کشف تمدن گمشده عربستان، ۲ هزار سال قدیمی‌تر از شهر سوخته سیستان/ عکس

حدود ۳۵۰ سازه باستانی عظیم در نزدیکی شهری در شمال غربی عربستان سعودی کشف‌شده است؛ باستان شناسان با مطالعه هشت سازه احتمال می‌دهند که بیش از ۷۰۰۰ سال پیش انسان‌ها این محوطه‌ها را به‌عنوان خانه ساخته بودند.

تینا مزدکی_ تیم محققان گزارش دادند که حدود ۳۴۵ سازه از طریق بررسی‌های هوایی در سراسر منطقه‌ای به نام «حرة عویرض» (Harrat 'Uwayrid) در نزدیکی شهر «العلا» در شمال غربی عربستان سعودی شناسایی شدند. این سازه‌های دایره‌ای، قطری بین ۴ تا ۸ متر دارند و حداقل یک سنگ ایستاده در مرکز آن‌ها قرار دارد.

کشف تمدن گمشده عربستان، ۲ هزار سال قدیمی‌تر از شهر سوخته سیستان/ عکس
این عکس با استفاده از یک پهپاد گرفته شده است، تیمی را در حال حفاری دایره‌های سنگی در نزدیکی AlUla، عربستان سعودی نشان می‌دهد.

قدمت این دایره‌ها به حدود ۷۰۰۰ سال قبل بازمی‌گردد و دارای بقایای دیوارهای سنگی و حداقل یک در است و احتمالاً سقف آن‌ها از سنگ یا مواد آلی ساخته‌شده بود. باستان شناسان در حین کاوش‌های خود بقایای بسیاری از ابزارهای سنگی ساخته‌شده از بازالت را کشف کردند. این کشف به‌قدری قابل‌توجه است که پنج‌تا از دایره‌های ایستاده به‌تنهایی نزدیک به ۲۲۵ کیلوگرم ابزار سنگی و آثار دیگر در خود جای‌داده بود. باستان شناسان همچنین بقایای استخوان‌های گوسفند، بز و گاو را در این مکان پیدا کردند.

کشف تمدن گمشده عربستان، ۲ هزار سال قدیمی‌تر از شهر سوخته سیستان/ عکس
دایره سنگی ایستاده پس از حفاری؛ به درگاه ورودی توجه کنید.

همچنین در میان یافته‌ها انواع صدف‌های دریایی وجود داشت که همگی از دریای سرخ که در ۱۲۰ کیلومتری غرب قرار دارد، آمده بودند. وجود صدف‌های دریایی نشان‌دهنده توسعه شبکه‌های تجارت و مبادله، همراه با تحرک است. آثار یافت شده در دایره‌ها و شباهت این سازه‌ها به خانه‌های باستانی حفاری‌شده در اردن، نشان می‌دهد که بسیاری از دایره‌های سنگی ایستاده به‌عنوان خانه ساخته‌شده‌اند.

درحالی‌که ممکن است مردمان امروزی دایره‌های سنگی مانند استون هنج را باهدف آیینی مرتبط بدانند، مهم است که توجه داشته باشیم که بسیاری از خانه‌های اولیه دایره‌ای بوده‌اند. در تمام نقاط جهان، معماری اولیه همیشه‌گرد بود و خانه‌های مستطیلی در دوران نوسنگی متأخر ظاهر شدند.

کشف تمدن گمشده عربستان، ۲ هزار سال قدیمی‌تر از شهر سوخته سیستان/ عکس
برخی از ابزار سنگی پیدا شده

عربستان متفاوت!

حدود ۷۰۰۰ سال پیش، محیط شمال عربستان سعودی بسیار مرطوب‌تر از امروز بود، اما کشاورزی هنوز آغاز نشده بود. هیچ مدرکی دال بر پرورش گونه‌های گیاهی مانند گندم و جو وجود ندارد، اما احتمالاً جمع‌آوری گیاهان وحشی صورت می‌گرفته است.

