلام هم سلامت و امنیت وظیفه حاکمیتی دولت با هر نوع تفکر و ایدئولوژی است. از طرف دیگر ما مشکل ارزی نباید داشته باشیم چون رئیس صندوق توسعه ملی اعلام کرد بیش از 40 میلیارد دلار ذخیره ارزی داریم،پس مشکل همان سو مدیریت است.
این رقم برای ذخیره ارزی واقعی است؟
بله واقعا داریم.اما همانطور که گفتم اینکه چطور استفاده شود جای حرف دارد. همه مشکلات ما برای تحریم هم نیست. ما مشکل سومدیریت هم داریم. الان مانند گذشته نیست و راههای زیاد برای دور زدن تحریم وجود دارد تا ارز منتقل کنیم اما به شرطی که مجموعه دولت بخواهد. آقای احمدی نژاد در همان سال های اول خود شعار دولت پاک می داد که من فکر می کنم این دولت خیلی ناپاک شده و همین فساد بزرگ مالی و این رانت خواریها نشانه این موضوع است. نه اینکه یک آقایی در مسند قدرت بنشیدند و پول بیت المال را حیف و میل کند و بعد فراری اش می دهند به کانادا و به ریش همه هم می خندد.
اشاره کردید که بسیاری از مشکلات ما تحریم نیست و مشکل سو مدیریت داریم. الان ما برای واردات دارو مشکل انتقال ارز داریم تا تحریم؟
اتفاقا این دفعه عملا ما را در زمینه دارو و تجهیزات پزشکی هم تحریم کردند. شرکتهای اروپایی و آمریکایی می ترسند و بعضی از دارو و تجهیزات را به ما نمی دهند. یعنی کسانی که دم از حقوق بشر می زنند برای ما مشکل به وجود آوردند. ب
چه داروهایی؟
برخی داروهای سرطانی وارداتی. چون همه داروها را که ما تولید نمی کنیم. بسیاری ازشرکتهای اروپایی به خاطر ترس از دولتها حاضر به دادن دارو نیستند. وضعیت اقتصادی اروپا و امریکا به هم ریخته است و نمی خواهند شریک تجاری مثل ایران را از دست بدهند اما از ترس اینکه در لیست سیاه قرار گیرند، حاضر به همکاری نیستند.با اینحال تاکید می کنم در همین شرایط هم اگر مدیریت کنیم مشکلی نخواهیم داشت. در کنگره اخیر چشم پزشکی یکی از افراد خوش نام که در زمان جنگ هم خیلی در وارد کردن تجهیزات کمک کرد ،گفت شما نگران تحریم نباشید و اگر دلار بدهند ما مشکل را حل می کنیم. ضمن اینکه راه های زیادی هم برای دور زدن تحریم وجود دارد.
نیویورک تایمز اخیرا در یک مقاله نوشته بود که هیچ کشوری ایران را از لحاظ دارو تحریم نکرده و حتی چند شرکت سوئیسی برای ارسال دارو با ایران تماس گرفتند. اما مشکل در خود ایران است. آیا این موضوع صحت دارد؟
آنها می خواهند به دنیا اینگونه وانمود کنند که دارو و تجهیزات پرشکی را تحریم نمی کنیم. درافکار عمومی دنیا برای انها شعار بشر دوستانه دارند و مدعی دموکراسی و آزادی هستند، اگر بگویند دارو تحرمی است، اثر سویی دارد برای همین آنها دائم این موضوع را تکذیب می کنند.
در تحریم عراق هم همینطور شده بود؟
الان به ما گاز الیوم برای ام آر آی نمی دهند. یا برای بعضی از دستگاه های چشم پزشکی را به بهانه اینکه ممکن است استفاده دیگری هم داشته باشد اجازه ورود نمی دهند. در حالیکه این واقعیت ندارد. در صنعت هم همینطور است و اجازه واردات برخی دستگاهها و تجهیزات را نمی دهند.
شما به موضوع سوتدبیر و مدیریت اشاره کردید.این مشکل در وزارت بهداشت است یا صنعت؟چون عنوان شد که امکان استیضاح وزیر بهداشت هم وجود دارد؟
نه موضوع استیضاح که صحت ندارد،اطلاع ندارم چه کسی این شایعه را عنوان کرد. شما می دانید که کمترین سوال از وزیر بهداشت است. در این 4 سال هنوز وزیر بهداشت در صحن علنی نیامده و در کمیسیون هم به ندرت برای پاسخگویی آمده اند.
