هدیه کردها به عروس در شب چله/ بازار بی‌رمق یلدا

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از سنندج، ایرانیان با بدرقه کردن سومین فصل سال به استقبال زمستان در آخرین شب پاییز یعنی شب یلدا، طولانی ترین شب سال رفته و آن را جشن می‌گیرند.

مردم کرد از دیرباز تا به امروز با ظرافت خاصی به پیشواز شب یلدا یا همان شب‌چله می‌روند و خریدهای این شب طولانی را طی این هفته انجام می‌دهند و این سنت دیرینه را با خانواده خود سهیم می‌شوند.

یکی از آداب و رسوم شب یلدا خرید برای عروس‌هاست؛ خانواده داماد در اولین سال ازدواج یا عقد عروس و داماد به منزل خانواده عروس می‌روند و کادوهایی را به عروس هدیه می‌دهند؛ گاهی اوقات خانواده عروس هم به نشانه احترام، هدیه‌ای را به داماد می‌دهند اما در اصل رسم این است که خانواده عروس تنها مسئولیت پذیرایی و میزبانی از خانواده داماد را به عهده بگیرند و گاهی شام شب یلدا را با هم میل می‌کنند، به نظر یکی از بهترین آداب کردها همین مراسم هدیه به عروس در شب چله است که همراه با هدیه، انار و آجیل و غذای محلی دلمه، سفره عروس را رنگین می‌کنند.

در اصل خانواده‌ها در شب چله فرزندان خود را به ضیافت این شب دعوت کرده و رسم و رسوم قدیمی را دنبال می‌کنند، کمتر خانواده ای دیده شده که نسبت به شب چله بی تفاوت باشند و دست به بساط مهمانی و شام نزنند.

از ابعاد فرهنگی این شب می‌توان به «پوشیدن لباس کردی» اشاره کرد که محفلی جشن گونه در کنار بزرگان خانواده سر یک سفره بسیار زیبا سپری می‌شود.
یکی از چشم نواز ترین لباس های محلی در شب یلدا لباس کوردی است که شامل کراس( پیراهنی بلند)، سوخمه( نیم تنه مخمل تزئین شده)، سلته(نیم تنه آستین دار)، کوا( قبای بلند و جلو باز مخمل با چاک های بلند) و شووال( شلوار کردی نخی گشاد) است. برای تزئین سوخمه بیشتر از سکه دوزی استفاده شده که تزئین بیشتر نماد رفاه آن خانواده است.

در لباس کردی مردانه، بعضی از اجزا مشترک است اما لباس مردانه ساده تر است و برعکس لباس زنانه، تنها از یک جنس و رنگ در آن استفاده می شود.

سیب میخک کوب یکی دیگر از آداب کردها در شب یلداست

سیب میخک ریز شدە هدیه ای بسیار زیبا، جذاب و ماندگار است که می‌توان از آن به عنوان هدیه‌ای بسیار با ارزش و پر محتوا برای مناسبت‌های مختلف تقدیم کرد. در این میان کردها برای زیباتر شدن سفره یلدای و هدیه به مهمانان از سیب میخک کوب استفاده می‌کنند.

بیداد گرانی در طولانی‌ترین شب یلدا

با وجود شور و اشتیاق مردم برای فرا رسیدن شب چله اما گرانی، تنور بازار شب یلدا را سرد کرده است. اگرچه بساط خوراکی‌های یلدایی در بازار پهن است اما چهره‌ غمگین بازاریان و مردمان رهگذر حاکی از سردی بازار در شب یلدا است.

به واسطه گرانی و شرایط اقتصادی شب چله هم مانند بسیاری از مراسم ها تا حدی کمرنگ شده و خانواده های زیادی از خرید آجیل در سر سفره یلدا عاجزاند، امسال نیز همچون سال‌های گذشته و چه بسا بدتر بیداد گرانی سوهانی بر مغز مردم شده و آنها را به قناعت کردن در شب یلدا کشانده است.

مردم توانایی خریدهای شب یلدا را ندارند

آقا نادر، پدر یک خانواده چهار نفره است که تقریبا 60 سال سن دارد و چند سالی می‌شود که بازنشسته شده، اما به دلیل گرانی و ناتوان بودن در مخارج خانه در یکی از آژانس های شهر سنندج مشغول به کار بود، در یکی از بازارهای سنندج به گفت‌وگویی صمیمی با گلایه از افزایش قیمت‌ می‌گوید: حقوق بازنشستگی کفاف مخارج را نمی‌دهد مجبورم در آژانس کار کنم که کمک خرجی در قبال هزینه ها باشد.

او در مورد مراسم شب یلدا می‌گوید: به قدری قیمت آجیل و خشکبار بالا رفته که توان خرید نداریم حتی انار و هندوانه در شب یلدا سه برابر قیمت گران شده‌اند البته قیمت مرغ و گوشت هم جای خود دارد.

فریده خانم 50 ساله که مادر دو پسر30 و 26 ساله است، در بازار سنندج می‌گوید: با توجه به اینکه سایه گرانی در بازار خشکبار و میوه‌ها حاکم است بیشتر خانواده‌ها پهن کردن یک سفره ساده برای خانواده خود را آرزو می‌کنند. امسال برای اولین بار است که باید برای عروسم هدیه بخرم اما با این وضعیت قطعا نمی‌توانم هدیه‌های خوبی خریداری کنم باید در حد توانم هدیه بگیرم.

اما با همه این اوصاف آیین شب یلدا را در کنار خانواده ام برگزار می‌کنیم هر چند جیبمان خالی است.

خبرنگار: نشمین نوشادی