زمانی که این دایره‌های سنگی ایستاده مورداستفاده قرار می‌گرفت، شکل دیگری از سازه سنگی نیز که امروزه «مستطیل» شناخته می‌شود، ساخته می‌شد. حفاری در مستطیل‌ها نشان می‌دهد که آن‌ها هدفی آیینی داشتند و این آئین احتمالاً شامل قربانی کردن گاو نیز می‌شد. استفاده هم‌زمان از مستطیل‌ها و دایره‌های سنگی ایستاده نشان می‌دهد که این دو نوع ساختار مگالیتیک جنبه‌هایی از فرهنگی واحد داشتند.

کشف تمدن گمشده عربستان، ۲ هزار سال قدیمی‌تر از شهر سوخته سیستان/ عکس
تصویرسازی خیالی که نشان می‌دهد این سازه‌ها ۷۰۰۰ سال پیش احتمالا چه شکلی بوده‌اند.

گری رولفسون، استاد بازنشسته انسان‌شناسی بر این باور است که افرادی که دایره‌های سنگی ایستاده و مستطیل‌ها را ساخته‌اند از نسل مردمانی‌اند که حدود ۵۰۰ سال‌ قبل‌تر در اردن و سوریه زندگی می‌کردند. او می‌گوید معماری دایره‌های سنگی ایستاده شبیه سازه‌هایی است که در اردن یافت شده و مربوط به حدود ۵۰۰ سال قبل از این دوره است و افرادی که این سازه‌ها را در اردن ساخته‌اند، گوسفند، بز و گاو نیز نگهداری می‌کردند. درگذشته‌های دور آن‌ها جمعیت زیادی در شرق اردن و بخش‌هایی از سوریه داشتند و آن‌ها نیاز به یافتن شکارگاه‌های جدیدی داشتند که باعث می‌شد به‌تدریج به سمت جنوب، به عربستان سعودی کنونی، بروند.

گفتنی است که شهر سوخته از قدیمی‌ترین شهرهای متمدن ایران است که قدمت ۵ هزار ساله دارد و در زابل در استان سیستان‌وبلوچستان قرار گرفته است؛ یافته‌های جدید حاکی از آن است که مردمان در عربستان سعودی ۲ هزار سال زودتر از مردمان شهر سوخته یکجانشین شده‌اند.