پس کمیسیون و مجلس از عملکرد خانم دکتر راضی هستند؟
من یک واقعیت را به شما بگویم.در دولت آقای احمدی نژاد وضعیت وزرا با دولتهای دیگر متفاوت است چون کوچکترین انتقاد را رئیس جمهور بر نمی تابد و برخورد می کند. شما دیدید که 4 وزیر را به خاطر اعتراض جزئی از کابینه کنار گذاشت که از وزاری خوب بودند. متاسفانه در جلسات استانی هم خیلی مخالف آقای رئیس جمهور نمی توان حرف زد چون ایشان نمی پذیرند. یک موضوع دیگر این است که اقای احمدی نژاد فکر می کند در تمام مسائل و امور کارشناس است.در هر زمینه ای با ایشان بحث کنی یک تفکر و ایده ای را دارد ، اصرار وپافشاری هم دارند.
اما خانم دکتر دستجردی اخیرا از دولت انتقاد کردند که بودجه وزارت بهداشت را نمی دهد.
بله.در یک ماه اخیر ایشان راجع به کمبود اعتبارات و تحریم دارو انتقاد کردند چون کفگیر به ته دیگ خورده است. من یک نامه از 50 رئیس دانشگاه به جز نامه ای که رسانه ای شد دریافت کردم که عنوان شده بود وضعیت تجهیزات پزشکی، دارو و خدمات دادن به بیماران در بیمارستانها به خاطر عدم نقدینگی و اعتبارات آنها بسیار بد است.
در حال حاضر بیمارستانها امکان خرید دارو و تجهیزات را ندارند و به بیماران لیست می دهند که خودشان آزاد تهیه کنند. برای اینکه شرکتهای دارویی از بیمارستان های دولتی طلب دارند، بیمارستانها از بیمه ها طلب دارند و بیمه هم اعتبار و منابع مالی ندارند و نمی دهند. یعنی یک کلاف سردرگم است که امیدوارم خدا آخر و عاقبت همه را به خیر کند.
بالاخره مشکل وزارت بهداشت است یا صنعت؟
اولویت بندی را وزارت صنعت انجام می دهد و بخشی هم بانک مرکزی. نمی دانم ان کسانی که انجا نشسته اند چقدر خبره این کار هستند.
در این شرایط تجارت لوازم آرایش خوب است یا دارو؟
هر دو خوب است. سود بازار دارویی ما سال گذشته حدود 4200 میلیارد تومان بوده است که رقم کمی نیست. اما الان باید ببینند کجا امکان رانت خواری وجود دارد. در بازار دارو نمی توانند چون وزارت بهداشت باید تاییدیه واردات به بانک مرکزی بدهد، اما برای لوازم آرایش یا پورشه و چمن مصنوعی اینگونه نیست.
پیش از این عنوان شد که با هدفمندی یارانه ها 6 هزار میلیارد تومان به وزارت بهداشت داده می شود، اما الان وزارت بهداشت کمبود بودجه دارد و دارو هم تحریم است. چند وقت هم است که وزیر بهداشت نسبت به وخیم بودن اوضاع سلامت هشدار می دهند . .در این وضعیت ما به کجا می رسیم؟
سال گذشته وزارت بهداشت، 3150 میلیارد تومان کسر بودجه داشت که پیگیری کردیم یک فروردین 91، دو هزار میلیارد تومان را دادند اما باقی را گفتند به وزارت و مسکن و راه برای ساخت بیمارستان می دهند. در حالیکه طبق قانون این رقم در ردیف بودجه وزارت بهداشت است. بررسی ما هم نشان داد که متاسفانه حدود 80 میلیارد تومان را وزارت راه و شهرسازی خرج بیمارستان کرد و باقی را برای مسکن مهر مصرف کرد. یک اتفاق دیگرهم این است که از 2 هزار میلیارد تومانی هم که دولت پرداخت کرد یک مصوبه هیات دولت که من نام آن را گذاشتم مصوبه هیات دولت دو نفره، تصویب کردند، 100 هزار تومان وزارت بهداشت و درمان به تمام کارمندان و بازنشستگان کشوری پاداش بدهد. البته خوشبختانه خانم دکتر مقاومت کرد و جلوی این کار گرفته شد.تصمیم های گل و بلبلی به نام هیات دولت می گیرند اما وقتی پیگیری می کنی متوجه می شوید هیات دولتی نبوده است.
