امیررضا احمدی؛ هفته گذشته فینال مسابقات جام حذفی، بین تیم های نساجی مازندران و آلومینیوم اراک برگزار شد تا در فینالی تمام شهرستانی و بدون حضور تیم های پایتخت نشین، نساجی قهرمان این مسابقات شود. موضوعی که بار دیگر نشان داد چرا به این رقابت ها لقب جام شگفتی ها را سنجاق کرده اند؛ مسابقات جام حذفی، هر ساله در لیگ های مختلف برگزار می شود که امکان رقابت تیم هایی در سطوح پایین تر را، با تیم های تراز اول میسر می کند و همین موضوع، باعث جذابیت دو چندان آن می شود.
رقابت های جام حذفی همیشه و در کشور های مختلف، با شگفتی و اتفاقات جالبی همراه بوده و توانسته به ویترینی برای خودنمایی تیم های ناشناخته تبدیل شود؛ ویترینی دل چسب که گاه به سکوی پرتاب آن ها تبدیل شده و با قهرمانی این تیم ها به پایان رسیده تا نشان دهد بی راه نیست که به این گونه مسابقات، جام حذفی می گویند.
جام حذفی در فوتبال ایران هم همیشه اتفاقات دور از ذهنی در دل خود داشته و گاه شکست تیم های مطرح در مقابل تیم های دسته اول و دوم، یا فینالیست شدن تیم هایی از سطوح و قدرت پایین تر، باعث شده تا این تورنمنت بیش از پیش جذاب و دیدنی شود.
اگر چه در تاریخ این مسابقات، استقلال تهران با ۷ و پرسپولیس با ۶ قهرمانی رکورد دار هستند اما حضور تیم های شهرستانی در این مسابقات همیشه پررنگ بوده و بخش زیادی از تاریخ فینال ها و قهرمانی های این مسابقات، به این تیم ها بر می گردد. به بهانه قهرمانی نساجی مازندران در جام حذفی، به بررسی تیم های شهرستانی می پردازیم که موفق شده اند جام قهرمانی این مسابقات را به خانه ببرند.
شگفتی های جام حذفی
در تاریخ فوتبال بارها پیش آمده که یک تیم از لیگ سطح سوم و حتی سطح چهارم لیگ سراسری کشوری به فینال جام حذفی راه پیدا کند، همچون فینال جام حذفی آلمان یا فرانسه، یا حتی قهرمان شدن این تیم ها همچون فصل ۸۳–۱۹۸۲ جام حذفی لهستان، فصل ۲۰۱۲–۲۰۱۳ جام حذفی اتریش یا فصل ۱۹۹۹–۲۰۰۰ در جام حذفی مراکش.
در جام حذفی ایران هم این اتفاق بی سابقه نیست و داماش گیلان برای دومین بار در فصل ۹۸–۱۳۹۷ به عنوان یک تیم از لیگ سطح سوم فوتبال کشور (لیگ دسته دوم) موفق به حضور در فینال شد. همچنین در فصل ۱۳۹۶−۹۷ نیز باشگاه فوتبال خونه به خونه بابل در حالی که در لیگ آزادگان (دسته یک) بازی می‌کرد، به فینال راه یافت که به نایب قهرمانی رسید.
شگفتی سازهای جام حذفی؛ تیم هایی که بالاتر از استقلال، پرسپولیس و سپاهان ایستادند
بهمن تهران
نام باشگاه بهمن، یادآور خاطرات باشگاهی قدیمی است که در دهه ۷۰ در فوتبال ایران ظهور کرد و در کمتر از یک دهه به صندوقچه تاریخ پیوست. با این حال، این تیم در این مدت سه بار به فینال جام حذفی فوتبال ایران رسید و یک جام قهرمانی را بالای سر برد.
این تیم در همان سال اول حضورش در فوتبال توانست یک دوگانه فوق العاده را کسب کند؛ نهمین دوره جام حذفی کشور درسال ۱۳۷۳ برگزارشد و تیم تازه تاسیس بهمن کرج به سرمربیگری فیروزکریمی به مقام قهرمانی این رقابتها رسید. تیمی وابسته به بهمن خودرو که در اولین فصل فعالیتش هم در رقابتهای دسته دوم جام آزادگان به مقام قهرمانی رسید و هم درجام حذفی.