منبع: livescience

۲۲۷۳۲۳

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 1931824

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 16 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 45
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 44
  • رضا IR ۱۵:۴۹ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
    75 25
    در متن اصلی آخرین جمله که مردمان در عربستان سعودی ۲ هزار سال زودتر از مردمان شهر سوخته متمدن شده‌اند. وجود ندارد چرا که متمدن شدن تنها به قدمت بیشتر بستگی ندارد . هنوز آنها در دوره نوسنگی بودند و از مظاهر تمدن دور بودند و فقط و فقط آن مربوط به دوره نوسنگی است.
    • IR ۱۶:۴۲ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
      35 22
      کاملا درسته، یه نگاه به کشفیات شهر سوخته بندازین. اون زمانیکه تو عربستان از صدف به عنوان ابزار استفاده میکردم تو شهر سوخته یه چشم انسان ساختن که رگهای داخل چشم از جنس طلا هست. اینا نشانه سکونت تو عربستانه و نشانه تمدنی که شاید نه هزارسال بعد از اون به وجود بیاد.
    • محسن IR ۲۲:۴۰ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۱
      2 1
      همه اینا درسته ولی نویسنده چیزی از تمدن ننوشته و فقط نوشته دو هزار سال قبل از تمدن شهر سوخته یکجا نشین شده اند
  • IR ۱۶:۴۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
    46 15
    تمدن یعنی آدم بودن
  • JP ۱۷:۳۹ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
    64 13
    شهر سوخته ۵هزار سال قبل از بین رفت و متروک شد.شروع این تمدن حدود ه‍شت هزار سال پیش بوده و بسیار وسیعتر و پیشرفته‌تر از این توصیف هست.در جیرفت لوح گلی با خط رمزگشایی نشده با قدمت هشت هزار سال یافت شده
  • IR ۱۸:۰۲ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
    56 17
    تمدن با زندگی کردن در یک منطقه فرق دارد.مطمئنا انسان ها در کره زمین پخش بودند اما چند قوم تخت جمشید داشته اند؟
  • پوتین IR ۰۰:۰۹ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۴
    60 17
    میخوان تاریخ بسازنند ، پول عربها همه کار میکنه
  • DE ۱۱:۴۰ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۵
    37 51
    بايد قبول كنيم عربستان قديمى ترين كشور جهانه ،وىى متأسفانه دير شروع به كار كردند ،مطمئنم كه در آينده نزديك باز هم از كشف تمدن هاى قديمتر در عربستان خواهيم شنيد
    • علی IR ۰۵:۰۱ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
      15 23
      فقط شماها تاریخ داریدبقیه ندارند.خودتان میگوئیدکه چهارهزارسال قبل ازسیبری تشریف آوردیدحالامیخواهیدشهرسوخته راهم مال خودتان کنید.پس تکلیف اون هزارسال این وسط چی میشه؟
  • DE ۱۱:۴۳ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۵
    29 49
    ميشه گفت عربستان كانون زندگى بشريت است
    • علی اکبر IR ۲۳:۵۵ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۸
      10 4
      عزیز لطفاً به قدمت انسانهای اولیه کرمانشاه نگاهی بندازید... دوازده هزار سال پیش ... یعنی در ایران تمدن پنج هزار سال زودتر از عربستان بوجود اومده
  • IR ۰۲:۰۸ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
    16 27
    یادمان نروددحوالارض یعنی چه یعنی اولین خشکی که ازآب سردراوردمکه کنونی بودبخصوص محل ساخت کعبه پس بایدتمدن ازآنجاشروع شده باشدکمااینکه تمدنهای بعددرکتاررودنیل ،کارون وبین التهرین وعیره بوجودآمدند.
    • US ۱۲:۱۸ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
      8 14
