احتمالا چند هفته اخیر چیزهایی در مورد جدیدترین محصول مایکروسافت شنیده‌اید. مایکروسافت تبلتی 10.6 اینچی را رونمایی کرده با بهره گیری از سخت افزارهای قوی (در حد لپ‌تاپ‌های بازی)، سیستم عامل ویندوز8 و کاوری که به صفحه کلید و تاچ پد مجهز است؛ همه کارشناسان و خبرنگاران حوزه آی.تی را غافلگیر کرد. کارشناسان مستقل هنوز نتوانسته‌اند این ابزار را آزمایش کنند و فعلا مجبوریم به مشخصات اعلام شده از سوی مایکروسافت بسنده کنیم؛ اما روی آوردن مایکروسافت به سخت‌افزار اختصاصی، نشان‌دهنده نقطه عطفی در مسیر رشد بازار آی.تی است.
در اوایل دهه 1980/1360، زمانی که آی.بی.ام با ساخت نخستین کامپیوتر شخصی، انقلاب پی.سی را به راه انداخت، تولیدکنندگان رایانه دو رویکرد کاملا متفاوت را در پیش گرفتند. رویکرد اول، تولید جداگانه سخت افزار و نرم افزار بود که تا همین امروز هم ادامه یافته است. مایکروسافت با استفاده از فرصت پیش آمده و ارایه نرم افزارهایی ساده توانست گوی سبقت را از دیگران برباید و خیلی زود به غول چندین میلیارد دلاری دنیای نرم‌افزار بدل شود. شرکت های مختلفی سخت افزارهای رایانه های سازگار با سیستم عامل های مایکروسافت را می‌ساختند و به همین دلیل، قیمت تمام‌شده این تجهیزات آن‌قدر پایین درآمد که بخش عظیمی از مردم در سراسر جهان توانستند مالک حداقل یک دستگاه رایانه شخصی شوند. هرچند در آن زمان سیستم عامل هایی مانند یونیکس و لینوکس هم برای خود اسم در کرده بودند، اما نتوانستند توجه عموم مردم را جلب کنند و خیلی زود به محافل دانشگاهی و کاربران حرفه‌ای آی.تی محدود شدند.
رویکرد اول مزایا و معایب خودش را داشت. از یک طرف بیشتر مردم با این ابزارها آشنا بودند، نرم افزارهای زیادی برای استفاده از آنها نوشته میشد و به‌ندرت پیش می‌آمد که به مشکلی برخورد کنید و طی چند دقیقه کسی به کمک شما نیاید و آن را حل نکند؛ تازه در چنین شرایطی می‌توانستید به تعمیرگاه‌ها و مراکز کامپیوتری که تعدادشان روز به روز افزایش می‌یافت، مراجعه کنید. اما مشکل بزرگ این رویکرد که قطعا شما هم بارها تجربه کرده‌اید، سازگار نبودن صددرصدی سخت افزارها و نرم افزارها بود که به هنگ کردن کامپیوتر منجر میشد. هنوز هم که هنوز است، این مشکل وحود دارد (هرچند تعداد دفعات وقوع آن کمتر شده) ولی به هر حال مردم به هنگ کزدن کامپیوتر عادت کردند و ذخیره کردن منظم اطلاعات و نیم‌نگاهی به دکمه ریست، به جزء جدانشدنی سبک زندگی دیجیتال اغلب مردن تبدیل شده است.
اما رویکرد دوم، تولید سخت افزار و نرم افزار اختصاصی بود. اپل شاخص ترین چهره این رویکرد یه شمار میرفت و هر چند کامپیوترها و نرم افزارهای آن بهترین عملکرد را به همراه داشت، اما به خاطر هزینه به مراتب گران تر و البته عدم آشنایی مردم فقط به بازار آمریکای شمالی و برخی گروه های اجتماعی خاص محدود شد. حتی ادعای نفوذناپذیری سیستم‌عامل‌های اپل در برابر ویروس‌ها و کرم‌های رایانه‌ای هم به این دلیل بود که در مقایسه با ویندوز، افراد کمی از این دستگاه‌ها استفاده می‌کردند (حتی امروز) و تلاش برای نفوذ به این دستگاه‌ها به زحمتش نمی‌ارزید (تازه به خاطر محدود بودن این ابزارها اگر نفوذی هم اتفاق می‌افتاد، رسانه‌ای نمی‌شد). به همین دلیل، سال‌ها طول کشید تا اپل وارد بازار شرکت‌های چند میلیارد دلاری شود و کار به آنجا رسید که استیو جابز فقید، بنیان‌گذار و رییس افسانه‌ای مجبور شد برای دوره‌ای از اپل جدا شود.
اما در همین حین، اتفاقی افتاد که فرصت را برای رشد دیگر شرکت‌ها و استقبال از رویکرد دوم فراهم کرد. تعدادی از شرکت‌های نرم‌افزاری بزرگ از مایکروسافت شکایت کردند که سیستم‌عامل‌های این شرکت برای کامپیوترهای مبتنی بر تراشه‌های اینتل و نرم‌افزارهای این شرکت مانند اینترنت‌اکسپلورر که همراه ویندوز ارایه میشد، عملا مانع از ایجاد فضای رقابت برای دیگر شرکت‌ها می‌شود. وزارت دادگستری ایالات متحده بر اساس قانون ضدانحصار، مایکروسافت را میلیاردها دلار جریمه کرد. دلارهای مایکروسافت به داد بسیاری از شرکت‌های نرم‌افزاری رسید و سبب شد برخی از آنها بتوانند از ترکیدن حباب دات‌کام جان به در برده، سریع رشد کنند. در مقابل، این جریمه سنگین، جرات مایکروسافت را از بین برد و بیش از ده سال طول کشید تا مایکروسافت دوباره به خود بیاید. تحت چنین شرایطی بود که شرکت‌های دیگر مانند گوگل تازه تاسیس و اپل جان گرفتند. گوگل توانست با ایده بدیع موتورجستجوی اینترنتی به حاکم بلامنازع دنیای وب بدل شود و اپل هم از فرصت استفاده کرد و با ارایه آی‌پاد، بازگشتی افتخارآمیز را تجربه کرد.
