دولت بنا دارد تا طرحی را به مرحله اجرا در آورد که سال ها تمایل بسیاری از کارشناسان اقتصادی به اجرای آن بوده است. اما اکنون که قرار است این طرح اجرایی شود برخی کاستی هایی را به آن وارد می کنند و بر اساس آن پیش بینی می شود که اگر با این کاستی ها این طرح اجرا شود، تبعات سهمگینی خواهد داشت. در رابطه با اجرای این طرح نخست باید به موضوعی اشاره کرد و آن اینکه مجموعه ای که به عنوان نقشه راه سند چشم انداز از آن اسم برده می شود یا آنچه با عنوان طرح تحول اقتصادی نامیده می شود، بخشی از مواد یا موارد آن قبلا هم در برنامه های توسعه ای کشور همچون برنامه های سوم و چهارم آمده بود. اما به دلیل اینکه انسجامی بین مجموعه طرح ها هیچ وقت وجود نداشت یا شاهد عدم اجرای آنها بودیم یا اگر هم به اجرا گذاشته شد فورا به دلیل نقص و ایراداتی که داشت و می توان گفت که حلقه های زنجیر به خوبی به هم متصل نشده بودند، این زنجیره پاره شد و اجرای طرح ها متوقف ماند؛ مانند اجرای طرح توسعه ای که در زمان آقای هاشمی مطرح شد.
این مجموعه که طی چندین دهه گذشته در ذهن اقتصاددانان بوده، یک مساله موضوع ناگهانی نبوده بلکه براساس شناختی که از اقتصاد ایران داشتیم با توجه به نارسایی هایی که در اقتصاد وجود داشت و شاهد آن بودیم نوشته شده است. نارسایی هایی که متاسفانه در زمان خودش وقتی این موارد را ذکر می کردیم توجهی به آن نمی شود. همچون تثبیت قیمت کالا، خدمات و حامل های انرژی که در مجلس گذشته مطرح شد و در آن زمان با اجرای آن اعتراض کردیم که متوقف شود اما نشد و آنچه که پیش بینی می کردیم درست از آب درآمد و این طرح نتوانست تورم را متوقف کند و در عین حال فاصله بین قیمت ها را نیز افزایش داد. بر همین اساس آنچه در حال حاضر عده ای را نگران کرده است فاصله بین قیمت هاست که در طول زمان افزایش یافته و اکنون قرار است این فاصبه پوشش داده شود و همگان نگران تورم منبعث از آن هستند.
اما نکته واقعی این است که امکان ادامه دادن به این راه اصلا وجود ندارد. یعنی ما هر گز با این سوال رو به رو نیستم و مطمئن هستم کسی که الفبای اقتصاد را هم بداند چنین نظری ندارد که بین اجرا یا عدم اجرای این طرح یکی را انتخاب کنیم. به نظر من اصلا غیر ممکن است که این شرایط اقتصادی را ادامه دهیم چرا که اگر این اتفاق بیفتد به واژگونی اقتصاد کشور منتهی خواهد شد.
در حال حاضر آنچه که مطرح خواهد بود این است که نقشه راه طرح تحول یا سند چشم اندازی که به وسیله رهبری ابلاغ شده و می گوید قرار است کشور در 20 سال آینده در کدام جایگاه قرار بگیرید، مورد توجه واقع شود. این طرح تنها اشاره کرده است که می خواهیم به چه جایگاهی برسیم، اما چگونه باید برویم؟ با چه وسیله ای و با چه سرعتی و چگونه جانب احتیاط را نیز رعایت کنیم؟ در آن دیده نشده است. این نقشه راه باید طراحی شود که البته این مجموعه سیاست هایی که بر آن اصرار داریم و اجرای آن را تشویق می کنیم، نقشه راه است. این نقشه راه در واقع یک مرحله کلیدی دارد که اصلاح قیمت های انرژی است.
رییس شورای رقابت
نظر شما