      اولین سرزمین کعبه بود که از آبها خارج شد ونه همه ی عربستان تمدن اصلی از زمانیه که انسان از من ذهنی خارج شد و به خدا متوجه شد یعنی خلقت حضرت آدم ع که در سرزمین ایران بوده و بیش از ۱۶۰۰۰ سال قبله وبعدش حضرت نوح ع که ایشان هم در ایران بوده و آثار کشتی و بالا آمدن آب در طوفان نوح در دجله و فرات مشاهده شده یعنی دیگه با پول عر بستان و قدرت مکر اردوغان و صهیون هم نمی شه با سرعت جت به تمدن ایران رسید و دروغ بافت و تاریخ و دانشمند ساخت وبنام زد فردوسی عزیز فرمود : سر پادشاهان کیومرث بود کیومرث اولین پادشاه ایران زمین همان حضرت آدم ع است گیو مرت یا گیو مرث یا کیومرث و به احتمال قریب به یقین زردشت حضرت ابراهیم ع است
  • عباس IR ۰۷:۲۴ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
    27 10
    اول پول عربستان چه میکند دوم تمدن ربطی به چندتا خانه سنگی ندارد و حداقل داشتن تمدن یعنی وجود خطی برای گفتگو
  • حمید IR ۱۳:۴۴ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
    20 7
    اینکه دو سه تا خونه ساخته شده کنار هم که نشد تمدن،تمدن ینی شهرنشینی ینی ساختار داشته باشه ینی اولین چشم مصنوعی و اولین جراحی روی سر انسان،مطمعنن اگه بنا به چهارتا خونه سنگی باشه در مناطق دیگه دنیا با قدمت بیشترم هست
  • مصطفی IR ۱۵:۱۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
    18 12
    به قدیمی بودن که نیست به تمدن وشعرسازی خط معماری....هست تازه ما شهرهایی با قدمت۵۰هزارسال داریم مثل کرمانشاه بعدش شهرسوخته دارای تمدن و علم پزشکی...
    • IR ۱۷:۵۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
      9 2
      😂😂😂😂 کرمانشاه با قدمت پنجاه هزار سال
    • محمد IR ۱۷:۲۶ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۷
      0 0
      نظرات بالایی رو که مطالعه میکردم یک نفر فرموده بودن ۱۶۰۰۰هزار سال یعنی دوره حضرت ادم حلا اینکه ۵۰۰۰۰هزار سال میشه چه دوره ای رو من یکم توش موندم میشه توضیح بدی اصالت ۵۰هزار سال بر میگرده به کجا
  • Ali IR ۱۹:۳۸ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
    8 10
    تمدن شهر یری اردبیل قدمتش از هر دو بیشتره ولی متاسفانه نمی خوان زیاد دیده بشه
    • مزدک IR ۰۳:۲۲ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۶
      0 0
      بله! ممکنه اینطور باشه که شما می فرمایید! البته ابتدا باید کاوش علمی در منطقه صورت بگیره، تا قدمت تمدنی اون مشخص بشه. چنانچه چنین قدمتی هم تایید بشه، خوب چه بهتر! باز هم قدمت کهن ایران هست که افزایش پیدا می کنه، و دور از دسترس تر میشه.
  • علي IR ۲۱:۴۳ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
    18 19
    هیچ کشوری با قدمت عربستان وجود نداره
    • استاد تاریخ IR ۲۳:۲۲ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
      12 14
      در آینده کشفیات جدیدتری از عربستان آشکار خواهد شد.در حال حاضر قدیمیترین تمدن شهرنشینی در ترکیه امروزی و کاپادوکیه با دوازده هزار سال قدمت شناخته شده.
  • US ۱۲:۰۴ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
    11 1
    آثار زندگی با تمدن متفاوته و در جلگه های خوزستان اثارباستانی ۷۰۰۰ ساله وجود داره
    • IR ۱۷:۴۷ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
      7 3
      اگه آثار فرهنگ داشتن نمیومدند آثار قدیمی زیر خاکی کتاب‌های باستانی به قیمت ده برابر بخرن ببرن به اسم گذشتگان خودشون ثبت کنن به چشم خودم دیدم
  • غ IR ۱۲:۲۱ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
    10 5
    فلوس فلوس فلوس تمدن که چیزی نیست دور نیست که گواه بیارند از آسمان به زمین آمده اند
  • IR ۱۸:۰۲ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
