فساد در فضای اقتصاد حاصل چیست؟

در گذر از ساختار اقتصادی متکی به نفت، به ساختار اقتصاد متکی به کارآیی و نو آفرینی به عنوان یک ضرورت استراتژیک، ایجاد زیر ساخت ها و اصلاحاتی در ساخت نظام اقتصادی کشور، در جهت ایجاد و تثبیت بستر های لازم برای دستیابی به فضای رقابت پذیر، امری لازم است.
چند سالی است که با ابلاغ سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، تلاش برای خصوصی سازی به اشکال مختلف صورت گرفته است تا شکوفایی اقتصاد کشور، از این مسیر انجام شود. همان گونه که سپردن امور اقتصادی مهم و ضروری است، موفقیت امر خصوصی سازی نیز به متغیر ها و گاه پیش شرط هایی نیاز دارد؛ خصوصی سازی زمانی می تواند در توسعه اقتصادی نقش مثبتی ایفا کند که ضمن اصلاح امور مدیریتی در سطوح مختلف، بنگاه های اقتصادی را در رقابتی برای افزایش بهره وری قرار دهد. در عین حال نباید فراموش کرد که پیش شرط ایجاد یک رقابت مثبت، دوری از ایجاد انحصار و ویژه خواری است و شفاف سازی در فراهم کردن یک بستر مناسب برای رقابت پذیری نقش به سزایی دارد.
توزیع کارآمد ثروت که همواره در بحث های مربوط به تحقق عدالت اجتماعی در جامعه، مورد توجه دولت مردان بوده، در گرو وجود ساختار بازاری رقابتی و مبتنی بر ایجاد فرصت های برابر برای همگان است. در عین حال با توجه به رقابت و رشد در سایه فرصت برابر و شفاف، وجود چنین ساختاری در تعالی اخلاقی داد و ستد های اقتصادی موثر است. همچنین نمی توان از این موضوع نیز چشم پوشی کرد که رشد مکارم اخلاقی در ساختار اقتصاد کشور، با رشد اعتماد و نیز مشارکت اجتماعی رابطه مستقیم دارد و در تعالی اخلاق جامعه تاثیر گذار خواهد بود.
رقابت پذیری ضمن ایجاد فضای سالم و با ثبات برای اقتصاد، امنیت خاطر سرمایه گذاران داخلی و خارجی را افزایش می دهد و زمینه مساعد فضای کسب و کار را در کشور فراهم می کند. در چنین شرایطی جذب بازار کشور در بازار جهانی و ایجاد فرصت های بهتر صنعت و بازرگانی، نخستین پیامد وجود این پدیده در ساختار اقتصاد است.
در گذار مورد بحث و در مسیر تغییر اقتصاد کشور، به جز توجه به امور ساختاری، استفاده از ابزار هایی متناسب با نیاز این تحولات نیز باید مورد توجه قرار گیرد. امروزه بین رقابت پذیری و تجارت الکترونیک رابطه ای دو سویه بر قرار شده و بازار رقابتی نیز مشوق موثر و مهمی برای استفاده از این ابزار است. از سوی دیگر تجارت الکترونیک نیز درجه رقابت پذیری بنگاه های اقتصادی را با توجه به تغییرات شکلی و ماهوی که در رفتار اقتصادی به وجود می آورد، افزایش می دهد.
فساد، حاصل وجود سیستم های رانتی، غیر رقابتی و غیر شفاف و یک فضای کسب و کار پر مانع است و بدیهی است که هر ابزار و هر اصلاحی که این سیستم های فاسد را تضعیف کند، کمک موثری به توسعه اقتصادی خواهد کرد. لذا استفاده از تجارت الکترونیک در کنار سایر اصلاحات، از راه های موثر مبارزه با مفاسد و همچنین شفاف کردن مبادلات و کمک به رقابتی سالم در ساختار نظام اقتصادی است.
کوتاه سخن اینکه لزوم ایجاد یک اقتصاد رقابت پذیر بر کسی پوشیده نیست اما حرکت به سمت خلق این فضا و بستر، پیش رفتن بر اساس اطلاعاتی درست، موثق، به دور از هر گونه ملاحضه و بر پایه مقیاس های جهانی برای برنامه ریزی و تدوین یک نقشه راه جامع و کار آمد است.
*رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران
/39/39