محمود حاج‌زمان: ماجرای داستان «سفر شگفت‌انگیز» (اثر مشهور ایزاک آسیموف) را یادتان است؟ همان که یک زیردریایی مینیاتوری به درون رگ‌های یک شخص خیلی مهم تزریق می‌شود، تا لخته خونی که زندگی وی را تهدید می‌کرد را از بین ببرد. اکنون یک کاوشگر جدید با ابعاد باور نکردنی به اندازه باله‌های دم ماهی، این رویا را به حقیقت بدل کرده است: این کاوشگر می‌تواند از درون سرخرگ‌ها عبور کند و خطرناک‌ترین لخته‌های خونی و انسداد دیواره رگ‌ها را شناسایی کند.
به گزارش نیوساینتیست، ابزارهای موجود عموما دوربین‌هایی هستند که می‌توانند درون سرخرگ‌ها حرکت کنند. اما پزشکان باید شخصا انسداد رگ‌ها را شناسایی کنند و تشخیص بدهند که آیا ممکن است این لخته‌ها از دیواره رگ‌ها جدا شده و آنها را مسدود کنند. اما ابزار جدید که توسط گیلرمو تیرنی از بیمارستان عمومی ماساچوست بوستون ساخته شده، همچنین می‌تواند مولکول‌هایی را تشخیص دهد که مضرترین لخته‌های خونی و پلاک‌های چربی را نشان‌گذاری می‌کنند.
برای آزمایش این کاوشگر، گروه تیرنی نخست به خرگوش‌های آزمایشگاهی رژیم غذایی دادند که باعث ایجاد انسداد در دیواره سرخرگ‌ها می‌شد. سپس به آنها مواد شیمیایی فلورسنت تزریق کردند که مولکول‌های نشان‌دهنده خطر را نشان‌گذاری می‌کرد. کاوشگر یک ردیاب نور فلورسنت را حمل می‌کند که نواحی روشن درون دیواره سرخرگ‌ها را که نشانگرها اهداف خود را شناسایی کرده‌اند، آشکار می‌کند.
گروه تیرنی توانست فیبرین، پروتئینی که باعث شکل‌گیری لخته‌های خونی می‌شود، و کاتپسین B، آنزیمی که در اغلب پلاک‌های خونی خطرناک یافت می‌شود، را ردیابی کند.
به گقته تیرنی، با استفاده از این کاوشگر می‌توان هر مولکولی از جمله نشانگرهای سرطان را شناسایی کرد. همچنین همانند یک زیردریایی، می‌توان لیزرهایی را که برای از بین بردن خسارات مشکوک استفاده می‌شود به این ابزار اضافه کرد. وی می‌گوید: «اگرچه این ابزار نیاز به تکمیل شدن دارد، این امکان وجود دارد که روش درمان را با کاوشگر ترکیب کرد تا با پلاک‌های خطرناک مبارزه کرد».
سیستم هشدار اولیه
تشخیص فیبرین می‌تواند خصوصا برای افرادی که انسداد عروق آنها، با جراحی و تعبیه استنت‌های پزشکی رفع شده است ارزشمند باشد. رگ‌های این افراد اغلب مجددا مسدود می‌شود، و نخستین نشانه از وقوع این اتفاق، رسوب فیبرین بر روی استنت است.
ابزارهای موجود نمی‌توانند فیبرین را از سایر رسوبات سالم، مانند سلول‌هایی که استنت را می‌پوشانند تشخیص دهند. اما آزمایش فلورسنت قادر به انجام این کار است، و بنابراین پزشکان می‌توانند قبل از شکل‌گیری انسداد، داروهای ضد لخته تجویز کنند.
تیرنی اکنون قصد دارد تا این وسیله را بر روی افرادی که به دلیلی بیماری شریان‌های قلبی، تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند آزمایش کند.
53275
نظر شما