همانطور که می دانیم قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید ممنوعیت تسلیحاتی ایران با ۱۱ رای ممتنع، ۲ رای موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و ۲ رای مخالف (روسیه و چین) به تصویب نرسید. علت این اتفاق را باید در متحدین ایالات متحده آمریکا جستجو کرد؛ چرا که آنان از رفتار واشنگتن خسته شده اند. این متحدین در حوزه های مختلف سیاست خارجی و امنیتی و به دلیل وابستگی های موجود ناچار به همکاری با آمریکا هستند که این بخشی از نظم سیاسی بین المللی به رهبری واشنگتن است. اما موضوع مهمی که در این بین وجود دارد این است که رهبر این نظم قواعد نظم را زیر پا می گذارد. این قواعد، هنجارها و رژیم های بین المللی توسط قدرت هژمون ساخته شده است و در نتیجه اولین کشوری که خود باید به آن احترام بگذارد همان قدرت هژمون است. قدرتی که در ایجاد نهادهای بین المللی و رژیم های بین المللی نقشی برجسته و رهبری کننده را داشته است قواعد و هنجارها را نادیده می گیرد که معضل ریشه در این قضیه دارد.
وقتی چنین اتفاقی رخ می دهد مشروعیت قدرت هژمون و اعتبار استراتژیک آن زیر سوال می رود و در چنین شرایطی متحدین دلسرد می شوند و تصمیم به عدم همکاری می گیرند. آمریکا نیز در این بین می خواهد در راستای منافعش قواعد بین المللی را زیر پا بگذارد که این اقدام در حال حاضر به ضرر متحدانش نیز تمام می شود. از همین رو متحدان آمریکا نیز در تصمیم خود تجدیدنظر کرده و مانند گذشته با این کشور همکاری و همراهی نمی کنند.
در خصوص ادعای دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا مبنی بر استفاده از مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریم ها علیه ایران نیز باید گفت که واشنگتن بر اساس توافق هسته ای قادر نیست اقدامی علیه جمهوری اسلامی ایران کند؛ چرا که این کشور از این توافق به طور رسمی خارج شده و دیگر نقشی در آن ندارد. کشورها بر اساس توافقی که در آن حضور دارند دارای تکالیف و تعهداتی هستند این در حالی است که ایالات متحده آمریکا به صورت داوطلبانه تصمیم به خروج از توافق هسته ای گرفت چراکه رئیس جمهورش بر این باور بود که این توافق تأمین کننده منافع کشورش نیست. این بدین معناست که واشنگتن هیچ تعهدی در این توافق را نپذیرفته است و بنابراین به خوبی می توان دریافت که هیچ حق و حقوقی نیز برای آمریکا پذیرفته شده نیست.
از همین رو باید گفت که آمریکا به هیچ عنوان نمی تواند از روح برجام یا نص صریح برجام اقدامی را علیه جمهوری اسلامی ایران انجام دهد. آنچه که در جلسه شورای امنیت رخ داد و ما شاهد نتایج آن بودیم برگرفته از همین واقعیت ها است. اگرچه آمریکا با یک رأی موافق مواجه شد اما این کشور پیش از این که نتایج آرا اعلام شود، به نوعی با رأی پنهان دوم نیز مواجه شده بود؛ بدین معنا که از قبل می دانست که طرح این قطعنامه در شورای امنیت با مخالفت مواجه می شود که این مساله علاوه بر ضربه به اعتبار، نشانه ای از افول هژمون آمریکا نیر به شمار می رود.
310311
نظر شما