وضیعت اقتصادی کشور و واردات بی‌رویه کالا از کشور چین برهیچ کس پوشیده نیست. این روزها به نظرم رسید که وقتی هیچ حمایتی از تألیف ملی در حوزه کودک نمی‌شود، بهتراست وارد کنندگان کالا، کتب کودک را نیز از چین وارد کنند و به ما نویسندگان کودک هم اعلام بازنشستگی کنند.
متأسفانه کتاب کودک در ایران وضیعت خوبی ندارد و شرایط اقتصادی به گونه‌ای است که ناشران خصوصی به دلیل چهار رنگ بودن کتاب کودک در ایران و هزینه‌های بالا برای انتشار کتاب دیگر کمتر در این حوزه فعالیت می‌کنند.
در چنین شرایطی کمتر ناشری قدرت ریسک اقتصادی در این حوزه از خود نشان می‌دهد و در نهایت تنها ناشرانی دراین حوزه فعالیت می‌کنند که بیشتر نسبت به انتشار کتاب‌های بازاری از خود اقبال نشان می‌دهند. ناشران خصوصی هم به مرور انتشار کتاب کودک را از چرخه فعالیت‌های خود خارج می‌کنند.
آماری برای بیکار شدن ناشران خصوصی در بخش کتاب کودک وجود ندارد. اگرچه به راحتی می‌توان با چند تماس تلفنی به لیست بلندبالایی از ناشرانی که نسبت به انتشار کتاب کودک بی‌اعتنا شده اند، دست پیدا کرد. به عنوان نمونه انتشارات ققنوس که پخش خوبی هم دراختیار دارد، سال‌ها پیش اقدام به راه‌اندازی نشری به عنوان «آفریدگان» در حوزه کودک و نوجوان کرد و این نشر در مدت فعالیت خود کتاب‌های خوبی منتشر کرد، اما با توجه به وضیعت بازار کتاب کودک در ایران، این نشر عملاً دیگر فعال نیست.
چرخه پخش کتاب کودک در ایران به صورت سنتی فعالیت دارد و در این چرخه کتاب‌های کودک از طریق کیوسک‌های روزنامه فروشی، داروخانه‌ها، نوشت افزار فروشی‌ها و سوپر مارکت‌ها به دست مخاطب می‌رسد اما در این چرخه کتاب‌های کودکی که ازسطح کیفی بالایی برخوردار هستند، جایگاهی ندارند. در واقع در ایران به کتاب کودک از بعد فرهنگی آن نگاه نمی‌کنند و تنها به آن به عنوان یک کالا نگاه می‌کنند که اتفاقا برای چرخه پخش سنتی سود آوری خوبی نیز در پی دارد.
متأسفانه در ایران از تألیف و نشر ملی حمایتی نمی‌شود و بازار کتاب ایران را نه در حوزه کودک و نوجوان، بلکه در تمام حوزه‌ها کتاب‌های ترجمه اشباع کرده‌اند. کتاب‌هایی که ناشران با هرسفر خارجی خود به صورت فله‌ای خریداری می‌کنند و به گروهی از دانشجویان جویای نام برای ترجمه می‌سپارند و این کتاب‌ها بدون توجه به نیاز مخاطب ایرانی وارد بازار کتاب می‌شوند.
باید شرایطی فراهم شود که وزارت فرهنگ و ارشاد نظارتی برروی کتاب‌های ترجمه داشته باشد و حداقل مزایای ویژه‌ای برای کتاب‌های تالیفی در نظر گیرد تا در نهایت منجر به نابودی تألیف ملی در حوزه کودک نشویم. درچنین شرایطی تا نهادهای دولتی نسبت به انتشار کتاب کودک و حمایت از این بخش اقدام نکنند، درآینده نزدیک شاهد نابودی تألیف در این حوزه خواهیم بود.
*نویسنده کتاب کودک و نوجوان
نظر شما