محمدرضا نوروزپور
منابع خبری لبنانی از قوت گرفتن احتمال استعفای حریری سخن گفته‌اند. خبرگزاری لبنانی النشره با استناد به اینکه نخست‌وزیر به شدت تحت فشار آمریکایی‌ها است ادعا کرد حریری به زودی از سمت خود استعفا می‌دهد.
نخست‌وزیر لبنان اکنون در واشنگتن به سر می‌برد و در خلال دو روز گذشته دو بار با ملک عبدالله پادشاه عربستان دیدار کرده است. نزدیکان حریری در واکنش به اخبار مربوط به استعفای نخست‌وزیر موضع روشنی اتخاذ نکرده‌اند اما تأکید داشته‌اند که ماهیت دیدار‌های حریری در آمریکا تاکنون صرفاً برای جمع‌آوری اطلاعات و دیدگاه‌های گروههای مختلف در لبنان، فرانسه، آمریکا، عربستان و همچنین سازمان ملل متحد است و آنها هنوز تا خط پایان و نقطه‌ای که بتوان تصمیمات عملی اتخاذ کرد، فاصله زیادی دارند.
با این همه وجود فشارهای فزاینده از سوی طرف آمریکایی بر حریری انکار ناپذیر است. کاخ سفید بارها رسماً ادامه کار دادگاه بین‌المللی رسیدگی به ترور رفیق الحریری را خواستار شده و اعلام کرده است هیچ عاملی باعث توقف کار این دادگاه نخواهد شد. این موضع‌گیری کاملاً نشان می‌دهد که توافقات منطقه‌ای صورت گرفته میان لبنان، عربستان و سوریه درباره چگونگی تعامل و روند کار دادگاه بین‌المللی مد نظر واشنگتن نیست و آنها صرفاً در راستای رسیدن به اهداف مورد نظر خود از این دادگاه عمل می‌کنند.
از این رو این ادعا که فشارهای آمریکا موجب تشدید موضع حریری در خودداری از تعامل با جریان هشت مارس (گروههای اسلامی و ملی لبنان) بمنظور حل بحران موجود شده و او را دچار سردرگمی کرده چندان دور از واقعیت نیست. اما اینکه این فشارها سبب شود تا نخست‌وزیر لبنان اقدام به استعفا کند جای تأمل دارد.
بدون شک حریری زمانی راه استعفا را خواهد پیمود که از همه مذاکراتی که هم اینک میان طرف‌های مختلف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای درجریان است دست خالی بیرون‌اید که این امر تقریباً محال است چه اینکه تاکنون از قرائن و شواهد اینگونه به دست می‌اید که طرف‌های منطقه‌ای اعم از سوریه و عربستان بر ضرورت حفظ ثبات و آرامش لبنان که در گرو توقف کار دادگاه بین‌المللی است تأکید دارند.
شاهد این دستاورد توافق حل بحران دادگاه بین‌المللی است که به گفته میشل سلیمان قرار است شرایط ان که مبتنی بر توافقات او با سران عربستان و سوریه است، هفته آخر ماه جاری میلادی از کاخ ریاست جمهوری این کشور اعلام شود. با این همه در صورتی‌که سعد حریری عملاً وارد دیپلماسی قهر و کناره‌گیری از قدرت وارد شود آنگاه باید پذیرفت که در این میان، برخی بازیگران منطقه فریبکارانه و دست کم به دور از صداقت رفتار کرده‌اند.
با چنین شرایط تقریباً مساعدی که در منطقه پدید آمده، به نظر می‌رسد اگر اراده‌ای برای حفظ وحدت و انسجام در لبنان باشد شرایط آن اکنون مهیا است و نیازی به استعفا نیست و اگر چنین اتفاقی بیفتد، ناگزیر باید ان را پلان دیگری از سناریوی فتنه بزرگ برای لبنان تفسیر کرد که بهانه وجود فشار از سوی غربی‌ها برای آن اساساً پذیرفتنی نیست.
استعفای حریری می‌تواند از این منظر به معنی باز کرده راه برای ادامه فعالیت دادگاه بین‌المللی به شیوه‌ای که غربی‌ها و اسرائیل می‌خواهند تعبیر شود، اقدامی که نه تنها به خاندان حریری و گروه 14 مارس ضربه خواهد زد بلکه به احتمال قوی لبنان را با تنشی بسیار موحش دچار خواهد ساخت.
از سوی دیگر استعفای حریری آزمون بزرگی برای میشل سلیمان رئیس‌جمهور این کشور و گروه معارضین نیز خواهد بود. در این آزمون آنها باید ظرفیت‌ها و توانایی‌های خود را در‌گذار از این شرایط سخت که سیدحسن نصرالله از ان با عنوان فتنه یاد کرده است نشان دهند.48
نظر شما