علاوه بر این، این تیم در یازدهمین دوره جام حذفی فوتبال ایران در فصل ۷۶–۱۳۷۵ باز هم به فینال رسید. آن ها در فینال مقابل برق شیراز به تساوی ۱ بر ۱ رسیدند که در ضربات پنالتی برق شیراز ۳ بر صفر به قهرمانی رسید.
سیزدهمین جام حذفی برای بار سوم باز هم به آبی های تهران رسید. آنها برای رسیدن به فینال مس کرمان، کشاورز، ایرسوتر نوشهر و سایپا را شکست دادند تا در فینال مقابل بهمن ِفرهاد کاظمی قراربگیرند. روزجمعه ۲۷ خرداد ۱۳۷۹ دیدار فینال به صورت تک بازی در ورزشگاه آزادی برگزار شد که استقلال با برتری سه بر یک به مقام قهرمانی دست پیدا کرد. محمد نوازی ستاره دیدار فینال زننده دو گل بود و علی لطیفی هم گل سوم شاگردان پورحیدری را به ثمر رساند. رضا جباری هم در آخرین دقایق با یک ضربه ایستگاهی یکی از گلها را پاسخ داد. این آخرین بازی تیم بهمن در سطح اول فوتبال ایران بود و پس از آن امتیاز این تیم به پیکان واگذار شد و این تیم به صندوقچه خاطرات تاریخ پیوست.
ملوان بندر انزلی
بی شک قوی سپید انزلی، یکی از محبوب ترین تیم های فوتبال ایران است که علی رغم اینکه به پایتخت تعلق ندارد، اما از محبوبیت خاصی نزد هواداران فوتبال برخوردار است. این باشگاه قدیمی و ریشه دارد که نامش با یاد اسطوره های جاودانی همچون سیروس قایقران گره خورده، در تاریخ جام حذفی ۳ قهرمانی و ۴ نایب قهرمانی را در کارنامه دارد. افتخاراتی که البته عمده آن ها به دهه ها قبل و دوران طلایی این باشگاه بر می گردد؛ انزلی چی ها، در سال های ۱۳۵۵، ۱۳۶۵ و ۱۳۶۸ موفق شده اند جام حذفی را تصاحب کنند و در سال های ۱۳۶۶، ۱۳۶۷، ۱۳۷۰ و ۱۳۸۹ به نایب قهرمانی این مسابقات برسند.
این تیم ریشه دار و محبوب، در سال ۱۳۹۵ به لیگ دسته یک سقوط کرد و در سال های اخیر، روزهای پر فراز و نشیبی را طی کرد اما در فصل جاری لیگ آزادگان، با هدایت مازیار زارع بازیکن قدیمی خود، یک نفس تا حضور در لیگ برتر و بازگشت به این مسابقات فاصله دارد که اگر اتفاق خاصی نیفتد و روند فعلی آن ها ادامه داشته باشد، باید از حالا یک صندلی برای قوهای سپید در لیگ بیست و دوم رزرو کرد. لیگی که با حضور این تیم دوست داشتنی، جذاب تر می شود.
بیشتر بخوانید:
تراکتور سازی
محبوبیت تراکتور سازی تبریز و قدمت و ریشه آن، چیزی کم از ملوان انزلی ندارد؛ قرمزپوشان تبریز یکی دیگر از تیم های با سابقه و ریشه دار فوتبال ایران هستند که بخش بزرگی از جذابیت فوتبال را همراه خود دارند و هواداران پرشورشان یکی از عوامل جذابیت فوتبال ایران در ورزشگاه ها هستند؛ این باشگاه تا سال ۱۳۸۱ در سطح اول فوتبال ایران بازی می کرد اما آن سال به لیگ یک سقوط کرد و در سال ۱۳۸۸ به لیگ برتر برگشت. آن ها در یک دهه اخیر نام خود را از تیم های متوسط جدا کرده و خود را به عنوان یک مدعی تراز اول در فوتبال ایران معرفی کرده اند که می تواند تنه به تنه تیم هایی همچون استقلال، پرسپولیس و سپاهان بزند.
