هزینه کل سالانه خانوارهای شهری در سال ۱۴۰۱ به ۱۳۷ میلیون تومان رسیده است. البته این هزینه برای هر دهک متفاوت است. دهک اول فقیرترین خانوارهای جامعه را شامل می‌شود. هر چه به دهک‌های بالاتر نزدیک شویم سطح درآمد و هزینه افزایش می‌یابد به طوری که دهک دهم نماینده ثروتمندترین خانوارهای کشور است. بررسی ها نشان می دهد اختلاف هزینه کل فقیرترین و ثروتمندترین دهک شهری در سال گذشته ۳۳۰ میلیون تومان بوده است.
آخرین آمارهای بودجه خانوار نشان می‌دهد که هزینه کل تمام دهک‌های شهری در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش یافته اما این افزایش در دهک‌های فقیر شدیدتر از دهک‌های ثروتمند بوده است. می‌توان گفت که علت این مسئله، تورم بالای اقلام خوراکی در سال گذشته بوده است. چراکه اقلام خوراکی نسبت به اقلام غیرخوراکی در سبد مصرفی دهک‌های فقیر وزن بیشتری دارد و به طبع بر تورم این دهک ها اثرگذاری بیشتری خواهد داشت. در سال ۱۴۰۱ تورم اقلام خوراکی در دهک‌های فقیر بالاتر از دهک‌های غنی بوده است. بنابراین هزینه فقرا با شدت بیشتری افزایش یافته است.
اگر خانوارهای مناطق شهری را از کمترین هزینه به بیشترین هزینه ردیف کرده و هر ۱۰ درصد آن‌ها را در یک گروه قرار دهیم، به دهک‌های هزینه‌ای مناطق شهری رسیده‌ایم. بر این اساس، دهک اول نماینده فقیرترین و دهک دهم نماینده ثروتمندترین خانوارهای جامعه است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که هزینه پنج دهک اول شهری در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۰ درصد نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است. به عبارت دیگر، خانوارهای پنج دهک اول مناطق شهری در سال ۱۴۰۱ به میزان ۱.۵ برابر بیشتر از سال ۱۴۰۰ هزینه کرده‌اند.
برای مثال هزینه دهک اول از ۲۱ میلیون تومان در سال ۱۴۰۰ به ۳۲.۵ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ رسیده است که نشانگر رشد ۵۴.۸ درصدی است. همچنین هزینه دهک پنجم از ۶۹ میلیون تومان به ۱۰۴ میلیون تومان رسیده که به معنای رشد ۵۰.۹ درصدی است.
پنج دهک کم‌درآمد مناطق شهری در حالی رشد هزینه بالای ۵۰ درصد را در سال ۱۴۰۱ تجربه کرده‌اند که رشد هزینه پنج دهک ثروتمند زیر ۵۰ درصد بوده است. به عبارت دیگر، در مناطق شهری شدت رشد هزینه‌ها در دهک‌های فقیر بیشتر از دهک‌های غنی بوده است.
برای مثال هزینه دهک هفتم از ۹۴.۹ میلیون تومان در سال ۱۴۰۰ به ۱۴۱ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ رسیده که به معنای رشد ۴۸.۸ درصدی است. همچنین رشد هزینه دهک نهم نیز معادل ۴۷.۱ درصد ثبت شده است. بیشترین هزینه مربوط به دهک دهم شهری است که از ۲۵۲.۶ میلیون تومان در سال ۱۴۰۰ به ۳۶۲.۴ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ رسیده که معادل ۴۳.۵ درصد رشد است.
با توجه به هزینه ۳۶۲ میلیونی دهک دهمی‌ها و هزینه ۳۲.۵ میلیونی فقرا در دهک اول در مناطق شهری ، اختلاف هزینه فقرا با ثروتمندان در سال ۱۴۰۱ به ۳۲۹.۹ میلیون تومان رسیده است.
علت رشد بالاتر هزینه‌ها در دهک‌های فقیر
بر اساس روند رشد هزینه‌ها در هر دهک، هر چه از دهک‌های فقیر به سمت دهک‌های ثروتمند حرکت کنیم رشد هزینه‌ها کاهش می‌یابد. می‌توان گفت علت این مسئله این است که وزن اقلام خوراکی در سبد مصرفی دهک‌های فقیر بیشتر از وزن این اقلام در دهک‌های ثروتمند است.
اقلام خوراکی در سال گذشته نسبت به اقلام غیرخوراکی تورم بالاتری را تجربه کرده است. از همین رو تورم برای دهک های فقیر در سال گذشته بالاتر از تورم اقشار پردرامد بوده است. چراکه اقلام خوراکی نسبت به اقلام غیرخوراکی در سبد مصرفی دهک‌های فقیر وزن بیشتری دارد و به طبع بر تورم این دهک ها اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.
برای مثال طبق آمار شاخص قیمت در بهمن ۱۴۰۱، در کل کشور ۴۳.۳ درصد سبد مصرفی دهک اول را کالاهای خوراکی تشکیل داده در حالی که تنها ۱۷درصد سبد مصرفی دهک دهم متشکل از این اقلام است.
۲۱۶۲۲۰
نظر شما