به گزارش خبرآنلاین، کتاب «نقش آفرینان عصر تاریکی(1)» نوشته مرتضی صفارهرندی،از سوی شرکت انتشارات کیهان تجدید چاپ شد. به گفته ناشر، این اثر می‌خواهد پندارها و رفتارهای گذشتگان را از خلال واقعیت‌های اجتماعی و بنیان‌های فکری زمانه آنها ریشه‌یابی کند. شناخت این ریشه‌ها که تشکیل‌دهنده بسیاری از گرایش‌های سیاست‌ورزان امروزی است، گاهی از رازگونه‌های به ظاهر سر به مهر، پرده برمی‌دارد.
آنچه امروز به عنوان گرایش سیاسی و جناحی داخل و خارج از نظام و انقلاب مشاهده می‌شود، وارث تطوری است که در دیدگاه و رفتارهای صاحبان اندیشه و رفتار سیاسی این دیار صورت گرفته است. گذشته تلخ و شیرین ما بدون تردید خشت‌های زیرین بسیاری از نیک‌رفتاری‌ها و بدکرداری‌های سیاسی امروز است.
برای بسیاری از افراد، بازگویی دیدگاه‌ها و عملکرد گذشته برخی از فعالان سیاسی دهه‌های 70 و 80 به صورت یک موضوع جذاب درآمده بود. بازگویی برخی از خاطرات فراموش شده، دکان بسیاری از گفتمان‌سازی‌ها و ادعاهای پرطمطراق را تخته کرد؛ چرا که نشان می‌داد کسانی که خود را به عنوان پیام‌آوران یک الگوی جدید و نجات‌بخش معرفی می‌کنند، در گذشته با همین آب و لعاب، مروج الگویی کاملا متعارض با آن بوده‌اند.
بنابراین گزارش، نویسنده کتاب تاکید می‌کند که هدف این نوشتار، مچ‌گیری از این و آن نیست، بلکه به دنبال یافتن قانونمندی‌های جناح‌بندی‌ها در هر مقطع سیاسی و ارتباط آن با مقاطع قبل و بعد آن است. این کتاب ادعای یک تاریخ‌نگاری با چارچوب‌های آکادمیک را ندارد و هدف نویسنده، گذری سریع بر گذشته و درس‌آموزی از هر یک از برهه‌ها برای نیازهای امروز است و بنابراین، در دوراهی انتخاب چارچوب‌های کلاسیک تاریخ‌نگارانه یا پاسخ به این نیازها، چاره‌ای جز انتخاب راه دوم نداشته است. این گرایش البته باعث نشده تا کتاب در طرح مباحث، به ادعاهای غیرمستند تمسک جوید.
شایان ذکر است بیشتر مطالب این کتاب، بخشی از سلسله مقالاتی است که در خلال سال‌های 87ـ84 از این قلم در هفته‌نامه صبح صادق به چاپ رسیده و به یک بررسی گذرا درباره جریان‌های سیاسی از مقطع نهضت مشروطیت تا پیروزی انقلاب اسلامی اختصاص یافته است.
«نوزاد بیمار، دوران اندوخته‌ها، نقطه عطف، تجارب تلخ و انقلاب بی‌بدیل» عناوینی‌اند که نویسنده این اثر برای فصول کتاب خود برگزیده است.
فصل نخست کتاب، حکایت تولد بیماری به نام جریان شبه روشنفکری در ایران است که تبعیت بی‌تامل از آرای غربی‌ها و بلکه خواسته‌های ارباب قدرت در مغرب زمین را سرلوحه عمل خود قرار داد و خصوصیت دیکتاتورمنشی و بی‌تحملی نسبت به مخالفان غربگرایی را با اعدام و ترور عالمان صدر مشروطه به نام خود ثبت کرد، همان جریان به ظاهر متکثری که فرجامی جز دیکتاتوری پهلوی را به ارمغان نیاورد.