ما در مجلس بودجه وزارت بهداشت را پیگیری می کنیم چون مطابق ماده 49 آیین نامه ما می توانیم پیشنهادهایی بدهیم که به صحن می دهیم تا منابع مورد نیاز وزارت بهداشت را تامین کنیم.
پزشک خانواده هم که موفق نبوده است.
یکی دیگر از مشکلات پزشک خانواده است. آقای رئیس جمهور در بودجه سال 90 ، اعلام کردند که دو ساله می خواهند پزشک خانواده را در کل کشور اجرا کنند که من همان موقع اعلام کردم آرزو بر جوانان عیب نیست. سنگ بزرگ علامت نزدن است، الان دو سال در حال تمام شدن است و این طرح با کمبود بودجه مواجه است. سه چهار تا دانشگاه فقط شروع کردند البته 40 دانشگاه پزشکی اعلام کردند که اگر بیمه منابع را تامین کند آماده اجرای طرح هستند. چون مشکل مالی دارد و منابع آن تامین نشده است.با وجود تلاش وزارت بهداشت و ریسک خانم دکتر دستجردی کرد، این اتفاق نیفتاد. ما اعتقاد داشتیم منابع اختصاص پیدا نمی کند. چون با شناخت دولت که حتی در پرداخت حقوق کارمندان مشکل دارد اعتقاد داشتیم این طرح محقق نمی شود و در منابع مالی مشکل پیدا می کند .
اما خانم وزیر با قدرت این طرح را شروع کرد؟
خانم دکتر دستجردی خیلی ریسک کرد. تنها راه نجات بخش سلامت و درمان پزشک خانواده است و ما هم قبول داریم.اما این طرح حتی نظام سلامت آمریکا را هم به زانو درآورده است.چون هزینه سلامت سرسام آور است.
پزشک خانواده چقدر بودجه می خواهد؟
ما برای اجرای پزشک خانواده در سه سطح اگر بخواهیم اجرا کنیم روزی 12 میلیارد تومان نیاز داریم. تا آخر سال تقریبا 100 روز مانده برای همین روزها، یک سوم جمعیت را تحت پوشش قرار دهیم برای 20 میلیون نفر حدود 250 میلیارد تومان نیاز داریم که تحقق نیافته است. بیمه ها هم ندارند.
خانم وزیر گویا از مجلس درخواست منابع جدید برای پزشک خانواده کردند ؟
مجلس برای سال بعد می تواند بودجه اختصاص دهد نه وسط سال. ما در گزارش صحن علنی پیشنهاد دادیم تفاوت ارز مرجع که 1226 تومان است و ارز مبادله ای را به پزشک خانواده اختصاص دهند.
الان دو اتفاق افتاده است، از بودجه مصوب وزارتخانه نزدیک 4هزار و 350 میلیارد تومان را اختصاص ندادند. قرار بود 6 هزار میلیارد تومان هم از هدفمندی یارانه ها برای طرح پزشک خانواده و داروها اختصاص یابد که چون مرحله دوم اجرا نشد اختصاص نیافت. که ما اینجا با اینها بحث داریم. بالاخره قانون هدفمندی یارانه ها تداوم دارد و طبق ماده 34 قانون برنامه بند ب ،باید 10 درصد کل خالص را به سلامت بدهند. من در گزارشم گفتم شما در سال حدود 42 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به مردم می دهید که این هم باز کار غیرکارشناسی شخص آقای رئیس جمهور بود و هر چه کارشناسان اعلام کردند بی فایده بود، اما الان از حاملهای انرژی حدود 20 هزار میلیارد تومان برای یارانه تامین می شود و باقی را آقای رئیس جمهور باید تخلف کند. پس چه اشکالی دارد که به این 22 هزار میلیارد تومان، 2 هزار میلیارد تومان دیگر هم اضافه شود.
ضمن اینکه قرار بود 50 درصد این رقم حاملهای انرژی برای مردم هزینه شود آن هم نه نقدی بلکه برای رفاه و تامین اجتماعی مردم تا مشکل درمان و بیکاری حل شود. 30 درصد برای اشتغال و صنعتو کشاورزی و باقی برای هزینه های دولت. اما الان دولت برای تامین این منابع کسری دارد وهیچ رقمی نمی دهد تا قولی که بدون کارشناسی به مردم داده را تحقق کند.
بنابراین من می گویم که وقتی دولت برای22 هزار تومان تخلف کند بیشتر این کار را انجام دهد و حداقل هزینه درمان را تامین کند تا لااقل قانون اجرا شود.
