کارگردان آواتار در عمیق‌ترین نقطه زمین / گزارش تصویری

مجید جویا: جیمز کامرون کارگردان هالیوودی در اولین ساعات بامداد دوشنبه 7 فروردین 1391 به اعماق اقیانوس آرام فرو رفت و دقایقی پیش به سطح اقیانوس آرام بازگشت. وی با زیردریایی پیشرفته یک نفره که به کمک ران آلوم مهندس استرالیایی طراحی کرده، به عمق 10994 متری گودال ماریانا فرو رفت و علاوه بر تکمیل ماموریت، در سفری 70 دقیقه‎ای و سریع‏تر از انتظار به سطح آب برگشت.

به گزارش نیوساینتیست، او اولین کسی است که بعد از ژاک پیکارد و دان والش در سال 1960 / 1339 به عمیق‌ترین نقطه شناخته شده در زمین سفر کرده است. هرچند، دیگران هم ممکن است در آینده نزدیک به این نقطه در عمق 10994 متری بروند. ریچارد برانسون، بنیان‌گذار شرکت‌های ویرجین از سفری در یک زیردریایی از جنس پلکسی گلاس پشتیبانی می‌کند که شبیه به هواپیما است. دو گروه دیگر، یک شرکت مستقر در فلوریدا به نام تریتون و زیردریایی DOER گوگل نیز امیدوارند که به زودی بتوانند این سفر را انجام دهند.
کامرون به صورت سه بعدی از گودال فیلمبرداری کرد (احتمالا برای استفاده در فیلم آواتار 2) و همچنین توانست رسوبات و چند موجود زنده ناشناخته را برای تجزیه و تحلیل به سطح آب بیاورد.
فناوری زیردریایی از زمان شیرجه پیکارد و والش راه درازی را پیموده است. هنگامی که زیردریایی آنها (باتیسکاپ تریسته) در بستر اقیانوس نشست، سهوا ابری از گل و لای را بلند کرد که منجر به کورشدن دید آنها شد. زیردریایی یک نفره کامرون، Deepsea Challenger، به گونه‌ای طراحی شده که درست بالای بستر توقف کند و از تکرار چنین حادثه‌ای اجتناب کند. این زیردریایی، سپس بازوهای کوچکی را مجهز به دوربین و چنگک بیرون می‌فرستد.
به گفته پل تایلر از دانشگاه ساوتهمپتون انگلیس، زیبایی این زیردریایی در شیرجه به اعماق دریا این است که آنها تا چه حد می‌توانند انتخابی عمل کنند. به جای تور انداختن برای نمونه گیری، زیردریایی‌هایی مانند دیپ‌سی‌چلنجر کامرون می‌توانند چنگک‌های خود را بیرون بیاورند و نمونه‌ها را از آب بگیرند.
تایلور انتظار دارد که این زیردریایی، مخلوقاتی مانند خیارهای دریایی و جانوران میگو مانند آمفیپاد را بالا بیاورد. او می‌گوید: «ولی عموما، تعداد گروه‌های جانوری با افزایش عمق کاهش می‌یابد». در فشار بیشتر از 1000 اتمسفر (دو برابر آنچه روی عمق 3 تا 6 هزار متری بخش عمده‌ای از بستر اقیانوس‌ها یافت می‌شود) «همه چیز فقط آب و بافت است».
به گفته آلن جیمیسون از دانشگاه آبردین انگلیس، به رغم این که سفر کامرون اولین ماموریت سرنشین دار در 52 سال اخیر است، گودال ماریانا منطقه‌ای کاملا کاوش نشده نیست. او می‌گوید: «فقط به این دلیل که هیچ انسانی آنجا نرفته نمی‌شود گفت آنجا کاوش شده نیست». برای مثال در سال 2009 / 1388، یک زیردریایی روباتی به نام نرئوس این سفر را انجام داد، چند عکس گرفت و نمونه‌هایی را برای پژوهشگران گرفت تا در میان آنها به کاوش بپردازند.
به رغم تمرکز بر روی گودال ماریانا، این تنها یکی از 5 نقطه در اقیانوس آرام است که بیش از 10000 متر عمق دارند. همه آنها از همدیگر فاصله دارند و احتمالا حاوی جانداران و بافت زمین شناختی متفاوتی هستند. پروژه برانسون برای این طراحی شده که دیگر گودال‌ها را نیز کاوش کند، و جیمیسون می‌گوید که بحثی در جریان است که گودال‌های بیشتری نیز کاوش شوند: «یک پیمایش علمی از اورست مانند یک پیمایش علمی از کلیمانجارو نیست».