این کتاب همچنین راوی ادامه اجرای منویات استعمارگران غربی در دوران سیاه پهلوی اول و همراهی بخش بزرگی از جریان شبه روشنفکری با استبداد سیاه آن دوران است.
در فصل دوم به پیامد مجالی که پس از سقوط رضاشاه برای رخ‌نمایی جریان‌های سیاسی اعم از اسلامی و غیر اسلامی فراهم شد، پرداخته می‌شود و همچنین «رویش احزاب و گروه‌هایی از مارکسیست روسی حزب توده، سوسیالیست حزب زحمتکشان، خداپرستان سوسیالیست و ائتلافی از این گروه‌ها و ملی‌گرایان با عنوان جبهه ملی گرفته تا گروه‌های برخاسته از متن مردم، محافل دینی، حوزه‌های علمیه و رفتارهای آنان در خلال حوادث سرنوشت‌ساز بین سال‌های 1320 تا 1332 و نیز دوران فترت پس از کودتای 28 مرداد 32 تا سال 1341» دیگر موضوعات مورد بررسی این فصل را تشکیل می‌دهند.
فصل سوم به نقطه عطف تاریخ ایران یعنی ظهور نهضتی با خاستگاه و خواست‌های صد در صد اسلامی و شخضیتی به نام «امام خمینی(ره)» می‌پردازد که مطالبات کاملا متفاوت با گذشته را وارد صحنه مبارزات سیاسی ایران کرد، مطالباتی که ضمن مشروعیت‌زدایی از نظام سلطنتی وابسته به غرب، اذهان و اراده‌های مبارزان مسلمان را برای الگوی حکومت اسلامی آماده می‌ساخت. نویسنده همچنین بی‌اعتقادی تقابل‌آمیز گروه‌های غیراسلامی و شبه اسلامی به این رویکرد را مورد توجه قرار می‌دهد.
فصل چهارم شامل بررسی تجربه‌های تلخی است که گروه‌های چپ‌گرا اعم از مارکسیست و التقاطی در مبارزات مسلحانه برای نیروهای مبارز به ارمغان آوردند. موضوع بررسی این تجربه، گروه‌هایی مثل چریک‌های فدایی خلق و مجاهدین خلق و ... و نیز گروه‌های تندرو دیگر مثل گروه مهدی هاشمی و ریشه‌ها و نتایج انحراف فکری آنهاست.
در این میان تجربه جریان‌های درون نهادهای مذهبی مثل همراهان سیدکاظم شریعتمداری و انجمن حجتیه نیز از نظر نویسنده دور نمانده‌اند.
نویسنده در فصل پایانی کتاب علاوه بر بررسی جریان غالب برانگیزانده انقلاب اسلامی و سرنوشت‌ساز ملت ایران، مدیریت امام(ره) برای پیوند حوزه‌های علمیه و تحصیل‌کردگان دانشگاهی و دیگر طبقات اجتماعی، نگاهی به تلاش‌‌های ناکامی دارد که برای انحراف انقلاب از مسیر ترسیم شده از سوی رهبری صورت گرفته است و این‌که چگونه افراد منزوی سعی کردند تا در سایه حرکت دینی مردم، از طریق لابی با آمریکا یا دربار به این هدف دست یابند. آنطور که ناشر کتاب اعلام کرده است از ویژگی‌های این کتاب، شکل روایت‌گونه بررسی جریان‌های سیاسی و معرفی تعدادی از چهره‌های صاحب‌نام مربوط در پایان هر فصل است.
چاپ دوم کتاب «نقش آفرینان عصر تاریکی(1)» با شمارگان 2200نسخه، 392 صفحه و بهای 6هزار تومان راهی بازار نشر شد.
ساکنان پایتخت برای تهیه این کتاب کافیست با شماره 20- 88557016 سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ سام تماس بگیرند و کتاب را در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند. هموطنان سایر شهر‌ها نیز با پرداخت هزینه پستی ارسال، می‌توانند تلفنی سفارش خرید بدهند.
6060
نظر شما