    8 6
    مناطق ساحلی عربستان از زمان مهاجرت بزرگ از آفریقا همواره مسکونی بوده و این منطقه تمدن های بزرگی در منطقه شمال غرب شامل امپراتوری نبتیه ، پادشاهی ادون و...... داشته و در جنوب غرب میزبان تمدن بزرگ نجران بوده
  • IR ۲۲:۱۳ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
    4 6
    کلمه‌ی تمدن از ریشه‌ی م‌د‌ن گرفته شده و به معنای آباد کردن و آباد شدن هست. مثلا کلمه المدینه یعنی جایی که آباد شده و همچنین یعنی شهر. بر همین اساس کلمه تمدن هم به معنای آبادانی هست و همچنین شهرسازی. تصاویر حاکی از این هستش که شهرسازی به اون صورت هنوز پا نگرفته و این سنگ‌چین‌ها بیشتر شبیه مساکن مردم نیمه کوچ‌نشین هست که هنوز حتی به مرحله روستانشینی هم نرسیده و اگه هم میرسید باز تمدن نبود چون تمدن یعنی شهرسازی و گسترش ارتباطات پیچیده مثل تجارت و دادگستری و حکومت، با این قراین بهتر هست از کلمه "فرهنگ" استفاده کنیم و اینو یادمون باشه هر تمدنی از یک فرهنگ ریشه گرفته ولی هر فرهنگی ممکنه تبدیل به تمدن نشه مثل فرهنگ مردم اسکیمو یا بوشمن‌ها یا پیگمه‌ها یا سرخپوستان ایروکوا و یا مردم بیابانگرد استپ که هزاره‌ها فرهنگ کوچ‌نشینی داشتن و دارن
  • CA ۱۶:۳۴ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۸
    10 7
    این چرندیات چیه؟ در غار کردقلعه آثار تآییدشده گویای حضور ۴۷۵۰۰۰ ساله انسان در ایران بوده شما مگر عربیدکه تاریخ عربستانی که درسال ۱۹۳۴ توسط انگلیسی ها تآسیس شده را از ایران دیرپا ۲۰۰۰ سال عقب تر بردید ضمنا یادتان باشد شهر سوخته نخستین هسته شهرنشینی جهان با ۱۵۰۰۰ سال است نه ۵۰۰۰ سال.
  • مصطفی علمدار US ۰۲:۵۹ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۹
    10 4
    مورخین و فلاسفه همه و همه روی یه چیز باهم هم نظر هستند و اون اینه که تمدن از بین النحرین آغاز شده که از لحاط جغرافیایی تا هزاران سال جزو ایران بوده بعضی دوستان یه نظراتی میدن که حتی خود عربستانی ها هم هنگ میکنن اگه بفهمن
  • سالار IR ۲۲:۵۲ - ۱۴۰۳/۰۴/۲۹
    3 1
    دروغ پخش نکنید . عربستان تازه افتاده دنبال تمدن ساختن و خریدن آثار باستانی تمدنهای ایران و میان رودان . وگرنه تا زمان پیامبر کسی سواد هم نداشت . اخیراً شاهد پخش اخبار از سنگ نبشته و تمدن از صحرای بی تمدن و بیابانگردهای دروغین عربستانیم . کشف کتیبه از منطقه ای که همه میدانیم ساختگی است . عربستان پول زیادی برای ساختن تمدن نداشته اش میکند آنوقت مسئولین و خبرنگاران ایران چه میکنند؟
  • Rahim US ۰۴:۰۸ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۰
    1 1
    با سلام خدمت دوستان عزیز شما دیددیت یا فقط شنیدین جهت اطلاع در شهر سوخته یک چشم مصنوعی پیدا شده درست ولی متعلق به یک زن مسافر یا تاجر که از بین النهرین واز عاشوریان که تمدن وحکومت سامی نژاد می باشد در ضمن در دنیای باستان تنها جای که اسم شهر سوخته را با نام اصلیش ذکر کرده هم در متون عاشوری بوده و در نقشه های تردد شهر سوخته فقط بین النهرین دیده میشه و به سمت هند کنونی
  • ح ج IR ۰۸:۳۲ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۰
    2 0
    این سازه که اصلا قدیمی نیست الان ما دامداران برای آقول گوسفندامون تو بیابان همین کار را می کردیم قدیما با سنگ درست می کردند
  • سیاوش IR ۱۶:۴۲ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۰
    5 1
    از دور که نگاهش می کنی معلومه مال زندگی یکجا نشینی نیست. اینها پول دادند تمدن بسازند...با چند تا سازه که شهر پدید نمیاد آخه... تمدن شهر سوخته کجا و چند تا آلونک کجا!!
  • علیرضا IR ۱۹:۲۱ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۰
    0 0
