در بررسی وضعیت نشر کتاب بررسی جایگاه گرافیک و طراحی و تاثیر آن در عرضه و جذب مخاطب از مسائلی است که کار و توجه بیشتری از آنچه انجام شده را می‌طلبد. مدتی است گرافیک کتاب حداقل در همان شکل ظاهری اش یعنی طراحی جلد به یکی از مهمترین دغدغه های ناشران و مخاطبان تبدیل شده و گاه تولید یک کتاب تا رسیدن به یک طرح مطلوب برای جلد متوقف می ماند.
اکنون ناشران در مقایسه با سال‌هایی نه چندان دور- حتی ناشران آماتور- بهتر و بیشتر ضرورت یک طرح مناسب را درک می کنند چرا که تاثیر آن را در عرضه این کالا تجربه کرده اند و در بسیاری از اوقات علاوه بر برطرف کردن نیازهای روانی مخاطبان خود، رسیدن به چاپ‌های بعدی را تا حدی مدیون این نکته هستند حتی در مواردی نادر، دیگر مسائل مهم در عرضه کتاب از جمله قطع، نوع کاغذ، نوع جلد سازی و صحافی را هم به طراحان حرفه ای واگذار می کنند و نادر بودن این موارد هم دلیل اقتصادی دارد.
نه اینکه ناشران حرفه ای نیاز این کار را در مورد سایر کتاب ها حس نکنند بلکه سپردن تمامی این موارد به طراح یا به عبارتی پرداختن به گرافیک کلی کتاب از صفر تا صد هزینه تمام شده یک کتاب را بیش از آنچه که اکنون است؛ بالا می برد و خود تبدیل به معضلی برای ناشر می‌شود.
معتقدم در بررسی وضعیت نه چندان مناسب نشر کتاب در کشور و علل و عوامل آن نمی‌توان عامل طراحی و شکل کتاب از صفحه‌آرایی تا جلد را نادیده گرفت و یا کم ارزش تلقی نمود، هر چند فکر می کنم در سالهای اخیر اهمیت این قضیه بیشتر روشن شده و وضعیت ظاهری کتاب‌ها در مقایسه با دهه 60 و 70 بهتر شده است ولی هنوز با وضعیت موجود در طراحی و صحافی و صفحه آرایی در جهان نشر فاصله زیادی داریم.
تعداد کتاب‌هایی که از روش های خلاق و بدیع در طراحی و تولید کتاب بهره گرفته اند اعم از صفحه آرایی، تصویر سازی، قطع، کاغذ، رنگ، مواد پوششی برای روکش، جلد و صحافی در مقایسه با آمارهای تولید کتاب در کشور بسیار اندک است.
طراحی و بهینه سازی قلم های مناسب با صنعت نشر علیرغم تلاش ستودنی افراد و شرکت های قلیل در این حوزه، هنوز با کاستی ها و مشکلات زیادی مواجه است که بخشی از این معضلات همت مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را می طلبد. امیدوارم تلاش های صورت گرفته در رابطه با سر و شکل کتاب در بهبود وضعیت نشر کشور و افزایش کتابخوان ها مفید و موثر واقع شود.
* گرافیست
191/60
نظر شما