ماشین سبز کامرون
جیمز کامرون در کنار زیردریایی تازه رونمایی شده‌اش، DEEPSEA CHALLENGER. سه‌شنبه هفته قبل گزارش شد که این فیلم‌ساز و کاوشگر رکورد عمیق‌ترین سفر زیردریایی تک نفره را شکست. چند روز بعد، کامرون اعلام کرد که قصد دارد در چند هفته آینده به عمیق‌ترین نقطه اقیانوس آرام برود. کامرون سوار بر زیردریایی طی 90 دقیقه به بستر گودال چلنجر (فرورفتگی‌ای به عمق 11 کیلومتر در گودال ماریانا در اقیانوس آرام) خواهد رفت. اولین و آخرین باری که انسان‌ها به این گودال رفتند، بیش از 50 سال پیش بود. این شیرجه بخشی از پروژه دیپ‌سی چلنجر کامرون است که نشنال جئوگرافیک هم پشتیبان دیگر آن است، و او و تیمی از مهندسان، دانشمندان و فیلم‌سازان را به کاوش گودال‌های عمیق بستر اقیانوس‌ها خواهد برد. در چند هفته اخیر، کامرون و گروهش با موفقیت شیرجه‌های آزمایشی را در مناطق قابل غوطه‌ور شدن پاپوا گینه‌نو انجام دادند و در نظر دارند که پیش از پایین فرستادن زیردریایی، آزمایش‌های بیشتری را در نزدیکی گوام انجام دهند.

زیردریایی از پهلو
زیردریایی جیمز کامرون در روز 26 ژانویه 2012 / بهمن 1390 در بندر سیدنی استرالیا از کشتی پیاده شد. سه‌شنبه گذشته، زیردریایی با سفر به عمق بیشتر از 8 کیلومتری، صاحب رکورد رفتن به بیشترین عمق در بین تمام زیردریایی‌های فعال شد و هم‌چنین رکورد عمیق‌ترین شیرجه را برای یک زیردریایی تک نفره در کل تاریخ برای کامرون به ارمغان آورد. ولی این کاوشگر که شهرت خود را مدیون فیلم‌هایی مانند آواتار، تایتانیک، ترمیناتور و البته ژرفا (Abyss) است، می‌گوید که ساختن دنیاهای تخیلی آمادگی اندکی را برای یک کاوش واقعی فراهم می‌کند. کامرون که در عین حال کاوشگر مقیم جامعه نشنال‌جئوگرافیک (این جامعه مالک شبکه نشنال‌جئوگرافیک است) هم هست، در یک بیانیه ویدیویی گفت: «هنگامی که شما یک فیلم را می‌سازید، همه فیلم‌نامه را می‌خوانند و می‌دانند که بعد از آن قرار است چه چیزی رخ دهد. ولی هنگامی‌که در میانه یک کاوش هستید، طبیعت فیلم‌نامه را نخوانده و هیچ کس نمی‌داند که بعد از این قرار است چه چیزی رخ دهد».

نور، دوربین، حرکت
یک نمونه کامپیوتری از بیپ‌سی چلنجر با دو نسخه، پیکر بندی متفاوت این وسیله را نشان می‌دهد، که شامل ردیف به ارتفاع 2.4 متر از ال‌ای‌دی‌ها است. زیردریایی دارای طراحی غیر عادی عمودی است و بخش فولادی کروی‌شکلی را در انتهای خود جا داده که می‌تواند یک سرنشین را حمل کند. کامرون حداکثر 6 ساعت را در بستر گودال ماریانا سپری خواهد کرد. در این زمان، او قرار است که فیلمی سه بعدی از بستر کانال تهیه کند و نمونه‌هایی از سنگ‌ها و جانوران بستر گودال را جمع‌آوری کند. کامرون که سابقه طولانی ده‌ها بار رفتن به اعماق اقیانوس را دارد، از دوربین‌های دوگانه سه‌بعدی با کیفیت بالا استفاده خواهد کرد تا سفر خود را به گودال ماریانا به تصویر بکشد. او امیدوار است که فیلم‌های سه بعدی تهیه شده به جلب علاقه عمومی به کاوش و تحقیقات علمی از اعماق اقیانوس‌ها منجر شوند.

توپ آتشین
این کره فولادی که جایگاه سرنشین دیپ‌سی چلنجر (با ورودی پنجره‌ای شکل کوچک گرد خود) است، از گرمای شدید کوره ذوب می‌درخشد. کامرون تنها کسی نیست که امید به رسیدن به عمیق‌ترین نقطه اقیانوس دارد. ریچارد برانسون زیردریایی دو‌نفره‌ای ساخته که شبیه به یک هواپیمای دو بال است و به گفته او می‌تواند سرنشینانش را از سفر به گودال چلنجر زنده بازگرداند. علاوه بر این، شرکت زیردریایی‌های تجملاتی تریتون، سال گذشته از مدل Triton 36000/3 رونمایی کرد که می‌تواند سه نفر را به این سفر ببرد.