    قطعا نمیتونه واقعی باشه چون کاملا با سنگ روبرو هستیم وقتی زندگی در سنگها خیلی سخت هست چرا اونها به مناطق خاکی مهاجرت نکردن ،در حالی که نزدیک به اونها هم بوده
  • احمد پورمحمدی IR ۰۲:۴۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۱
    3 1
    چهار تا سنگ را روی همدیگر گذاشتن که نشد تمدن ؟! شما دارید تمدن شهر سوخته یا تمدن جیرفت که دارای خط و هنر و پزشکی پیشرفته بود با چهار تا سنگ روی هم گذاشته عربستان مقایسه میکنید این طوری که باشه در غاری در نزدیکی قزوین ابزاری ۵۰۰ هزار ساله پیدا شده که ۷۰ برابر ۷۰۰۰ هزار سال سنگ چین عربستان قدمت داره لطفا سواد باستان شناسی ندارید خواهشا درباره هرچیز قضاوت نکنید.
  • ه IR ۲۱:۳۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۱
    1 1
    عربستان وماادراک ماعربستان عربها چندین نژادازجمله قوم عادقوم ثمود وغیره بودندکه متاسفانه انهامنقرض شده که به انهااعراب بایده مگویندکه اگرتاریخ انهاکاوش شودقطع به یقین قدمتی ماقبل تاریخ دارند
  • IR ۲۲:۳۶ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۱
    2 1
    با پول راحت میشه تمدن جعلی ساخت
  • مهدی FR ۲۳:۳۱ - ۱۴۰۳/۰۴/۳۱
    2 1
    با پول میخوان فرهنگ و تمدن بسازن . 🤣🤣🤣😅😅
  • رسول IR ۱۸:۲۵ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۳
    2 0
    قیاسی نابجا! تمدن شهر سوخته تمدنی شهرنشین است و همراه ساخت و تولید جواهر؛ بنابراین این قیاس ناپخته و خام است. در اینجا سنگ ابزار به دسن آمده است و نه تولیدات شان‌افزا و هنری.
  • جهانی GB ۰۰:۵۸ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۵
    2 0
    یکجا نشینی شاید . ولی در شهر سوخته ضمن اولین شهر شناخته شده یکجا نشین . بشدت بیشرفته بودند ک تعدادی در آن زمان . جراحی موفق مغز و چشم انسان و اولین خط کش مدرج مهندسی و اولین انیمیشن و اولین ....‌
  • IR ۰۸:۰۷ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۵
    1 0
    شهر سوخته در ایران نمی تواند مبدا یکجا نشینی در ایران باشد .چون هنوز کشف قبل آن نشده دلیل بر آن نیست که مبدا کشف فعلی است .بشر صدها هزار سال در کره زمین بوده اند و یکجا نشینی هم دهها هزار سال قبل بوده
  • IR ۱۴:۲۱ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۵
    0 0
    آره خب
  • رستم‌دستان US ۱۷:۳۰ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۶
    1 0
    بادرود‌برشما‌گرامی‌.لطفا‌هرجاسازه‌سنگی‌ویا غاری‌.دیواری‌ازسنگ‌پیداشد‌که‌تمدن‌نیست‌. شمااین‌سازه‌راباشهرسوخته‌که‌جراحی‌می‌کرده‌ خط‌کش‌محاسبات‌داشته‌.تخته‌نرد‌داشته‌. چشم‌مصنوعی‌داشته‌.انیمیشن‌داشته‌.مهر‌ داشته‌‌پارچه‌بافی‌داشته‌.ووومقایسه‌می‌کنید؟ ارزش‌خودمان‌راپایین‌نیاوریم‌.هرکشوری‌این‌ شهر‌سوخته‌راداشته.میتوانست‌میلیونها‌توریست‌ جلب‌کنه‌.ولی‌باید‌گفت‌‌.حیفو‌.صدحیف‌.همین‌.
  • توکلی IR ۰۰:۲۴ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۷
    1 0
    اینها عشایر کوچ رو بودن الان هم تو عشایر ما چنین میکنند داستان سازی نکنید
  • میلانی IR ۰۸:۵۹ - ۱۴۰۳/۰۵/۰۷
    1 0
    عه؟ جدی میفرمایید؟ پس ما تمدن بالای هفت هزار سال آراتا در جیرفت رو از کجا اوردیم؟ زمانی که وسط کویر دریا بود تمدن ارتا جنوب غرب دریا بودن و مکران یا شهر سوخته شرق دریاچه .حدود ۴۹۰۰ سال پیش طوفان بزرگی کل فلات ایران و تا میان رودان و از شرق تا سکستان و باکتریا رو فرا میگیره و به گفته ی کتیبه های آشوری هفت شبانه روز بارون میاد و در نتیجه سونامی ای به بلندای هزار متر کل این تمدن ها رو زیر اب و گل میبره تنها نواحی المتو یا هتمتی بخاطر کوه های زاگرس سالم میمونه و این شروع پیدایش ایلام شهر خدایگان بود