تحلیل شهید امیرعبداللهیان از تفکر «نوعثمانی‌گری» اردوغان

به گزارش خبرآنلاین، شهید امیرعبداللهیان وزیر فقید خارجه کشورمان در تحلیل خود که در کتاب «صبح شام» چاپ انتشارات سوره مهر، در توضیح ریشه های توسعه طلبی ایدئولوژیک ترکیه در سوریه، به این نکته اشاره می کند که «بعد از حاکمیت چهره های اخوان المسلمین در تونس و مصر برای حکومت ترکیه، که متمایل به تفکر اخوانی داشتند، فرصت جدیدی فراهم شد تا بیش از پیش در منطقه به ایفای نقش بپردازد. ترکیه در آن دوران تحت تأثیر اندیشه سیاسی آقای احمد داود اوغلو وزیر خارجه وقت بود که رساله دکترایش را هم درباره «عمق راهبردی ترکیه و احیای تفکر نوعثمانی» نوشته است»

از این رو شهید عبداللهیان با تاکید به این نکته که «اندیشه بازگشت ترکیه به بزرگی و قدرت دوران عثمانی در منطقه شامات(صبح شام: صفحه۹۲)» محور اصلی حکمرانی اردوغان را نشان می داد به پیوند تاریخ و ایدئولوژی در تفکر رئیس جمهور کنونی ترکیه اشاره می کند که از سال ها قبل با پدیدآمدن بستر جنگ داعش در سوریه، کوشش کرد در شمال ترکیه نیروهای نیابتی خود را علیه بشاراسد هدایت کند.

تفکر «نوعثمانی گریِ» اردوغان، از آنجا او را بیشتر مصمم کرد که با روی کار آمدن اخوانی ها در مصر و تونس در جریان بهارعربی، راست گرایان در ترکیه که نماینده آنها را حزب «عدالت و توسعه» تشکیل می داد «احیای امپراتوری عثمانی» نوین را در دستور کار قرار دادند. به این ترتیب اردوغان می توانست با دستکاری مٌهره های سیاسی در کشورهای درگیر بهار عربی، «محور عثمانی نوین» را دربرابر "محور مقاومت" شکل دهد و ترکیه را به عنوان «مدل ایده آل دموکراسی اسلامی» در کشورهای عربی معرفی کند.

موضوعی که به نظر می رسید در آن روزها کشورهای حاشیه خلیج فارس هم با ترکیه در سقوط اسد هم نظر و هم هدف بودند و تلاش می کردند ایران را از پشتیبانی بشار اسد ناامید کنند. امیر عبداللهیان در توضیح این رویکرد کشورهای عربی می گوید:

«در منطقه کشورهایی که تلاش زیادی کردند، جمهوری اسلامی ایران را متقاعد کنند از حمایت سوریه دست بردارد اول ترکیه بود و پس از آن قطر سال ۱۳۹۱ در اوج بحران سوریه بعضی کشورها به دلیل این تصور بازیگران و کنشگران بین المللی و منطقه ای که در کمتر از چند هفته حکومت بشار اسد سقوط خواهد کرد. فراموش نمیکنم وزیر خارجه وقت ترکیه آقای «احمد داود اوغلو» و آقای «شیخ حمد»، که نخست وزیر و وزیر خارجه قطر بود و نیز آقای «شیخ خالد العطیه، وزیر مشاور در امور خارجه قطر در آستانه ماه مبارک رمضان به صورت فشرده و جداگانه به تهران سفر کردند و در جلساتی که من هم در آن حضور داشتم با دکتر علی اکبر صالحی وزیر خارجه و آقای دکتر سعید جلیلی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار کردند نه در این دیدارها سعی کردند فضای روانی مذاکرات را به نفع خود سنگین کنند.» (صبح شام: صفحه۵۹)

ادامه گزارش خبرآنلاین را با عنوان «تضاد نوعثمانی‌گری و ناسیونالیسم عربی» اینجا بخوانید

311213