مایکروسافت که بدجور نقره‌داغ شده بود، سعی کرد با ارایه سخت‌افزارهایی مانند زون و سیستم‌عامل‌های ویندوز موبایل برای گوشی‌های همراه تازه‌وارد خودی نشان دهد، اما عملا شکست خورد. در طول دهه 2000/1380 تنها محصول موفق این شرکت، ویندوز ایکس‌پی بود که توانست سهم عظیمی از بازار سیستم‌های عامل را از آن خود کند. البته مجموعه نرم‌افزاری آفیس مایکروسافت را هم نباید از یاد برد که در طول این سال‌ها یکه‌تاز میدان بوده و حتی گوگل هم نتوانست با نسخه آنلاین خود (گوگل‌داکز) خودی نشان دهد.
از سوی دیگر، تغییرات گسترده‌ای نیز در شرایط اقتصادی جهان پدید آمده بود. رشد اقتصادی اغلب کشورها باعث شد درآمد عمومی مردم بالاتر برود. گسترش شبکه ارتباطات همراه و اینترنت نیاز به ابزارهای همراه را افزایش داد و پیشرفت تکنولوژی در تولید سخت‌افزارهای سریع‌تر، سبک‌تر و ارزان‌تر، راه را برای تولید ابزارهای جدید هموار کرد. لپ‌تاپ و پس از آن نت‌بوک از جمله موفق‌ترین این ابزارها بودند، هرچند که ابزارهای دیگری مانند آی‌میت، کامپیوترهای لوحی و ... نیز معرفی شدند که به خاطر سخت‌افزار ضعیف نتوانستند آن‌طور که باید موفق شوند. اما این اپل بود توانست با عرضه مک‌بوک، آی‌فون و آی‌پد با تجهیزات مناسب و در زمان مناسب، بازار را به دست بگیرد و چنان سریع پیشرفت کند که ارزشمندترین شرکت دنیای آی.تی لقب بگیرد. البته نباید فراموش کرد که این موفقیت اپل بیشتر به این دلیل بدست آمده که محصولاتش را به‌گونه‌ای تقسیم‌بندی کرده که شما ناخودآگاه مجبور شوید از هر چهار ابزار استفاده کنید: آی‌پاد برای پخش موسیقی، مک‌بوک برای کارهای کامپیوتری، آی‌فون برای تماس‌های تلفنی و آی‌پد برای مطالعه و بازی.
موفقیت‌های اپل نشان داد که شرایط دهه دوم قرن بیست‌ویکم با دو دهه آخر قرن بیستم خیلی فرق کرده و شاید بهتر باشد که شرکت‌ها به ارایه سخت‌افزار و نرم افزار اختصاصی روی آورند. شاید به همین دلیل باشد که گوگل هم به فکر ارایه سخت‌افزار اختصاصی افتاده و با خرید موتورولا از یک سو و عرضه گوشی‌های نکسوس و به زودی تبلت اختصاصی خود، در این مسیر گام برداشته است. مایکروسافت هم با عرضه کنسول بازی ایکس‌باکس و بعد از آن افزونه کینکت نشان داد که فکرهایی در سر دارد. حتی اتحاد این شرکت با نوکیا را هم می‌توان در این جهت ارزیابی کرد. اما بی‌شک، بزرگ‌ترین نشانه این تغییر رویکرد، محصول جدید این شرکت است.
تبلت جدید این شرکت (اگر ویژگی‌هایی که برایش نام برده شده صحت داشته باشد)، نشان می‌دهد مایکروسافت می‌خواهد با یک ابزار، اغلب نیازهای ارتباطی شما را پاسخ دهد. سخت‌افزار پیشرفته تبلت سرفس که با خیلی از لپ‌تاپ‌های پیشرفته بازار قابل مقایسه است، به شما امکان می‌دهد هر نرم‌افزاری را روی تبلت خود اجرا کنید. سیستم‌عامل ویندوز نیز بدان معنی است که شما می‌توانید از تعداد بسیار زیاد نرم‌افزارهایی که هم‌اکنون روی کامپیوترهای خود استفاده می‌کنید، بهره ببرید و کاور مجهز به صفحه‌کلید و تاچ‌پد، بزرگ‌ترین مشکل تبلت‌های فعلی را نیز برطرف می‌کند. پورت یو.اس.بی نیز به معنی افزودن هر ابزار دلخواه دیگری به این تبلت است. با این توصیف، تنها کاری که نمی‌شود با این تبلت انجام داد، انجام تماس‌های تلفنی است که شاید اگر اتحاد مایکروسافت با نوکیا نبود، این قابلیت هم به سرفس افزوده میشد؛ شاید هم مایکروسافت می‌خواهد شما برای رفع نیازهای ارتباطی خود از دو ابزار استفاده کنید، گوشی همراه هوشمند نوکیا-مایکروسافت و تبلت مایکروسافت!
منبع: دانستنیها، شماره 57
نظر شما