به گزارش خبرآنلاین، مجموعه دو جلدی «سقوط رژیم شاهنشاهی در ایران» با عنوان های فرعی محمدرضاشاه از سلطنت تا سقوط و محمدرضاشاه از سقوط تا مرگ، نوشته رضا نیازمند از سوی انتشارات حکایت قلم روانه بازار نشر شده و در لیست پرفروش های پخش ققنوس قرار گرفته است.
ناشر در شرح این کتاب خواندنی و مستند آورده است: «سقوط شاه و رژیم شاهنشاهی بی‌شک برای همه تحلیلگران تاریخی یک رویداد مهم و قابل ذکر در تاریخ جهان خواهد ماند. شاه به ترتیب از سه زاویه فرهنگی و سیاسی و اقتصادی ضربه دید که به سقوطش منجر شد. در حوزه فرهنگی، بی‌توجهی وی و سیستم او به باورهای دینی عامل مهمی در این سقوط به شمار می‌رود. کار شاه و سیستم او در بسیاری از موارد از بی‌توجهی به مبارزه با باورهای دینی مردم کشیده شده بود. اعتقاد شاهان به باورهای دینی هرگز در تاریخ مورد توجه جدی مردم نبوده است اما مبارزه و رویارویی با اعتقادات دینی مردم همیشه حساسیت‌آفرین بوده است. در حوزه اقتصادی نیز قیمت نفت که بالا رفت، توسعه غیرهمگون و غیرمتوازن در سطح جامعه به وجود آمد که در نتیجه منافع نفت به لایه‌های نیازمند جامعه نفوذ نکرد. عدم باور قشر متوسط به پایین جامعه به استفاده صحیح از منابع نفتی و فساد شایع اقتصادی در سطح دربار و مسوولان عالی‌رتبه نظام شاهنشاهی باعث شد حتی پول حیرت‌آور نفت هم به جای تقویت چارچوب‌های نظام باعث آسیب‌پذیری حکومت و تنفر بیشتر مردم از رژیم شاهنشاهی شود. در این میان این ثروت بادآورده به دلیل عدم شناخت و عدم باور شاه به مردم باعث شد هم مردم متوسط به پایین را از دست بدهد و هم خود دچار توهم وحشتناکی شود.
مصاحبه‌های سال‌های آخر شاه پر از این توهمات است. رژیمی را که چند سال بعد سقوط کرد قدرت بزرگ جهانی می‌پنداشت به طوری که اروپا را از نظر اقتصادی در مرحله بعد از خودش می‌پنداشت. شاه ایران توجه نداشت که مباحث فرهنگی، سیاسی و به خصوص استقلال سیاسی و مسائل اقتصادی یک بسته به هم پیوسته است که بی‌توجهی به هر یک از آنان می‌تواند نظامی به بزرگی و قدرت رژیم شاه آن روز را درهم بشکند.»
بنابراین گزارش، نویسنده در جلد اول کتاب به توصیف و تحلیل وقایع مهم 23 ساله از سلطنت تا سقوط محمدرضا شاه پرداخته و در جلد دوم آن از سقوط تا مرگ او را توصیف و تحلیل کرده و چکیده‌ای از پژوهش‌های مختلف مورخان و گفت‌وگوهای بسیاری با بازیگران عصر پهلوی دوم را در کتاب آورده تا داستان ظهور، به‌قدرت رسیدن، گرفتار شدن به بیماری قدرت و سقوط و سال‌های انزوا و فلاکت آخرین شاه ایران را روایت کند. نویسنده درباره چگونگی به سلطنت رسیدن محمدرضا شاه، معتقد است که پس از استعفای اجباری رضا شاه روسیه و انگلستان تلاش داشتند رژیم پادشاهی ایران را به جمهوری تبدیل کنند و ابتدا به محمدعلی فروغی و بعد محمد ساعد پیشنهاد ریاست‌جمهوری دادند که هیچ کدام نپذیرفتند و در نهایت پسر بر جای پدر نشست: «فروغی در یک جلسه خصوصی شدیدا وزیرمختار انگلیس را از عواقب جمهوریت در کشور ایران ترساند و گفت جمهوریت ایران را به کام کمونیست‌ها خواهد انداخت و ایران تبدیل به ایرانستان و از اقمار شوروی خواهد شد و اگر چنین شود هندوستان-که در آن زمان تحت‌الحمایه انگلیس بود- مستقیما مورد تهدید روس قرار خواهد گرفت. دولت انگلیس پس از قبول این استدلال سعی کرد رژیم قاجار را که بیشتر فرمانبردار انگلیس بود دوباره احیا کند؛ ولی کسی که به درد بخورد، از آن نسل باقی نمانده بود. روز 26 شهریور 1320- فردای روزی که رضا شاه استعفا داد و از تهران خارج شد- وقتی که هنوز لندن دنبال بازمانده‌ای از سلسله قاجار می‌گشت، ذکاالملک فروغی (نخست‌وزیر وقت) با تردستی محمدرضا، ولیعهد را به مجلس شورای ملی برد و به جای پدر به تخت سلطنت نشاند.»
به اعتقاد نویسنده شاه از سه زاویه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ضربه دید که به سقوطش منجر شد. در حوزه فرهنگی، بی‌توجهی وی و سیستم او به باورهای دینی عامل مهمی در این سقوط به شمار می‌رود.
جلد دوم کتاب به شرح زندگی در تبعید محمدرضا پهلوی اختصاص دارد. به باور نیازمند بررسی و دقت در آخرین سال زندگی آخرین شاه ایران چنان مملو از وقایع عبرت‌انگیز است که غفلت از آن موجب پشیمانی خواهد شد. او درباره پایان رقت‌بار زندگی محمدرضا پهلوی هم می‌نویسد: «عجب آن است که سرنوشت، هر دوی این پدر و پسر را به آفریقای سیاه برد و جان هر دو را در یک روز گرفت و قسمت هر دو این شد که جسد بی‌جان‌شان در خاک کشور مصر، در مسجد رفاعی، در شهر قاهره و در یک قبر گذارده شود.»
ساکنان تهران برای تهیه این کتاب و هر محصول فرهنگی دیگری کافی است با شماره 20- 88557016 سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ سام تماس بگیرند و آن را (در صورت موجود بودن در بازار) در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند. باقی هموطنان نیز با پرداخت هزینه پستی می توانند این کتاب را تلفنی سفارش بدهند.
6060
نظر شما