آیا واقعا طلب تامین اجتماعی داده شده است؟
دولت فعلا آتش زده به مالش و هرچه سرمایه دارد واگذار می کند. یکسری شرکتها را داده و دولت بعدی آس و پاس است چون هیچ سرمایه ای ندارد. من تعجب می کنم سال گذشته ما 110 میلیارد دلار درآمد داشتیم که در 7 سال گذشته سابقه نداشته است. در این 7 سال می شود 700 میلیارد دلار. این دلار چگونه تقسیم شده و سهم استانهایی مانند سیستان و بلوچستان و ایلام و بوشهر و هرمزگان چقدر است و چه شد؟ کجاست عدالت محوری که آقای رئیس جمهور با این شعار آمد و شعار دور اول که نوشته بود دزدگیر نفت. برای استان ما به خاطر انتقال گاز به پاکستان تنها تا ایرانشهر گازرسانی کردند و بیشتر از آن پیش نرفت. قرار بود از عسلویه 3 ساله گازرسانی کنند. اما الان 6 سال می گذرد و کاری نکردند. فقط آورده اند تا ایرانشهر، یک منطقه خیلی کوچکی از ایرانشهر را گاز بردند تا افتتاح کنند. آقای رییس جمهور امد کلنگ راه آهن چابهار را زد اما 3 سال است که هیچ اتفاقی نیفتاده است. آقای رییس جمهور در سفر سوم به آقای محرابیان گفت 40 کارخانه بسازد اما دریغ از نصف کارخانه. تقریبا اکثر کارهای زیربنایی که قول داده بود انجام نشده است. من این دولت را به خدا واگذار می کنم. آه و نفرین مردم سیستان و بلوچستان و مناطق محروم کشور پشت سر این دولت خواهد ماند و قطعا عاقبت بخیر نمی شوند و در این دنیا عذابش را می کشند که چطور پول بیت المال را حیف و میل می کنند. 700 میلیارد دلار پول این کشور چی شد؟ سهم سیستان و بلوچستان کجا رفت؟ با 20 میلیارد دلار، یک سی ام درامد کشور می شد سیستان و بلوچستان را از نو ساخت. هرچند وقتی صحبت از عدالت است باید به مناطق محروم بیشتر رسیدگی کرد. مساوی کردن عدالت نیست.
یکی از مشکلات دارویی ما مواد اولیه است که 60 درصد آن از خارج وارد می شود. در این شرایط تولید مواد اولیه مهمتر نیست که هنوز سرمایه گذاری نشده است؟
بله سرمایه گذاری جدی نشده است. یکی از مشکلات این است که قیمت گذاری برای دارو واقعی نیست. ما به زور قیمت دارو را پایین نگه داشتیم ویک زمینه رقابتی ایجاد نکردیم.به نظر من دارو باید به قیمت واقعی برسد نه اینکه مردم پرداخت کنند بلکه بیمه پرداخت کند. اما چون بیمه های ما فشل بودند، زدیم توی سر کارخانه های دارو سازی، آنها هم انگیزه ندارند پس صنعت دارو ریسک پذیر بوده و خیلی سرمایه گذاری نشده است. درحالیکه اگر رقابت ایجاد شود و قیمتها واقعی شود کار بیشتری انجام می شد و امروز مشکل کمتری داشتیم. البته حدود 45 مواد اولیه تولید داخل است، اینها هم نیاز به مواد واسطه ای دارد که وارد می شوند. الان قیمت پوکه آمپول که وارداتی است و بطری سرم افزایش یافت چون پتروشیمی قیمت مواد اولیه این مواد را چندین برابر بالا برد. برای همین برای شرکتها به صرفه نبود که تولید کنند و برای همین مدتی سرم نایاب و گران شد.
ما صحبت از خودکفایی در تولید دارو می کنیم اما واقعا تولید استامینوفن و سرماخوردگی خودکفایی است یا داروهای مهمتر و واجب تر؟
من اعتقاد دارم داروهای ایرانی کف استاندارد را دارند. مسئولان داروسازی هم این را تایید می کنند اما همان اندازه که پول می دهیم آش می خوریم؛ ما و آمریکا و اروپا از هند و چین مواد اولیه دارو وارد می کنیم. اما پولی که ما می دهیم با آنها یکسان نیست. زمانی می توانیم بگوییم داروهای ما استاندارد اروپا و آمریکا دارند که صادر شوند. البته الان مدعی هستند که داروی ام.اس ایرانی تاییدیه اروپا را دارد. بنابراین داروهای ما استاندارد ایران را دارد. البته ما صد درصد خودکفا نیستیم و در هیچ کجای دنیا چنین نیست چون از لحاظ اقتصادی هم مقرون به صرفه نیست. دنیا، دنیای بستهای نیست که فکر کنیم همه چیز را خود کشور تولید کنیم. حتی چیزهای کوچک، مثل تولید سر سوزن سرنگ، مرقون به صرفه نیست و از چین وارد می کنیم.