تراکتور تاکنون دو بار قهرمان جام حذفی شده است. آن ها در اولین دوره جام حذفی به فینال رسیدند اما ۴ بر ۱ مغلوب ملوان شدند. تراکتور بعد از ۱۸ سال و در سال ۱۳۷۳ تراکتور با راه یافتن به فینال جام حذفی در دو بازی رفت و برگشت مقابل بهمن به میدان رفت. در بازی رفت در تبریز تراکتور با حساب ۱ بر صفر بهمن را شکست داد، اما در بازی برگشت با نتیجه ۲ بر صفر مغلوب این تیم شد و از کسب جام بازماند. در بازی برگشت شبهاتی در مورد اشتباهات داوری، از جمله مردود اعلام شدن یک گل سالم تراکتور وجود داشت. سرانجام تراکتور پس از گذشت ۱۹ سال از آخرین حضور خود در فینال جام حذفی در مقابل مس کرمان قرار گرفت و با نتیجه ۱ بر صفر با گل سعید دقیقی به برتری رسید و اولین قهرمانی مهم خود را در سال ۱۳۹۳، رقم زد. دومین قهرمانی تراکتور در جام حذفی فصل ۱۳۹۸/۹۹ مقابل استقلال قرار گرفت که تراکتور با برتری ۳ بر ۲ این تیم را در ورزشگاه امام رضا شهر مشهد شکست داد. نکته جالب این قهرمانی، حضور ساکت الهامی روی نیمکت تراکتور بود که آن جا به اولین جام خود رسید و در فصل آتی با نساجی در این مسابقات دبل کرد.
فجرسپاسی
فجر سپاسی یکی دیگر از باشگاه های محبوب فوتبال ایران است که محبوبیتی غیر قابل کتمان دارد؛ آن ها اگر چه هیچ گاه در حد مدعی قهرمانی لیگ نبوده اند اما حضورشان در لیگ برتر به این مسابقات جذابیت بخشیده و باعث زیبایی بیشتر آن بوده است.
فجر سپاسی در سه دورهٔ متوالی مسابقات جام حذفی با مربیگری غلامحسین پیروانی موفق به حضور در فینال شد. این تیم در فصل ۸۰–۱۳۷۹ قهرمان این جام و در فصل‌های ۸۲–۱۳۸۱ و ۸۱–۱۳۸۰ نایب قهرمان این جام شد.
برق شیراز
برق شیراز قدیمی ترین باشگاه شیرازی فوتبال است که سابقه ای دیرینه در فوتبال ایران دارد. باشگاهی که در سال ۱۳۲۵ تاسیس شده و جزو باسابقه ترین تیم های فوتبال ایران است.
این باشگاه سرنوشتی کاملا متفاوت با فجر، همشهری خود داشت و در سال ۱۳۸۸ به لیگ یک سقوط کرد و این سقوط آن ها ادامه داشت تا نهایتا به لیگ دسته سوم هم سقوط کردند و به نوعی از تاریخ فوتبال ایران محو شدند.
البته این باشگاه در سال های اخیر امتیاز باشگاه هایی را خریداری کرده اما تلاش آن ها تا اینجا برای بازگشت به سطح اول فوتبال، راه به جایی نبرده است.
با این حال، این باشگاه در سال ۱۳۷۵ نایب قهرمان و یک سال بعد در ۱۳۷۶ قهرمان جام حذفی فوتبال ایران شد.
تیم های ذکر شده تنها تیم های شهرستانی فوتبال ایران نیستند که موفق شده اند بالاتر از تیم های صاحب نامی همچون سرخابی ها و تیم های اصفهانی قهرمان جام حذفی شوند. علاوه بر این ها، تیم هایی همچون صبای قم، فولاد خوزستان، نفت تهران، شاهین اهواز و سایپا هم موفق شده اند به قهرمانی جام حذفی برسند.
صبای قم در سال ۱۳۸۴، نفت تهران در سال ۱۳۹۶، شاهین اهواز در سال ۱۳۶۸، سایپا در سال ۱۳۷۲ و فولاد در سال ۱۴۰۰ به قهرمانی جام حذفی رسیده اند.
نظر شما