علی پاکزاد: تاکید می کنم، این تورم نیست، این گرانی است،. سبد مواد خوراکی که به گزارش بانک مرکزی سالانه 25 تا 26 درصد از هزینه خانوارها را به خود اختصاص می دهد، بازهم به گزارش بانک مرکزی طی سالهای 87 تا 91 حداقل در پایتخت کشور بخش عمده ای از همین سبد مواد خوراکی 89 درصد گران شده است.
البته بازهم تاکید می کنم این افزایش قیمت با چیزی که به عنوان شاخص تورم می شناسیم متفاوت است و در واقع این همان چیزی است که مردم لمس اش می کنند و مدیرکل دفتر آمار بانک مرکزی آنرا گرانی می نامد، یعنی واقعیتی که در لحظه توسط هر کسی لمس می شود و در حافظه کوتاه مدت ثبت می شود بدون آنکه در این حافظه جایی برای توجه به قیمتهای کاهش یافته و ارزانی در میان مدت و لبند مدت باشد(اینجا).
نگاهی به روند رو به رشد گرانی نشان می دهد که طی سالهای اخیر آنچه در سبد مواد غذایی مردم قرار می گیرد، حداقل برای پایتخت نشینان به شدت رشد پیدا کرده است و این در حالی است که دولت طی همین دوره از یکسو با واردات گسترده به ایجاد ذخایر استراتژیک همت گماشته و از سوی دیگر با اجرای طرح های فصلی و دوره ای تحت عنوان تنظیم بازار تلاش کرده است قیمت ها را در بازار مهار، ویا اصطلاحا تنظیم کند.
سر جمع سبدی شامل 26 قلم کالای خوراکی که در آن لبنیات، گوشت، حبوبات، میوه و سبزی، قند،چای و روغن موجود است براساس گزارش هفتگی بانک مرکزی در پایان اردیبهشت ماه سال 1388 یعنی اولین سال فعالیت دولت دهم معادل 63 هزار تومان بوده است. همین سبد بدون تغییر حجم در هفته پایانی اردیبهشت ماه سال 91 به رقمی معادل 119 هزار تومان رسیده است. بله این واقعا گرانی است و در تعریف با تورم تفاوت دارد. زیرا تورم برآیند قیمتی طی یک دوره است ولی آنچه در اینجا به آن پرداخته ایم همان تورم نقطه ای است که استناد به آن از سوی بانک مرکزی در سال 88 آغاز و در سال 91 از گزارشهای رسمی بانک مرکزی خارج شد.
واقعیت دیگر آنکه در همین دوره زمانی حداقل دستمزد از 275 هزار تومان به 390 هزار تومان رسیده است یعنی 42 درصد رشد داشته است، یعنی تنها نیمی از گرانی مواد خوراکی را پوشش داده است.
مقایسه قیمت مواد خوراکی تهرانی ها در پایان اردیبهشت طی سالهای 91-87 | ||||||
عنوان | اردیبهشت 87 | اردیبهشت 88 | اردیبهشت 89 | اردیبهشت 90 | اردیبهشت 91 | هفته اول خرداد 91 |
ماست پاستوریزه(کیلوگرم) | 1000 | 1100 | 1100 | 1139 | 1577 | 1566 |
پنیر پاستوریزه(کیلوگرم) | 1150 | 1519 | 1519 | 1519 | 5320 | 5438 |
کره پاستوریزه (کیلوگرم) | 4555 | 5300 | 5893 | 8782 | 10533 | 10533 |
شیر استریلیزه(کیلوگرم) | 784 | 1000 | 1000 | 1000 | 1600 | 1500 |
تخم مرغ(شانه) | 2632 | 2950 | 2378 | 5265 | 4021 | 4090 |
برنج وارداتی(کیلوگرم) | 2380 | 1758 | 1889 | 2090 | 2700 | 2700 |
برنج ایرانی درجه یک(کیلوگرم) | 4005 | 3113 | 2896 | 3537 | 4262 | 4310 |
نخود(کیلوگرم) | 1358 | 1506 | 1608 | 2383 | 3823 | 3823 |
عدس(کیلوگرم) | 1772 | 1954 | 1975 | 2310 | 3090 | 3090 |
لوبیاچیتی(کیلوگرم) | 2258 | 2148 | 2066 | 2704 | 4255 | 4270 |
لوبیا قرمز(کیلوگرم) | 2262 | 2496 | 2602 | 2786 | 3808 | 3810 |
سیب قرمز (کیلوگرم) | 1202 | 1823 | 1308 | 2968 | 3725 | 3880 |
پرتقال(کیلوگرم) | 1196 | 1676 | 1368 | 2026 | 2664 | 2580 |
نارنگی(کیلوگرم) | 1205 | 1960 | 1383 | 1930 | 3351 | 3535 |
هندوانه(کیلوگرم) | 374 | 462 | 445 | 626 | 793 | 760 |
خیار(کیلوگرم) | 517 | 723 | 589 | 757 | 1450 | 1350 |
گوجه فرنگی(کیلوگرم) | 760 | 604 | 582 | 753 | 1962 | 1180 |
سیب زمینی(کیلوگرم) | 541 | 426 | 802 | 762 | 697 | 693 |
پیاز(کیلوگرم) | 312 | 654 | 618 | 523 | 576 | 566 |
گوشت گوسفند(کیلوگرم) | 8998 | 10675 | 14608 | 16690 | 22800 | 22187 |
گوشت گوساله(کیلوگرم) | 7861 | 8688 | 10601 | 11910 | 17820 | 17610 |
گوشت مرغ(کیلوگرم) | 2303 | 2488 | 2966 | 3237 | 4850 | 4939 |
قند (کیلوگرم) | 807 | 910 | 1281 | 1519 | 1810 | 1832 |
شکر(کیلوگرم) | 577 | 716 | 1080 | 1284 | 1585 | 1583 |
چای خارجی(کیلوگرم) | 4159 | 4613 | 5000 | 5314 | 7460 | 7400 |
روغن مایع(کیلوگرم) | 1935 | 1756 | 1667 | 2224 | 2788 | 2788 |
جمع قیمت اقلام: | 56903 | 63018 | 69224 | 86038 | 119320 | 118013 |
درصد تغییر: | - | %11 | %10 | %24 | %39 | -%1 |
منبع: بانک مرکزی ارقام: تومان |
بله این گرانی است. هر دلیلی که داشته باشد و یا هر تعریفی برای آن متصور شویم آنچه برای مردم قابل لمس است، قدرت خریدی است که در ازای این گرانی از کفشان خارج شده است، کاهش رفاهی است که لمس اش می کنند و دلیل مشکلاتی است که هر روز بیشتر بر دوششان سنگینی می کند.
این همان گرانی است که امروز محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی به آن متوصل شده و با آن افزایش قیمت دلار را توجیه کرده می گوید: «کدام کالا ظرف پنج سال گذشته قیمتش پایین آمده یا ثابت مانده که بخواهیم نرخ دلار یک هزار تا یک هزار و 50 تومان باشد».
البته آقای بهمنی هم در اینجا به تورم اشاره نمی کند بلکه منظورش گرانی است، ولی راستی در اقتصادی که بیش از 80 درصد آن دولتی است، چه کسی مقصر این افزایش قیمت هاست؟ آیا هنوز هم باندهای مافیایی در انتهای انگشت اتهام منتظر نشسته اند.
22239
نظر شما