آقای دکتر، وزیر بهداشت گفتند مردم باید حداکثر 30 درصد ازسهم درمان را پرداخت کنند اما الان بیش از 60 درصد است. الان با این وضعیت که بیمارستانها دارند این سهم بیشتر هم می شود و بسیاری از مردم به زیر خط فقر می رسند.
بعضی ممکن است زیر خط فقر برسند و برخی ممکن است بمیرند، راحت شوند. الان اگر یک خانواده بیمار سرطانی داشته باشد ممکن است به زیر خط فقر برسد. هزینه یک دوره درمان بیماران سرطانی با هرسپتین با قیمت دلار سال گذشته، 50 تا 60 میلیون تومان می‌شد اما حالا همین دوره درمان 200 میلیون تومان تمام می‌شود. چند درصد مردم توان پرداخت چنین هزینه‌ای را دارند؟یعنی عملاً به بخش عمده این بیماران باید بگوییم برو بمیر. من در صحن علنی گفتم برای جراحی قلب یک وسیله حدود 37 میلیون تومان بوده اما امسال 120 میلیون تومان شده. یک بیمار نیاز به این وسیله داشت اما بستگانش به من زنگ زدند که شما کاری برای بیمار نکردید حداقل در مجلس ختم شرکت کنید، من این کار را کردم و خیلی متاسفم شدم. نمونه اینها زیاد است.
ماده 90 قانون برنامه چهارم عدالت در سلامت در نظر گرفته شده بود و کاهش سهم مردم در پرداخت هزینه‌های سلامت به زیر 30 درصد، کاهش افرادی که به دلیل هزینه های سلامت به زیر خط فقر می‌رسند از 3 درصد به یک درصد و مشارکت مردم در مباحث مربوط به سلامت که متاسفانه هیچ یک از آنها محقق نشد. در سیاست ابلاغی مقام معظم رهبری هم دو چیز خیلی مطرح بود یکی عدالت در سلامت و دیگری کاهش سهم مردم در بخش سلامت به زیر 30 درصد که باز هم محقق نشده است. سال دوم برنامه دوم هم کم کم تمام می شود، الان 70 درصد هزینه ها را مردم می دهد. آن سه درصد هم 7-8 درصد شده است.
یک نماینده، وزیر، رییس‌جمهور و معاونین و سایر مسئولان مشکل پیدا نمی کنند. اما مردم باید چکار کنند؟ مردم واقعا نمی توانند هزینه های بالای درمان را پرداخت کنند. وقتی به بیمارستانها برای بازدید می روم خودم جرات نمی کنم وارد شوم چون مردم آه و ناله می کنند. الان جامعه دو قطبی شده؛ فقیر و غنی. در تهران زیر یک میلیون تومان زیر خط فقر هستند. اگر آمار درستی بدهد شما متوجه می شوید. اگر فکری برای آن نشود، معلوم نیست که اتفاقی می افتد.
برای تحقق عدالت در سلامت راهی که باید در پیش بگیریم اجرای برنامه پزشک خانواده به معنای واقعی آن است. این در حالی است که با وجود گذشت پنج سال از آغاز برنامه پزشک خانواده روستایی، این برنامه انتظارات را برآورده نکرده و رضایتمندی مردم را به دنبال نداشته است. این برنامه در شهرها هم هنوز نتوانسته است اقدام جدی را به دنبال داشته باشد. البته پزشک خانواده هم مشکلاتی برای مردم به وجود می آورد اما اگر منابع دولتی عادلانه تقسیم شود، سهم مردم کاهش می یابد. برای پزشک عمومی هم مطلوب خواهد بود اما به شرطی که پرداختها به موقع باشد. اما الان مشکل دارند و اگر منابع به مشکل پرداخت نشود، پزشکان از طرح خارج می شوند. سهم سرانه درمان شهری و روستایی هم باید یکسان شود. پرداختی پزشک خانواده با شهر و روستا هم یکسان شود.
47232
نظر شما