الهه جعفرزاده: ویروس «ام‌پاکس» نخستین‌بار سال ۱۹۵۸ در میمون‌های دانمارک شناسایی شد و آن را «آبله میمون» نامیدند. در سال ۱۹۷۰، اولین مورد انسانی در یک پسر ۹ ماهه در کنگو گزارش شد. در سال ۲۰۲۲، با تصمیم جهانی بهداشت، نام آبله میمون به «ام‌پاکس-Mpox» تغییر یافت تا ارتباط آن با میمون‌ها کاهش یابد، چون این ویروس قادر به مبتلا کردن انسان‌ها نیز هست.
بر اساس گزارش‌ها، جمهوری دموکراتیک کنگو بیشترین میزان درگیری با این بیماری را از اوایل سال میلادی جاری تا کنون تجربه می‌کند؛ که ده‌ها هزار شهروند تا ماه ژوئن به این بیماری مبتلا شده‌اند. دولت کنگو در دسامبر ۲۰۲۲، شیوع بیماری را در سطح اپیدمی اعلام کرده بود.
کدام کشورها تا کنون درگیر آبله میمون شده‌اند؟
آبله میمون یکی از جدیدترین ویروس‌هایی است که در دو سال گذشته شیوع گسترده‌ای داشته است و اکنون که در حال گسترش در مناطق پرجمعیت آسیاست، می‌تواند به یک بحران تمام عیار تبدیل شود. امروزه آبله میمون پس از افزایش موارد ابتلا در آفریقا و خاورمیانه، در سایر نقاط جهان نیز در حال گسترش است.
ام‌پاکس تا کنون در حداقل ۱۳ کشور آفریقایی شناسایی شده و در مقایسه با آمار سال گذشته، موارد ابتلا ۱۶۰ درصد و مرگ و میرها ۱۹ درصد افزایش یافته است.
از ژانویه ۲۰۲۳ تاکنون ۲۷ هزار نفردر کنگو به این بیماری مبتلا شده‌اند و بیش از هزار و صد نفر جان خود را از دست داده‌اند که بیشتر قربانیان کودکان بوده‌اند.
مقامات بهداشتی سوئد هم پنجشنبه هفته گذشته، اولین مورد ابتلا به ویروس در این کشور را گزارش کردند و گفتند که این فرد در آفریقا آلوده شده و اکنون تحت درمان است.
در اواخر ژوئیه، وزارت بهداشت کنیا اولین مورد ابتلا به آبله میمون در این کشور را تأیید کرد.
وزارت بهداشت بوروندی تا اوایل اوت، ۶۱ مورد ابتلا به بیماری آبله میمون در این کشور شناسایی کرده است.
به گزارش سازمان جهانی بهداشت تا تاریخ ۷ اوت، ۴ مورد ابتلا به بیماری آبله میمون از نوع رواندا شناسایی شده است.
در اوگاندا هم دو مورد ابتلا به بیماری آبله میمون تا کنون شناسایی شده است.
اخیراً در پاکستان هم سه نفر مبتلا به ام‌پاکس شناسایی شده‌اند و به نظر می‌رسد این سه شهروند پاکستانی اخیراً از دبی آمده بودند.
بر اساس آخرین اطلاعات، تا کنون انتقال یا شیوع آبله میمون در ایران گزارش نشده است.
موارد شناسایی‌شده در هند، پاکستان و چین به دلیل تعداد جمعیت در این کشورها ممکن است خطرناک‌تر باشد؛ چرا که احتمال شیوع همه‌گیری را بیشتر می‌کند. اگرچه شدت بیماری و انتقال آن در مقایسه با کووید کمتر و احتمال برقراری قرنطینه نیز پایین است، اما آبله میمون همچنان می‌تواند یکی از نگرانی‌های بالقوه در زمینه سلامت جهانی باشد.
