ماه عسل

یکی از روزنامه‌ها نوشته بود علت خارج شدن تولیت شبکه نمایش خانگی از وزارت ارشاد، تعطیلی موسسه رسانه‌های تصویری بوده است زیرا با این عقب‌نشینیِ خودخواسته، خلاء تنظیم‌گری به وجود آمده و صدا و سیما تهاجم کرده و آن تپه را فتح کرده است.

مرور چند گزاره می‌تواند راهگشا باشد:
١.این مناقشه از سال ١٣٩۶ شروع و موکول به تعریف دقیق «صوت و تصویر فراگیر» شده بود و انحلال موسسه رسانه‌های تصویری در سال ١٣٩٨ صورت گرفت که از نظر تقدم و تأخر، رابطه علّی ندارد.

٢. درست است که این موسسه به دلیل بی‌معنا شدنِ بسیاری از کار ویژه‌هایش به‌درستی منحل شده است اما بعضی کارویژه‌های آن که هنوز موضوعیت داشته به بنیاد سینمایی فارابی محول شده است.

٣. این تب جدید (رگولاتوری=تنظیم‌گری=مقررات‌گذاری) که عده‌ای به‌جا و بیجا استفاده می‌کنند و خیلی‌ها معنی‌اش را نمی‌دانند از شئون دستگاه‌های دولتی است. بنابراین مراکزی مثل بنیاد فارابی، موسسه رسانه‌های تصویری، موسسه اوج، حوزه هنری، سازمان صدا و سیما و تمام شرکت‌های دولتی (اعم از دولتی و خصوصی‌نما) بهیچوجه در جایگاه «تنظیم‌گر» نیستند. در موضوع ما نحن فیه، سازمان سینمایی به شمول معاونت‌ها و ادارات کل زیرمجموعه‌اش، تنظیم‌گر است اما موسسات 5 گانه‌ی متعلق به این سازمان تنظیم‌گر نیستند. اداره کتاب، تنظیم‌گر است اما انتشارات امیرکبیر یا سروش یا حوزه‌ هنری، تنظیم‌گر نیستند. معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، تنظیم‌گر است اما روزنامه همشهری و خبرگزاری ایرنا و موسسه اطلاعات تنظیم‌گر نیستند. سازمان تنظیم مقررات (وزارت ارتباطات) تنظیم‌گر است اما همراه اول، نیست . در تنظیم‌گری، بزرگی یا کوچکی، میزان بودجه، کلاسِ رئیس آن، حکومتی بودن، تعداد ساختمان‌ها، شیک بودن دفاتر و تائیرگذاری در محیط، ملاک نیست. ضمنا مراقب باشیم بازی با کلمات، نقش‌آفرینی در بازار تولید یا مصرف را به تنظیم‌گری تأویل نکند.

۴.یک نفر دیگر گفته بود که اگر موسسه رسانه‌های تصویری، در قامت یک VOD ظاهر می‌شد صدا و سیما جرات نمی‌کرد شبکه نمایش خانگی را بگیرد. از قضا تمام حرف امثال ما با شما در همین دقیقه است: وقتی بخش خصوصی وجود دارد چرا دولت به بهانه‌های گوناگون (و واهی) وارد شود و رقیب بخش خصوصی شود؟ در آن صورت چه فرقی بین صدا و سیمای رقیب و وزارت ارشاد رقیب وجود دارد؟!

۵. از دولت سیزدهم انتظار می‌رفت با توجه به ماه عسل خود و با توجه به یکدستی حاکمیت، موضوعی را که در حوزه نمایش خانگی در تعارض اختیارات دولت با صدا و سیما بود ، بتواند به وزارت فرهنگ باز گرداند اما همچنان که شرح آن را در کتاب پرگار آورده‌ام متاسفانه نتوانستند مین‌هایی را که خودشان در سال‌های قبل کاشته بودند، پاکسازی کنند!

*منتشر شده در روزنامه اطلاعات مورخ 1402/05/30