اعلام نتیجه بازی ایران و قطر درصادرات گاز

آذرجزایری: آمارها نشان می دهد که در سال گذشته میلادی، قطر 146 میلیارد و 800 میلیون مترمکعب گاز تولید کرده در حالیکه درهمین زمان ایران 151 میلیارد و 800 میلیون متر مکعب گاز تولید کرده است.

با این حال آمار آژانس بین المللی انرژی (IEA)، نشان می دهد که قطر از 23 میلیارد و 800 میلیون مترمکعب گاز مصرف داخلی خود حدود 51 درصد آن را به بخش صنعت و 49 درصد آن را به خوراک پتروشیمی ها اختصاص می دهد. در حالیکه همین آمار نشان می دهد که ایران با تولید 151 میلیارد مترمکعب حدود 50 درصد آن را به بخش خانگی،30 درصد آن را به بخش صنعت، 7درصد به خوراک پتروشیمی ها و مابقی آن را به بخش حمل و نقل و بخش تجاری اختصاص می دهد.
برهمین اساس به نظر می رسد افزایش بی رویه مصرف گاز در کشور و عدم برنامه ریزی مناسب از سوی مسوولان برای صادرات گاز ایران را از رقابت با دو رقیب بزرگ چون روسیه و قطر باز داشته است.
در شرایطی قطر درآمد سالانه ای بالغ بر 63 میلیارد دلار از فروش ال ان جی کسب می کند که ایران در سال گذشته و در بهترین شرایط به دلیل افزایش قیمت جهانی نفت توانست 113 میلیارد دلار درآمد نفتی داشته باشد. این درحالی است که آمارهای آژانس بین المللی انرژی (IEA)،نشان می دهد که ایران بعد از روسیه بزرگترین دارنده ذخایر گازی جهان است در حالیکه قطر با حدود 3 درصد کاهش ذخایر نسبت به ایران در جایگاه سوم جدول جهانی ذخایرگازی قرار گرفته است. مقایسه روند مصرف گاز طبیعی در بین سه کشور موردنظر حاکی از این واقعیت است که ایران علی‌رغم برخورداری از ذخایر بالای گاز و سهم بالا از تولید به علت مصرف بالای گاز نه تنها صادرکننده گاز نیست که تبدیل به واردکننده گاز نیز شده است.
برطبق ترازنامه هیدروکربوری کشور سال 1389 میزان مصرف گاز طبیعی ایران در سال 1389، 141.92میلیارد متر مکعب است. بنابراین به این نتیجه می‌رسیم که با توجه به این واقعیت که روسیه اولین دارنده ذخایر گاز در جهان است و پس از روسیه، ایران و قطر قرار دارند در این سال‌ها قطر با افزایش تولید توانسته است مانند روسیه خود را به عنوان یک صادرکننده گاز مطرح کند و جایگاه دوم را در جهان از آن خویش کند.براساس این گزارش، صادرات LNG قطر از 75.75 میلیارد متر مکعب در سال 2010 به 121.8 میلیارد متر مکعب در سال 2012 رسیده است.

اما در ایران چون رشد تولید با مصرف بی‌رویه همراه بوده به جای اینکه تبدیل به صادرکننده گاز شود واردکننده آن شده است. در عین حال این مصرف در بخش خانگی یعنی بخشی که نقشی در تولید ناخالص داخلی ندارد بالا رفته به این ترتیب ایران هرچه گاز تولید کرده به مصرف رسانده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف روزانه انرژی اولیه ایران شامل تولیدات پالایشگاه‌های داخلی به علاوه بنزین و نفت گاز وارداتی به علاوه مصارف گاز طبیعی معادل 228.6 میلیون تن معادل نفت خام در سال است که روزانه برابر 63 میلیون تن معادل نفت خام می‌شود این در حالی است که درمقایسه با کشور ترکیه که از نظر جمعیت معادل ایران و از نظر تولید ناخالص داخلی نیز بیش از دو برابر ایران تولید دارد مصرف روزانه انرژی اولیه ترکیه 188.8 میلیون تن معادل نفت خام در سال است که روزانه برابر 32 میلیون تن معادل نفت خام می‌شود. این امر نشان‌دهنده میزان مصرف غیرواقعی در کشور ایران است مصرف ناهنجار باعث شده است ایران با وجود رتبه چهارم تولیدکنندگان گاز طبیعی در جهان در بازار صادرات گاز طبیعی هیچ جایگاهی نداشته باشد. بنابراین کنترل مصرف و تدوین استراتژی صادرات گاز ضروری است.

/22131