بر اساس گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت و سازمان ملل، از ابتدای سال ۲۰۲۴ تا به امروز بیش از ۱۶۰۰۰ مورد ابتلا به این ویروس در بیش از ۷۵ کشور گزارش شده است؛ که این تعداد از اواخر ژوئن تا اوایل ژوئیه ۷۷ درصد افزایش یافته است.
بیشتر بخوانید:
پاسخ به ۱۴ سوال مهم درباره آبله میمون
علائم این بیماری عفونی چیست؟
ام‌پاکس معمولاً با تب، بثورات و تورم غدد لنفاوی همراه است. علائم مراحل اولیه بیماری (۱-۳ روز) شامل سردرد و کمردرد، درد عضلات و کمبود انرژی است. افراد مبتلا به عفونت نیز معمولاً ۱ تا ۵ روز پس از شروع علائم، دچار بثورات می‌شوند که به صورت لکه‌های برجسته و تاول‌مانند است. با گذشت دوره بیماری، این تاول‌ها خشک می‌شوند و شروع به پوسته‌ریزی می‌کنند تا روند بهبود حاصل شود.
آبله میمون چگونه منتقل می‌شود؟
ام‌پاکس یا آبله میمون به عنوان یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان طبقه‌بندی می‌شود؛ بدین معنا که بین انسان و حیوان قابل انتقال است. این بیماری اغلب در آب و هوای گرمسیری و جنگل‌های بارانی که در آن حیوانات حامل ویروس، از جمله انواع سنجاب، انواع خاصی از میمون‌ها و موش‌ها وجود دارند، رایج است.
در انسان‌ها ویروس از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن یا ضایعات پوستی و همچنین تماس با اجسام و سطوح، به‌ویژه ملحفه یا لباس آلوده، انتقال می‌یابد. همچنین انتشار ویروس از طریق قطرات تنفسی نیز ممکن است، اما ویروس به راحتی از طریق هوا حرکت نمی‌کند و برای انتقال، به تماس مستقیم و طولانی‌مدت با فرد ناقل احتیاج است.
ام‌پاکس چگونه درمان می‌شود؟
در حال حاضر هیچ داروی خاصی برای خود ویروس آبله میمون وجود ندارد، اما در برخی موارد ممکن است پزشکان از داروهای ضدویروسی سیدوفوویر، برینسیدوفوویر و تکوویریمات برای درمان استفاده کنند.
واکسن‌ها و داروهایی که برای ویروس آبله (نسخه مادر ویروس) ساخته شده‌اند، در برابر آبله میمون هم ایمنی دارند، اما به نظر می‌رسد در شرایط فعلی، به علت عرضه محدود، توزیع همگانی و دسترسی به این واکسن‌ها یک چالش کلیدی در سطح جهانی باشد.
آیا آبله میمون کشنده است؟
در موارد متعدد ثابت شده است که آبله میمون کشنده است؛ اما با این حال درمان مناسب و قطعی برای این نوع ویروس خاص هنوز وجود ندارد و این در صورتی است که این بیماری همچنان در مناطقی مانند آفریقا و آسیا در حال گسترش است.
بیماری معمولاً در عرض دو تا چهار هفته برطرف می‌شود. میزان مرگ و میر ناشی از آبله میمونی نیز در چند وقت اخیر بین ۳ تا ۶ درصد بوده است؛ که بیشتر در میان کودکان خردسال و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف گزارش شده است. همچنین موارد تشخیص‌داده‌شده تا به امروز خفیف بوده است.
بیشتر بخوانید:
کاهش آمار ابتلا به آبله میمون در یک کشور اروپایی
چه کسانی باید واکسن آبله میمون بزنند؟
بالاترین هشدار سازمان جهانی بهداشت در مورد شیوع آبله میمون / اعلام وضعیت اضطراری بهداشت در سطح جهانی
منابع: weforum، who، indiatimes، npr
۴۷۲۳۲
نظر شما