کشورها با تغییر استراتژی، از موضع مخالفت محض با ارزهای دیجیتال در حال تلاش برای پذیرش و قانونمند کردن این نوع داراییها هستند. با وضع چارچوب مشخص، زمینه برای سرمایه گذاری مطمئن افراد فراهم شده است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. با وجود تعدد رمز ارزها، محبوبترین گزینه همچنان بیت کوین است؛ اولین ارز دیجیتال رمزنگاری شده نزدیک به ۵۰ درصد سهم کل بازار کریپتوکارنسی را در اختیار دارد و با اقتدار از نظر مارکت کپ صدرنشین است.
در صورت تصمیم برای سرمایه گذاری در این ارز دیجیتال دو گزینه پیش پای شما قرار دارد؛ میتوانید با خرید بیت کوین به طور مستقیم در این دارایی سرمایه گذاری کنید، یا آن را بدون پرداخت مستقیم پول، به دست آورید. روش دوم، همان استخراج است. اما منظور از ماین کردن چیست؟
استخراج بیت کوین چیست؟
شبکه Bitcoin غیر متمرکز است، به این معنی که مالک مشخصی ندارد. در نتیجه سروری مرکزی برای نگهداری اطلاعاتش نیز وجود ندارد. شبکه از دست به دست هم دادن اعضا تشکیل میشود. برخلاف یک سیستم بانکی سنتی که تراکنشها در سرورهای آن پردازش میشوند، در اینجا مسئولیت اعتبارسنجی تراکنشها بر عهده همین اعضا (با نام گره یا نود) قرار داد. حال آنها این عمل را از طریق فرآیندی به نام استخراج انجام میدهند. به عبارتی تایید تراکنشها در شبکه بیت کوین به واسطه فرآیند استخراج انجام میشود.
همانطور که احتمالا شنیدهاید، استخراج بیت کوین برق زیادی مصرف میکند، چرا که دستگاههای مخصوص این کار (ماینرها) قدرت پردازشی بالایی دارند. همین موضوع سبب شده قیمت این دستگاهها نیز بالا باشد. اما چرا افراد باید ضمن پرداخت پول برای خرید ماینر، با تحمل هزینههای بالای برق نسبت به تایید تراکنشها اقدام کنند؟ چه مشوقی برای آنها وجود دارد؟
طبق پروتکل شبکه اولین رمز ارز دنیا، ماینرها به خاطر اختصاص قدرت پردازشی خود به تایید تراکنشهای شبکه، بیت کوین جایزه میگیرند. به همین دلیل این کار را سرمایه گذاری غیر مستقیم در بیت کوین به جای خرید مستقیم آن خطاب کردیم.
دردسرهای ماین کردن بیت کوین
طبق قانون، استخراج بیت کوین فقط در صورت داشتن مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است. به منظور ماین کردن Bitcoin، اسیک ماینر (ASIC) بهترین نوع دستگاه است. حال تا قبل از تیر سال ۱۳۹۸، از نظر اداره گمرک ایران واردات آنها ممنوع بود، اما در تاریخ ۲۲ تیر سال ۱۳۹۸ آنها در ردیف گمرکی ۸۴۷۱۹۰۹۰ قرار گرفتند و با این ردیف گمرکی ترخیص میشوند. بدون کسب مجوز از وزارت صمت، ماینرها قاچاق به شمار میروند، در نتیجه مسئولان انتظامی از نظر قانونی، حق ضبط و توقیف این دستگاهها را دارند.
علاوه بر نیاز به پرداخت گمرکی، باید با کسب مجوز از وزارت نیرو، هزینه برق مصرفی را با تعرفه صادراتی پرداخت کنید. ابتدا باید بدانید تعرفه برق خانگی برای شهروندان به صورت پلکانی حساب میشود و تا ۱۰۰ کیلووات ساعت در هر ماه، ۵۶ تومان است. این میزان برای صنایع به ۱۴۵ تومان افزایش پیدا میکند. اما طبق قانون، فعالان حوزه استخراج ارزهای دیجیتال باید نصف بهای برق صادراتی یعنی حدود ۴۸۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت بپردازند. از آن گذشته، در چهار ماه خرداد، تیر، مرداد و شهریور، به خاطر کمبود برق، تعرفه دو برابر قیمت برق صادراتی یعنی حدود ۱۹۳۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت میشود.
البته سال جاری، به دستور رئیس جمهور، فعالیت تمام مزارع استخراج بیت کوین طی چهار ماه پرمصرف متوقف شد. یعنی از ابتدای خرداد سال جاری تا پایان شهریور، آنها حق فعالیت ندارند. حال تصور کنید افرادی که در این حوزه سرمایه گذاری کردهاند و منتظر بازگشت سرمایه و سپس کسب سود هستند، باید همینطور انتظار بکشند و ضرر بدهند.
کسب مجوزها، تنها گوشهای از دردسرهای استخراج به جای خرید بیت کوین است. فراهم کردن مکانی مناسب از نظر تهویه و برق فشار قوی به مشکلات فعالان صنعت ماینینگ اضافه میکند.
برای عمده افراد، خرید بیت کوین سرمایه گذاری بهتری است
اگرچه استخراج بیت کوین فعالیت پرسودی است، اما دردسرهایش، این کار را برای عمده افراد فاقد سرمایه اولیه کافی دشوار میکند. فراموش نکنید خرید ماینرهای قاچاق و فاقد مجوز از وزارت صمت، و مخصوصا اتصال آنها به برق شهری دارای تعرفه عادی، از نظر قانون جرم است. از طرفی راههای زیادی برای تشخیص این کار شهروندان وجود دارد. در صورت پیگیری وزارت نیرو و وزارت صمت، با محرز شدن عمل، مشمول پرداخت جریمههای سنگین خواهید شد. طبیعی است دستگاههای ماینر شما نیز ضبط میشوند.
جدا از آن، با چنین کاری به شبکه برق شهری آسیب وارد میکنید. به این ترتیب، بخشی هر چند کوچک از مسئولیت قطعیهای برق مستمر بر گردن شما خواهد بود! فراموش نکنید ماینرها، برق را به معنای واقعی میبلعند و مصرف خیلی زیادی دارند.
۲۱۲۱