تاریخ در دسترس
از میان ساز و برگ تجهیزات دیپ‌سی چلنجر می‌توان به یک بازوی روباتی تاشو اشاره کرد که در این تصویر دیده می‌شود. کامرون با این بازوی روباتی تاشو قادر خواهد بود که سنگ‌ها، حیوانات، و نمونه‌هایی از بستر اقیانوس را برای تحقیق بیشتر جمع کند. این گروه همچنین در نظر دارد که پیش از شیرجه کامرون فرودگرهای بی‌سرنشینی را به بستر گودال بفرستد. این زیردریایی 4 متری مجهز به دوربین که شبیه به کیوسک‌های تلفن است، طعمه‌هایی را با خود خواهد برد تا جانوران را به درون استوانه‌هایی پلاستیکی بکشاند. محتویات این استوانه‌ها بعد از بازگشت فرودگر به سطح دریا، توسط اعضای گروه بازیابی خواهد شد.

پیشرفت بزرگ
این عکس در روز 15 ژانویه 2012 / اواخر دی 1390 و در حالی از جیمز کامرون گرفته شده که قابی را روی بسته ابزار در بالای دیپ‌سی چلنجر (که به یک پهلو خوابیده) نصب می‌کند. این بسته حاوی تعداد زیادی مسیریاب جی‌پی‌اس و نوری به همراه جهت یاب‌های رادیویی است (همه برای کمک به کشتی‌هاست تا زیردریایی را در بازگشت به سطح دریا پیدا کنند). کامرون گفت: «هنگامی که شما 11 کیلومتر پایین می‌روید و دوباره در یک اقیانوس بزرگ خالی 11 کیلومتر بالا می‌آیید، زیردریایی احتمالا به همان جایی که انتظار می‌رود باز نمی‌گردد، و اعضای گروه جستجو و بازیانی مجبورند که شما را پیدا کنند و بیرون بکشند».

دست‌های یاری‌رسان
در 23 فوریه 2012 / اوایل اسفند 1390، غواصان دیپ‌سی چلنجر را برای راه انداختن در جریان یک شیرجه آزمایشی شش ساعته و در عمق هزار متری در پاپوا گینه‌نو آماده می‌کنند. به لطف یک فوم با طراحی ویژه که به افزایش سرعت صعود زیردریایی در سفر بازگشت به سطح دریا کمک می‌کند، این وسیله شناور نیز می‌ماند. بیشتر از 450 کیلوگرم از صفحات فولادی به طور مغناطیسی به بستر زیردریایی متصل شده‌اند تا در زمان مناسب از آن جدا شوند.

کاهش سریع وزن
برای بازگشت به سطح، کامرون کلیدی را در زیردریایی می‌زند تا به طور الکترومغناطیسی، صفحات فولادی را رها کرده و وزن زیردریایی را همان گونه که در شکل بالا می‌بینید کم می‌کند. براورد شده که صعود چوب‌پنبه‌ای از گودال تقریبا 90 دقیقه به طول بیانجامد. اگر وزن کاهش نیابد، کامرون با ذخیره بسیار محدود اکسیژن در بستر اقیانوس گیر خواهد کرد. مهندسین چندین سیستم احتیاطی ایمنی در زیردریایی در نظر گرفته‌اند تا مطمئن شوند که این گام حیاتی پیموده خواهد شد. برای مثال، اگر قطعی برق رخ دهد، وزن به طور اتوماتیک کاهش می‌یابد. کامرون هم می‌تواند به طور دستی یک ابزار را روشن کند که از گرما استفاده می‌کند تا چفت‌هایی را که صفحات را در جای خود نگاه می‌دارند بشکند. و اگر چیزی باید برای کامرون رخ دهد، اعضای گروه در سطح آب می‌توانند صفحات را با استفاده از کنترل از راه دور، به طور الکترومغناطیسی جدا کنند.

هلال عمیق
گودال ماریانا که در غرب اقیانوس آرام و در شرق جزایر ماریانا قرار دارد، کانال هلالی شکلی است که بیش از 2550 کیلومتر درازار دارد. عمیق‌ترین نقطه که گودال چلنجر نام دارد، تقریبا 11 کیلومتر از سطح زمین فاصله دارد. به دلیل عمق بسیار زیاد آن، گودال احتمالا غیر انسانی‌ترین نقطه روی زمین است. پوشیده در تاریکی مطلق، با دمای نزدیک به انجماد آب، در بستر دریا، زیردریایی کامرون در معرض فشار آب در حدود 11,250,000 کیلوگرم‌نیرو بر متر مربع قرار خواهد داشت. پاتریشیا فرایر، زمین شناس در موسسه ژئوفیزیک و سیاره‌شناسی هاوایی و عضو گروه دیپ‌سی چلنجر به خبرنگاران گفت: «این فشار تقریبا معادل واژگونه کردن برج ایفل و قرار دادن نوک آن بر روی انگشت پایتان است». زیردریایی در حین پایین رفتن در اعماق اقیانوس تقریبا 6.3 سانتی‌متر جمع خواهد شد.

53271